BELEDİYELERİN TEMSİL, TÖREN VE AĞIRLAMA HARCAMALARI

            Temsil, Tören ve Ağırlama Harcamalarının  Hukuki Dayanağı

            İdarenin düzenleyici işlemlerinin yönetmelik ile yapılması Anayasa’nın 124.maddesinin bir gereğidir. Ayrıca bu madde hükmü  uyarınca yönetmelikler, kanunların ve tüzüklerin uygulanmasını sağlamak üzere ve bunlara aykırı olmamak üzere çıkarılarak uygulamaya konulur.İl özel idareleri ve belediyelerin, söz konusu harcama kalemleri açısından farklılık gösterdiği görülmektedir.

Özel idareler için,5302 sayılı İl Özel İdaresi Kanununun 82.maddesinin verdiği yetkiye dayanılarak temsil, ağırlama ve tören giderlerini düzenleyen bir Yönetmelik İçişleri Bakanlığı’nca hazırlanmış ve Sayıştay’ın görüşü de alınarak 04.02.1988 tarihinde yürürlüğe konulmuştur. Ancak, belediyeler için buna benzer bir Yönetmelik çıkarılmamıştır. Bunun nedeni ise, temsil ağırlama ve tören giderleri konusunda Yönergenin yürürlüğe konulduğu 1984 yılında yürürlükte olan 1580 sayılı Belediyeler Kanunu ve 3030 sayılı Büyükşehir Belediye Kanununda bu konuyu düzenleyen bir mevzuat hükmünün bulunmamasıdır. Bu nedenle belediyeler için bu konuda bir yönetmelik çıkarılması mümkün olamamıştır.

Görüleceği üzere belediyelerde temsil, ağırlama ve tören giderlerinin ne şekilde yapılacağını düzenleyen ve bu tür harcamalara dayanak olabilecek bir Yasal düzenlemeler 5216  (23.07.2004 tarihinde yürürlüğe girmiştir)  ve 5393 sayılı   (13.07.2005 tarihinde yürürlüğe girmiştir) Yasaların yürürlüğe girdiği tarihlerden sonra mümkün olmuştur. Ancak, bu tarihe kadar ki uygulama, mevzuattaki boşluk nedeniyle  “yönerge” ile aşılmaya çalışılmıştır. Her ne kadar bu tür harcamalar yasal bir dayanağa kavuşmuşsa da, bu konuda başkaca bir hukuki düzenleme (Yönetmelik gibi)  olmadığından  temsil, ağırlama ve tören giderleri   halen mevcut Yönergeye dayanarak yapılmaktadır.

3152 sayılı İçişleri Bakanlığı Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunun, “Mahalli İdareler Genel Müdürlüğü” başlıklı 11.maddesinde; ilgili müdürlüğün görevleri sayılırken (b) fıkrasında yer alan, “Bakanlığın mahalli idareler üzerinde sahip olduğu vesayet yetkisinin mevzuat hükümleri gereğince uygulanmasını sağlamak….:” şeklindeki hükme dayanılarak bu konuda 25.4.1984 tarih ve 1984-27302 sayıyla Temsil, Ağırlama ve Tören Giderleri Yönergesi çıkarılmıştır.

Bu yönergeye dayanak oluşturan hüküm incelendiğinde görüleceği üzere Yasada yer alan vesayet yetkisinin kullanımının da mevzuat hükümleri çerçevesinde gerçekleştirilmesi  gereklidir. Bu durumda 3152 sayılı Yasanın 11/b fıkrası esasen ilgili Yönergeye dayanak oluşturmaktan uzak gözükmektedir. Çünkü, bu Yönergenin düzenlendiği tarihte belediyelerin temsil, ağırlama ve tören gideri yapmasına imkan   veren veya dayanak oluşturan bir mevzuat hükmü bulunmamaktadır.

Yönergenin sözlük anlamı; bir şeyin nasıl yürütüleceği, hangi yöntemlerin kullanılacağı hakkında yetkili makamlar tarafından alt aşamadaki birimlere verilen bilgi, talimat ve direktiftir. İşte bu direktifle belediyelerde temsil ağırlama giderleri bugüne değin yürütülegelmiştir.

5393 sayılı Belediye Yasasının yürürlüğe girdiği tarihe kadar, gerek 1580 sayılı Belediye Yasasında ve gerekse diğer yasalarda, bu tür giderlerin yapılabilmesine imkan tanıyan “açık” bir mevzuat hükmünün bulunmayışı; belediyeler üzerinde denetim görevini yürüten Sayıştay ve İçişleri Bakanlığı denetim elemanlarının raporlarına, ilgili konu 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu yürürlüğe girinceye kadar kişi borcuna alınarak, tazmin edilmesi şeklinde yer almıştır.5018 sayılı Kanun sonrasında ise bu tür  harcamalar Kanunun 71.maddesinde düzenlenen kamu zararı kavramı içinde değerlendirilerek  “mevzuata aykırı ödeme” şeklinde yansımaktadır. Bu durumun sonucu olarak da belediye bütçesinden yapılan bu ödemenin Kamu Zararlarının Takip ve Tahsiline İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik hükümleri uyarınca yapılan harcamanın ilgililerden tahsili istenilmektedir. Sonuçta İçişleri Bakanlığı tarafından “Belediye Bütçesinden Yapılacak Temsil, Ağırlama ve Tören Giderleri Yönergesi” hazırlanarak bu husustaki mevzuata aykırılık oluşturan ödemeler hukuki dayanağa oturtulmaya çalışılmıştır. İlgili “Yönerge” çıkarılırken “Sayıştay görüşü alınmadığı” ve “herhangi bir yasa hükmüne dayanmadığı” gerekçeleri ile eleştirileriyle karşı karşıya da kalmasına rağmen bugüne değin uygulandığı ve uygulamaya devam edilerek, belediye bütçesinden gerçekleştirilen bu tür giderlere dayanak oluşturduğu da bir gerçektir.

Yönergede Yer  Alan Bazı Kavramlar

            Belediye Başkanının Takdirinin Sınırı:Yönerge’nin “genel kural” başlıklı 3.maddesinde; “Temsil, ağırlama ve tören giderlerinin konu, kapsam ve miktarının tayini Belediye Başkanının takdirine tabidir” hükmü yer almıştır. Uygulayıcılar, bu hükümden yola çıkarak, her türlü ödemenin takdirinin belediye başkanının inisiyatifine bağlı olduğu düşüncesiyle çeşitli ödemeler gerçekleştirebilmektedir. Belediye Bütçesinden Yapılacak Temsil-Ağırlama ve Tören Giderleri Yönergesinin 4, 5 ve 9.maddeleri sırasıyla “temsil”, “ağırlama” ve “tören” giderlerinin “ne şekilde” yapılacağını ve “şartlarını” belirlemiştir. Bu durumda 4, 5, ve 9.maddelerdeki “sınırlar çerçevesinde” temsil, ağırlama ve tören giderlerinin konu, kapsam ve miktarlarının tayini (ancak) belediye başkanının takdirine bırakılmıştır.

            Örneğin, 5.madde gereğince ağırlama giderleri; beldenin misafiri durumunda;

a-         Cumhurbaşkanı, TBMM Başkanı, Başbakan ve Bakanlar,

b-        Hükümet merkezi veya diğer illerin protokole dahil kişiler,

c-         Yabancı ülke temsilcileri veya konuklar,

d-        Sanat, bilim, kültür ve spor dallarında temayüz etmiş kişiler,

e-         Basın mensupları,

f-         Beldenin kalkınmasında katkısı olanlar veya olacağı anlaşılanlar ile bu kişilerin eşleri ve refakatindeki görevliler için, geleneklere ve davetin şümulüne göre, ağırlama, konuklama, konutlandırma ve bu işlerle ilgili olarak hazırlıkların gerektirdiği giderlerle ziyafet, kokteyl, hediye, çiçek, bahşiş ve taşıma giderleri şeklinde yapılır. Görüleceği üzere sayılan ziyafet veya kokteyl giderlerinin belediye bütçesinden ödenebilmesi için yemeğe veya kokteyle katılan kişilerin 5.maddede sayılan kişilerden olmaları ve beldenin misafiri durumunda olmaları şartlarının beraberce bulunması gerekmektedir. Dolayısıyla bu şartlar çerçevesindeki takdir yetkisi (ancak) belediye başkanına ait olacaktır.

Temsil giderleri (Md.4) ve tören giderleri (Md.9) için de “takdir sınırı”, ilgili maddelerdeki “özel şartların” belirlediği sınırlar çerçevesinde olabilecektir. 9.madde uyarınca;

a-         Resmi ve dini bayramlar ile anma günleri,

b-        Beldenin kurtuluş günleri,

c-         Festival ve fuarlar,

d-        Beldenin sosyal, ekonomik ve kültürel kalkınmasına katkıda bulunacak temel atma ve açılış günleri,

e-         Milli mücadeleye ait önemli günler,

Nedeniyle yapılan tören giderlerinin tümü veya bir kısmı “tören komitesinin” kararı ile ödenebilecektir. Görüleceği üzere belediye başkanının “takdir yetkisine” ilgili madde ile de bazı “sınırlar” getirilmiştir. Töreni yapılacak günlerin maddede sayılanlardan olması, bir tören komitesinin oluşturulması ve ödemelerin ancak bu tören komitesinin kararı ile yapılabilmesi sözü edilen “sınırları” oluşturmaktadır. Ancak 10.madde gereğince yapılacak söz konusu harcamalar için de tören komitesinin kararının aranıp aranmayacağı hususuna bir açıklık getirilmemiş ise de uygulamada ve içtihatlarda “aranması gerekmediği” sonucunun ağırlık bastığını belirtmek gerekir.

               Sayıştay 5.Dairesinin, 06.02.2001 gün ve 8745 sayılı kararında, “İlin ekonomik, sosyal ve kültürel tarihi ile belediye faaliyetlerinin tanıtılması amacıyla bir televizyon programı hazırlanmasının, Cumhuriyetin 75. Yılını kutlama etkinlikleri çerçevesinde yapılmış olması dolayısıyla Belediye Bütçesinden Yapılacak Temsil Ağırlama Giderleri Yönergesinin “Diğer Tören Giderleri” başlıklı 10’uncu maddesinde yer alan “belde için gerekli-veya gerekli sayılan etkinlikler için yapılacak harcamalar” kapsamında değerlendirilmesinin mümkün olduğunu belirtilerek tanıtımın içeriği hakkında bir sonuca varmıştır. Sayıştay Temyiz Kurulu 25.12.2012 tarihli ve 35985  sayılı kararında ise, “Belediye çalışmalarının tanıtımı amacıyla mahalli bir yayın kuruluşunda çeşitli programlara katılınması ve haber bültenlerinde belediye icraatlarına yer verilmesi sonucunda meydana gelen kamu giderinin, mahallî müşterek nitelikte ve belediyeye ait bir vazifenin ifası maksadıyla değerlendirilmesi mümkün olmadığını çünkü, Maliye Bakanlığı Bütçe ve Mali Kontrol Genel Müdürlüğünce yayımlanan; “Analitik Bütçe Sınıflandırılmasına İlişkin Rehberin” tanıtma Giderleri başlıklı 03.6.2.01 Tanıtma, Ağırlama, Tören, Fuar, Organizasyon Giderleri kodunda; “plan, program ve bütçelerin ulusal çap ve seviyede tanıtılması ile ilgili her türlü basın, yayın, baskı, konferans, broşür, radyo, televizyon, film, fotoğraf, vesair araç ve malzeme giderleri” tanımlanmış ve ulusal çapta yapılacak tanıtımların kastedildiğini, oysa incelenen olayda   yerel bir yayın organı ile anlaşıldığını ” belirterek tanıtımın sınırlarını belirlemiştir.  Sayıştay Temyiz Kurulunun 11.03.2014 tarihli ve  38573 sayılı kararında ; “1171 sayılı ilamın 7’nci maddesinde, Görev ve hizmetle ilgisi bulunmayan, kutlamadan ziyade kişisel mesajlara ağırlık veren ve yerel gazetelerde yayımlanan kutlama, duyuru ve anma ilanların bedellerinin belediye bütçesinden ödendiği gerekçesiyle toplam 62.144,60 TL.ye ilişkin  tazmin hükmünün Kaldırılmasını” öngörmüştür.

            Sayıştay Temyiz Kurulunun 30.04.2013 gün ve  37063 sayılı kararında ; “……bahsi geçen dizi (İpsiz Recep Dizisi) Düzce ilinin tanıtımı maksadıyla çekilen bir program olmayıp, TRT ile tüzel kişiliği olan yapımcının ticari iş ilişkisi çerçevesinde bütün maliyetleri TRT tarafından ödenen bir dizidir. Düzce Belediyesi’nin dizinin yönetmen ve oyuncularının yemek ve konaklama giderlerini karşılama yükümlülüğü ve yetkisi bulunmamaktadır. Diğer bir ifade ile bu giderler tamamen ticari ve kişisel hizmetler kapsamında değerlendirilmesi gereken harcamalar olup, bu giderlerin Temsil, Ağırlama ve Tören giderleri kapsamında ödenmesi mümkün değildir.Kaldı ki kamu zararı tablosu incelendiğinde; yapılan giderlerin, bir defaya mahsus, mahalli örf ve adetler çerçevesinde, beldenin misafiri konumundakilere yapılan bir ağırlama gideri olmayıp, farklı tarihlerde sürekli olarak tekrar eden harcamalar (yemek ve konaklama gideri) şeklinde olduğu görülmektedir.Bu itibarla dilekçi iddialarının reddedilerek 466 sayılı ilamın 4. maddesi ile verilen tazmin hükmünün TASDİKİNE” denilmek suretiyle, beldenin tanıtımı amacının dışında kalan ve  ticari iş ilişkisine dayalı olan, mahalli örf ve adetin dışına çıkan süreklilik arzeden harcamaların belediye bütçesinden karşılanamayacağı vurgulanmaktadır.

Yukarıdaki maddelerde belirtilen giderler dışında kalan ve yapılması belde için gerekli olan veya mahalli örf, adet ve sosyal yaşantı için de gerekli sayılan etkinlik ve törenler için (nişan, nikah, ölüm gibi) harcama yapılabilir. Sayıştay Temyiz Kurulunun 21.06.1994 Tarih ve 23475 Sayılı Kararında: “Milli ve dini bayramlar ile Cumhurbaşkanının ziyareti nedeni ile mahalli gazetelere verilen kutlama ve teşekkür ilanları için yapılan harcamaların belediye bütçesinden ödenebileceği” 05.04.1994 Tarih ve 23412 Sayılı Kararında; “Ölüm ve teşekkür ilanlarına ilişkin giderlerin belediye bütçesinden ödenebileceği” 04.05.1993 Tarih ve 23023 Sayılı Kararında; “Belediye başkanının bayram tebriklerinin bayram gazetesinde yayımlanması karşılığında ve …….- ……. maçı için gerekli ses düzeni kiralanması için ödenen paralara ilişkin verilen tazmin hükmünün kaldırılması, 22.02.1994 Tarih ve 23372 Sayılı Kararında: Temizlik kampanyasını görüntülemek için davet edilen TRT kameramanlarının ağırlama ve konaklama giderlerinin belediye bütçesinden ödenebileceği, 07.12.1993 Tarih ve 23266 Sayılı kararında; Mahalle muhtarlarına verilen toplu taşım kartı bedellerinin belediye bütçesinden ödenmesinin mümkün olmadığı, 07.12.1993 Tarih ve 23266 Sayılı Kararında: “Belediye meclisi üyeleri ve basın mensuplarına deri cüzdan dağıtılmasında mevzuata aykırılık olmadığı belirtilmiştir.Temsil giderleri bağlamında belediye bütçesinden mahalle muhtarlarına verilen toplu taşım kartı bedellerinin belediye bütçesinden ödenmesinin mümkün olmadığına ilişkin Sayıştay Temyiz Kurulu Kararı bu konuda çarpıcı bir örnek oluşturmaktadır. İlgili kararda;“Belediye Bütçesinden Yapılacak Temsil, Ağırlama ve Tören Giderleri Yönergesi’nin 3.maddesinde; “Temsil, ağırlama ve tören giderlerinin konu, kapsam ve miktarının tayini belediye başkanının takdirine tabidir” denilmekle birlikte, aynı Yönergenin 4.maddesinin 1.fıkrasında temsil giderlerinin “görevle ilgisi olması” şartı getirilmiştir.Mahalle Muhtarlarına Belediye Başkanının Olur’u ve Belediye Meclisinin Kararı ile toplu taşım kartı dağıtılması görevle ilgili nitelik taşımadığından belediye bütçesinin temsil, ağırlama ve tören giderleri tertibinde karşılanması yasal olmamakta olup, tazmin hükmünün tasdikine oybirliği ile karar verildi” denilmektedir.  Sayıştay Temyiz Kurulunun 26.06.2001 gün ve 25263 sayılı kararında; “Siyasi parti temsilcilerine Belediye Başkanı tarafından verilen yemeğin temsil-ağırlama ve tören giderleri kapsamında değerlendirilmesi gerekeceği” sonucuna varılmışsa da ; Temyiz Kurulunun 12.09.2000  gün ve 24826 sayılı kararında: “Belediye Meclis üyeleri ile belediye çalışanları ve eşlerinin belediye bütçesinden ağırlanmasının mümkün olmadığı” belirtilmiştir.  Temyiz Kurulunun 01.11.2004 gün ve  27414 sayılı kararında ise: “Belediye personeline bayram hediyesi olarak alınan çikolataların temsil ağırlama kapsamında değerlendirilerek belediye bütçesinden ödenmesinin mümkün olduğu”  sonucuna varılmaktadır.

               Sayıştay Temyiz Kurulu  05.05.2009  gün ve 30787 sayılı kararında; “İlam hükmü yapılan ağırlama giderinin kimler için yapılmış olduğunun belirtilmemiş olması ve yapılan ödeme tutarının Başbakanlık Tasarruf Genelgesi ile belirlenmiş olan tutara uyulmadan yapılmış olduğu gerekçesiyle verilmiştir. Belediye Bütçesinden Yapılacak Temsil Ağırlama ve Tören Giderleri Yönergesinin Genel Kural başlıklı 3. maddesinde; “Temsil ağırlama ve tören giderlerinin konu, kapsam ve miktarının tayini Belediye başkanının takdirine tabidir” Ağırlama başlıklı 5. maddesinin f bendinde; “Beldenin kalkınmasında katkısı olanlar veya olacağı anlaşılanlar ile bu kişilerin eşleri ve refakatindeki görevliler için, geleneklere ve davetin şümulüne göre, ağırlama, konuklama, konutlandırma ve bu işlerle ilgili olarak hazırlıkların gerektirdiği giderlerle ziyafet, kokteyl, hediye, çiçek, bahşiş ve taşıma giderleri şeklinde yapılır” denilmektedir. Belediye bütçesinden ödenecek bu tür giderlerin yapılmasında belediye başkanının takdir yetkisinin esas alındığı görülmektedir. Başbakanlık Tasarruf Genelgesinin idari nitelikte bir düzenleme olması nedeniyle, yürürlükteki mevzuata uygun olarak yapılan ödemelere etkisi bulunmamaktadır.Yukarıda açıklanan nedenlerle 846 sayılı ilamın 7. maddesi ile verilen tazmin hükmünün KALDIRILMASINA, Karar verildiği 05.05.2009 tarih ve 30787 sayılı tutanakta yazılı olmakla iş bu ilâm tanzim kılındı.” Denilerek, belediye başkanının takdir hakkının esas olduğu ve kapsamını da onun belirlediği sonucuna varılmaktadır.

Yönerge Gereğince Yapılan Kutlama, Taziye ve İlan Giderleri:Sayıştay Temyiz Kurulu 21.06.1994 gün ve 23475 sayılı Kararında, “milli ve dini bayramlar ile Cumhurbaşkanı’nın ziyareti nedeni ile mahalli gazetelere verilen kutlama ve teşekkür ilanları için belediye bütçesinden yapılan harcamalar ile ilgili verilen bir “tazmin” kararının kaldırılması” gerektiğine hükmetmiştir. Bu kararda gerekçe olarak da Yönerge’nin “Diğer Tören Giderleri” başlıklı 10.maddesi gösterilmiştir. “Ölüm ve Teşekkür” ilanlarına ilişkin giderlerin belediye bütçesinden ödenebileceğine ilişkin verilmiş bir diğer temyiz kararı da 02.04.1994 gün ve 23412 sayılı Sayıştay Temyiz Kurulu Kararıdır. Sayıştay Temyiz Kurulu, Belediye Başkanının bayram tebriklerinin bayram gazetesinde yayınlanması karşılığında ve Beşiktaş-Ankaragücü maçı için gerekli ses düzeni kiralanması için ödenen paralara ilişkin verilen 2.Dairenin tazmin hükmünün kaldırılmasına karar vermiştir. Temyiz Kurulu 04.05.1993 gün ve 23023 sayılı İlgili Kararında,“ Tazmine konu olan harcamaların mahiyeti incelendiğinde, harcamaların bir kısmının 21.09.1986 tarihinde oynanacak Beşiktaş-Ankaragücü maçında Belediye Başkanının şifahi emri ile görevlendirilen belediye orkestrasının faaliyeti sırasında gerekli olan ses tesisatının kiralanması ve kurdurulması için; geri kalan kısmının da Kurban Bayramı münasebetiyle Başkanlık Makamının emriyle Ulus Gazetesi’nin bayram ilavesinde yayınlanan bayram tebriği bedeli için olduğu görülmüştür.1580 sayılı Belediye Kanunu’nun 1.maddesinde dercedilmiş “Belediye, beldenin ve belde sakinlerinin mahalli mahiyette müşterek ve medeni ihtiyaçlarını tanzim ve tesviye ile mükellef hükmi bir şahsiyettir” hükmünden adı geçen Kanun’un bu tür giderlerin yapılmasını engelleyici bir unsur taşımadığı anlaşılmaktadır.Belediye Bütçesinden Yapılacak Temsil, Ağırlama ve Tören Giderleri Yönergesi’nin 2.maddesinde; Bu Yönerge, Belediye idaresinin başı ve temsilcisi olan Belediye Başkanının bu sıfatının gereği olarak yapacağı Temsil, Ağırlama ve Tören giderleri konusunda uyacağı kuralları kapsar” ; 3.maddesinde, “Temsil, Ağırlama ve Tören giderlerinin konu, kapsam ve miktarının tayini Belediye Başkanının takdirine tabidir” ; 10.maddesinde de ; “Yukarıdaki maddelerde belirtilen giderler dışında kalan ve yapılması belde için gerekli olan veya mahalli örf, adet ve sosyal yaşantı içinde gerekli sayılan etkinlik ve törenler için harcama yapılabilir,Hal böyle olunca yapılan harcamaların ….Belediyesini temsilen yapılan ve belediye hizmetinin gereği ve amirin takdir yetkisi sınırları içinde mütalaa edilmesi gereken harcamalar olduğu kanaatine varıldığından, verilen tazmin hükmünün kaldırılmasına karar verildi.”Denilmektedir.09.01.2007 tarihli ve 29107 sayılı Temyiz Kurulu Kararında da;  “Belediye Bütçesinden Yapılacak Temsil Ağırlama ve Tören Giderleri Yönergesinin Genel Kural Başlıklı 3. maddesinde, temsil, ağırlama ve tören giderlerinin konu, kapsam ve miktarının tayininin belediye başkanının takdirine tabi olduğu belirtilmiş, aynı yönetmeliğin 10. maddesinde yukarıdaki maddelerde belirtilenler dışında kalan ve yapılması belde için gerekli olan veya mahalli örf adet ve sosyal yaşantı için de gerekli sayılan etkinlikler ve törenler için de harcama yapılabileceği , söz konusu faaliyetin yapılmasının beldenin tanıtımı için gerekli olduğu ve mahalli örf adete göre de yapılması gereken bir faaliyet olduğu, Temsil, Tören ve Ağırlama Giderleri Yönetmeliğinin 10. maddesine uygun olduğu anlaşılmıştır” denilmek suretiyle yapılması belde için gerekli olan veya mahalli örf adet ve sosyal yaşantı için de gerekli sayılan etkinlikler ve törenler için yapılacak harcamaların takdirinin belediye başkanınca yapılması uygun görülmüştür.

 Sayıştay Temyiz Kurulu 21.04.2009 tarih ve 30758 tarihli kararında; “Belediye Bütçesinden Yapılacak Temsil Ağırlama ve Tören Giderleri Yönergesinin 3. maddesinde, “Temsil-ağırlama ve tören giderlerinin konu kapsam ve miktarının tayini Belediye Başkanının takdirine tabidir” hükmü bulunmaktadır. Aynı yönergenin 4. maddesinde ise, temsil giderlerinin görevle ilgili olmak şartıyla gerçek ve tüzel kişilere vekalet, ödül ve hediye vermek, çiçek göndermek suretiyle yapılabileceğine ilişkin düzenleme bulunmaktadır.Belediye Bütçesinden Yapılacak Temsil Ağırlama ve Tören Giderleri Yönergesi, temsil ağırlama ve tören giderlerinin konu, kapsam ve miktarının tayinini Belediye Başkanı takdirine bırakmış olduğundan bu takdire istinaden Belediye Başkanı milli ve dini bayramlar ile diğer özel günler için gazetelere ödenen ilan yayım bedelinin belediye bütçesinden ödenmesinde mevzuata aykırılık bulunmamaktadır.Bu nedenlerle, dilekçi iddiaların kabulü ile 635 sayılı ilamın 7. maddesiyle 23.569,62-YTL’ye ilişkin olarak verilen tazmin hükmünün KALDIRILMASINA” kararıyla, özel günlerde ve dini ve milli bayramlar nedeniyle gazete ilan bedellerinin belediye bütçesinden ödenmesini belediye başkanının takdir hakkı kapsamında değerlendirerek sakınca olmadığını belirtmiştir.

                   Sayıştay Temyiz Kurulu 11.03.2014 gün ve 38573 sayılı kararında aynen; “ 6) 1171 sayılı ilamın 7’nci maddesinde, Görev ve hizmetle ilgisi bulunmayan, kutlamadan ziyade kişisel mesajlara ağırlık veren ve yerel gazetelerde yayımlanan kutlama, duyuru ve anma ilanların bedellerinin belediye bütçesinden ödendiği gerekçesiyle toplam 62.144,60 TL.’ye tazmin hükmolunmuştur.

              SONUÇ: Dilekçi iddialarının kabulü ile 1171 sayılı ilamın 7. maddesiyle verilen 62.144,60 TL.’ye ilişkin tazmin hükmünün KALDIRILMASINA, karar verilmiştir” denilerek,kişisel nitelikte de olsa görev ve hizmetle de ilgisi olmasa da kutlama, anma ve duyuru bedellerinin ödenmesini uygun  bulmuştur.

                07/01/2014 gün ve 38172 sayılı Temyiz Kurulu Kararı                                                                                                                           dikkate alındığında, Yönergenin mahalli örf, adet ve sosyal yaşantı için gerekli sayılan etkinlikler kapsamına nelerin girebileceğini göstermesi bakımından değişik bir karar olarak nitelendirilebilir. Kararda aynen ; “Belediye adına Belediye Başkanı olarak düğün ve sünnet törenlerinde takılmış olan çeyrek altınların ödemesinin 5393 sayılı Belediye Kanunu’nun “Belediye Başkanının Görev ve Yetkileri” başlıklı 38. maddesinin (o) bendinde yer alan “Temsil ve ağırlama giderleri için ayrılan ödeneği kullanmak” hükmü ile İçişleri Bakanlığı’nın 24/05/1984 tarihli “Belediye Bütçesinden Yapılacak Temsil – Ağırlama ve Tören Giderleri Yönergesi” nin 10. maddesinde düzenlenen “Yukarıdaki maddelerde belirtilen giderler dışında kalan ve Yapılması Belde için gerekli olan veya mahalli örf, adet ve sosyal yaşantı içinde gerekli sayılan etkinlik ve törenler için (nişan, nikah, ölüm gibi) harcama yapılabilir.” hükmüne istinaden belediye bütçesinden yapıldığını,5176 sayılı Kanuna dayanılarak çıkarılan “Kamu Görevlileri Etik Davranış İlkeleri ile Başvuru Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik” hükmüne istinaden bu konuya ilişkin kamu zararı çıkarılmasının yerinde olmadığını, zira 5393 sayılı Kanun hükmüne dayanılarak yapılan bir görevin Yönetmelik hükmüne aykırılığından bahsedilemeyeceğini, çünkü Kanun hükmünün öncelikle uygulanacağının genel bir hukuk kuralı olduğunu,Ayrıca Sayıştay Temyiz Kurulunun, 10.01.2010 tarih ve 31079 tutanak sayılı ilâmının 19. maddesi ile Belediye Başkanının davet üzerine temsil görevi gereği katılmış olduğu düğün, nişan ve sünnet törenlerinde belediye bütçesinden takmış olduğu altınlara ilişkin harcamayı kamu zararı olarak kabul etmediğini belirterek verilen tazmin hükmünün kaldırılmasını istemiştir.Savcılık; “13.04.2005 tarihli ve 25785 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Kamu Görevlileri Etik Davranış İlkeleri ile Başvuru Usul ve esasları Hakkında Yönetmelik” in “Hediye Alma ve Menfaat Sağlama Yasağı” başlıklı 15. maddesinin 4. fıkrasında, “Kamu görevlileri, kamu kaynaklarını kullanarak hediye veremez, resmi gün, tören ve bayramlar dışında, hiçbir gerçek veya tüzel kişiye çelenk veya çiçek gönderemezler; görev ve hizmetle ilgisi olmayan kutlama, duyuru ve anma ilanları veremezler” hükmü ile kamu görevlilerinin bu tür davranışlarda bulunmaları açık olarak yasaklanmıştır.Diğer taraftan konuya ilişkin olarak “Belediye Başkanı’nın düğün, sünnet vb. törenlerde altın hediye ettiği ve hediyelerin parasını belediye bütçesinden karşıladığı” yönündeki şikayet başvurusu üzerine Kamu Görevlileri Etik Kurulu’nun 26.06.2009 tarih ve 27270 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Kararında; 5176 sayılı Kanun ve buna dayanılarak çıkarılan Yönetmelik’in ilgili hükümleri çerçevesinde, İçişleri Bakanlığı’nın Belediye Bütçesinden Yapılacak Temsil Ağırlama ve Tören Giderleri Yönergesinde yer alan hususların yapılan harcamalara hukuki gerekçe olarak gösterilemeyeceği, Belediye Başkanının bu fiilinin, temsil ve ağırlama giderleri kapsamında kamu hizmetlerinin bir parçası olarak değerlendirilemeyeceğine yer verilmiştir. Bu nedenlerle, talebin reddedilerek Daire Kararının onanmasının uygun olacağı düşünülmektedir.” şeklinde görüş bildirmiştir.5393 sayılı Belediye Kanununun “Belediyenin Giderleri” başlıklı 60. maddesinin (k) bendinde temsil, tören, ağırlama ve tanıtım giderlerinin bütçeden ödeneceği ifade edilmiş aynı zamanda Belediye Bütçesinden Yapılacak Temsil, Ağırlama ve Tören Giderleri Yönergesi ile de bu harcamaların belediye bütçesinden yapılabileceği vurgulanmıştır.Aynı Kanunun 38. maddesinin “Belediye Başkanının görev ve yetkileri” başlıklı (o) bendinde “Temsil ve ağırlama giderleri için ayrılan ödeneği kullanmak” yetkisi Belediye Başkanına bırakılmıştır.Söz konusu Yönergenin Genel Kural Başlıklı 3. maddesinde, temsil, ağırlama ve tören giderlerinin konu, kapsam ve miktarının tayininin belediye başkanının takdirine tabi olduğu belirtilmiştir. Temsil giderlerinde görevle ilgili olmak, ağırlama giderlerinde de beldenin misafiri olmak şartı dışında her hangi bir kısıtlama getirilmemiştir.Ayrıca, aynı yönergenin 10. maddesinde, yukarıdaki maddelerde belirtilenler dışında kalan ve yapılması belde için gerekli olan veya mahalli örf adet ve sosyal yaşantı için de gerekli sayılan etkinlikler ve törenler için (nişan, nikah, ölüm gibi) de harcama yapılabileceği, düzenlenmiştir.Belediye başkanının belediyeyi temsilen katılmış olduğu nişan, nikah ve düğün törenlerinde altın hediye etmesi, bu Yönergenin 10. maddesinde düzenlenen mahalli örf, adet ve sosyal yaşantı için gerekli sayılan etkinlikler kapsamında bulunduğundan, yapılan harcamada mevzuata aykırılık görülmemiştir. Bu nedenle 1701 sayılı ek ilamın 1.maddesi ile 5.962,00 TL.ye ilişkin olarak verilen tazmin hükmünün kaldırılmasına  karar verilmiştir.”  Denilmektedir.

Yönerge Uyarınca Belediye Bütçesinden Gerçekleştirilen Ağırlama Giderleri: Sayıştay Temyiz Kurulu 7.12.1993 gün ve 23266 sayılı kararında, “belediye meclisi ve basın mensuplarına deri cüzdan dağıtılmasında mevzuata aykırılık bulunmadığına hükmetmiştir. Belediye hizmet binasının satın alınmasında ve tapu dağıtımında gösterdikleri ilgiden dolayı Tapu Kadastro Bölge Müdürü, Tapu Sicil Bölge Müdürü ve Emlak Bankası Şube Müdürüne yemek verilmesi ve bedelinin de belediye bütçesinden karşılanması ile ilgili olarak, Sayıştay; 1580 sayılı Kanunun 15.maddesinde belediyelerin görevleri ve yapacağı hizmetler, 117.maddesinde ise bu hizmetler için yapacağı giderlerin sayılmış olduğu ancak tapu ve banka işlemleri gibi asli görevlerini yapan kamu görevlilerine, bu hizmetleri karşılığında yemek ikramında bulunulacağına dair bir hükme yer verilmediği gibi Temsil, Ağırlama Yönergesinde de bu konuda herhangi bir hüküm bulunmadığı ve ayrıca Belediye Muhasebe Usulü Tüzüğü’nün 29.maddesinde belediye gelirlerinin belediye hizmetleri dışında herhangi bir hizmet için kullanılamayacağı amir olduğu cihetlerle söz konusu kamu görevlilerine “asli görevlerini” yapmalarından ötürü yemek ikramında bulunulması sureti ile fuzülen ödenen tutarın ilgili sorumlularına ödettirilmesine” karar verilmiştir. [5393 sayılı Belediye Kanununun  belediyenin görev ve sorumluluklarının düzenlendiği 14.maddesi ile belediye giderlerinin sayıldığı 60. maddesinde de, kamu görevlilerine bu hizmetleri karşılığı belediye bütçesinden yemek verilmesi konusunda bir düzenlemenin yer almadığı bilinmelidir.Bu nedenle anılan Sayıştay kararının 5393 sayılı Kanun karşısında da geçerli olacağı düşünülmektedir.]

Diğer taraftan Sayıştay Temyiz Kurulu’nun  26.01.2001 günlü ve 25623 sayılı kararında; “Siyasi parti temsilcilerine belediye başkanı tarafından verilen yemeğin Yönerge kapsamında  değerlendirilmesi yapılan ödemenin uygun olduğuna”, Sayıştay 2.Dairesinin 16.03.1993 gün ve 30593 sayılı kararında da, “Belediye binasının satın alınmasında ve tapu dağıtımında emeği geçen tapu görevlilerine ve kamu görevlilerine verilen yemeğe ilişkin bedelin, temsil, ağırlama, tören giderleri faslından ödenebileceği” belirtilmektedir.

15.12.1987 Tarih ve 20908 Tutanak sayılı Temyiz Kurulu kararında,  “Karayolları Bölge Müdürlerinin bir araya getirilmesi, bütçe ve yıllık program çalışmaları, Bayındırlık Bakanının Genel Müdürlüğü ziyaret etmesi ve Karayolları Genel Müdürlüğünün makine parkı konusunda brifing verilmesi gibi konular dolayısıyla düzenlenen tören ve toplantılara katılan davetlilere söz konusu toplantıların devamı süresi içinde her gün ya da aynı gün içinde birkaç defa yemek verilmesi hizmetin ve temsilin gereği olamayacağından bahisle tazmin hükmü verilmiştir. Bütçe Kanununa ekli ( R ) cetvelinin “Temsil- Ağırlama- Tören- Fuar ve Tanıtma Giderleri başlıklı 480 harcama kalemine ilişkin açıklamasında, makam sahibinin takdiri esas alınmak suretiyle temsilin gerektirdiği her türlü giderlerin bu tertipten karşılanacağı belirtilmiştir. Bu hükme göre (480) harcama kaleminden yapılacak harcamalarda makam sahibinin takdiri esas olmakla beraber, yapılacak harcamaların temsilin gereği olması da bir zorunluluktur. Verile emirlerine ekli makam sahibinin takdirini gösteren onayların incelenmesinden. Ziyafetlerin temsil gereği olarak verildiği anlaşıldığından, ilamın 14 üncü maddesiyle verilen tazmin hükmünün kaldırılması” yönündedir. 5. Daire, 13.01.1994 Tarih ve 8318 Tutanak Sayılı Kararı:

Belediye meclis üyeleriyle müdürlere verilmiş olan yemek bedelinin belediye bütçesinden ödenmesi hususunda, Temsil- Ağırlama ve Tören Giderleri Yönergesinin 3 üncü maddesinde yer alan; “Temsil, ağırlama ve tören giderlerinin konu, kapsam ve miktarlarının belediye başkanının takdirine tabidir. Hükmü gereğince tazminine yer olmadığına” Sayıştay kararlarının 5393 sayılı Belediye Kanununun 60.maddesinde sayılan “Belediye Giderleri” gerekçe gösterilirse benzer kararın verilmesinin  mümkün  olacağı düşünülmektedir.

               Sayıştay Temyiz Kurulunun  24.02.2009 gün ve 30705 sayılı kararında; “5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi Ve Kontrol Kanununda; “Kamu idarelerinin orta ve uzun vadeli amaçlarını, temel ilke ve politikalarını, hedef ve önceliklerini, performans ölçütlerini, bunlara ulaşmak için izlenecek yöntemler ile kaynak dağılımlarını içeren plan”, olarak tanımlanan stratejik plan, tüm kamu kurumları için olduğu gibi Belediyeler için de çok önemli bir doküman olduğundan, Belediye Kanununda üniversiteler ve meslek odaları ile konuyla ilgili sivil toplum örgütlerinin görüşleri alınarak hazırlanır, denilmektedir. Dilekçiler, tazmine konu ödemenin belediye stratejik planının hazırlanması için yapılan toplantıya ait olduğunu, gezi amaçlı bir faaliyet olmadığını iddia etmektedirler. Böylesine önemli bir belgenin ilk defa hazırlanmasında, belediye çalışanlarının bir araya gelerek çalışma yapmaları doğal bir faaliyet olup, yapılan harcamalar, Belediye Kanunun 60. maddesinde kayıt altına alınmış olan hizmet içi eğitim faaliyeti kapsamında değerlendirilmelidir. Ayrıca katılımcılara herhangi bir harcırah ödemesi yapılmamıştır. Tüm bu nedenlerle yerinde olan dilekçi iddialarının kabul edilerek, 613 sayılı ilamın 3. maddesi ile verilen tazmin hükmünün kaldırılmasına, karar verildiği 24.03.2009 tarih ve 30705 sayılı tutanakta yazılı olmakla işbu ilâm tanzim kılındı.”  Denilmektedir. Bu karar stratejik plan çalışmaları nedeniyle belediye çalışanlarının birlikte belediye binası dışında otel/tatil köyü v.b.yerlerde yaptıkları/yapacakları toplantılar nedeniyle doğan giderlerin ödenebileceğini öngörmektedir.

Bununla beraber Sayıştay; bayramlarda çocuklara hediye verilmesi, açılış, tören giderleri ve Ramazan ayında davul çaldırma bedellerini; ilgili Yönergenin 10.maddesindeki “…..yapılması belde için gerekli olan veya mahalli örf ve adet ve sosyal yaşantı içinde gerekli sayılan etkinlik ve törenler….” kapsamında değerlendirmiş ve mevzuata uygun görmüştür.

Yönerge Uyarınca Yapılan Ödemelerde “Gerekli Açıklığın” Bulunmadığı: Sayıştay 4.Dairesinin bir kararında; Yönergenin 3.maddesi ile temsil, ağırlama ve tören giderlerinin konu, kapsam ve miktarının tayini belediye başkanının takdirine bırakılmış ise de, aynı Yönerge ile gederlerin görevle ilişkin olmasının öngörülmesi nedeniyle, kimlere verildiği yolunda herhangi bir açıklık bulunmaksızın, “muhtelif tarihlerde”, “muhtelif misafirlere” verildiği yolundaki encümen kararına dayanılarak yapılan ödemenin sorumlularına ödettirilmesine hükmedilmiştir. (Sayıştay 4.Dairesi 14.10.1993 gün ve 27713 No.lu Karar) Ancak bir başka karar, benzer bir ödemeyi beraatle neticelendirmiştir. (Sayıştay 1.Dairesinin 21.10.1997 gün ve 6221 tutanak sayılı kararı)

Bir diğer Sayıştay Dairesi ise;Tören giderleri tertibinden paranın ödendiği ve verile emrine hiçbir belge eklenmediği incelenmiş olup, sorgu cevabı eki olarak söz konusu harcamaya ilişkin olarak çiçek faturaları fotokopileri gönderilmişse de çiçeklerin “kimlere” ve “hangi amaçlarla” gönderildiği anlaşılamadığından, yersiz ödenen meblağın, sorumlulardan tazminen tahsiline karar vermiştir. (Sayıştay 2.D.K., 04.04.1991 gün ve 30215 No.lu Karar)Bu durumda, Yönerge bağlamında yapılacak giderlerde, verile emrine eklenmesi gereken ödeme evraklarının tam olması ve ilgili Sayıştay Kararlarının çizdiği “gerekli açıklık” sınırlarını taşıması; sonradan doğabilecek olumsuzlukların önlenebilmesi açısından önemlidir.

              Yönerge Gereğince Yapılan Harcırah/Konaklama Ödemeleri:Sayıştay 6.Dairesi 14.5.1992 gün ve 8232/29 sayılı Kararında; “Mal saymanlıklarını denetlemek amacıyla gelem müfettişler için, hizmetleri karşılığında 6245 sayılı Harcırah Kanunu hükümlerine göre yolluk aldıkları cihetle, kendileri için bütçeden ayrıca temsil ve ağırlama masrafı adı altında herhangi bir harcamanın yapılabilmesini imkanlı bulmamıştır. “

Diğer taraftan Sayıştay 8.Dairesi  15.3.1990 gün ve 2074 sayılı kararında ise, ilgili konuda tamamen ters yönde bir karar vermiştir. “İlçeye görevli gelen DSİ mühendis ve teknisyenleriyle, greyder operatörünün otel ücretlerinin belediye bütçesinden ödendiği, ilgililerin Harcırah Kanununa göre kurumlarından geçici görev yolluğu aldıkları da anlaşılmasına rağmen, yapılan ödemenin Temsil, Ağırlama ve Tören Giderleri Yönergesine aykırı bulmamış ve sorumluların beraatına karar vermiştir.”

                   Sayıştay 2. Dairesinin, 07.13.1993 Tarih ve 30317 Tutanak Sayılı Kararında, “ Kasabada kadastro çalışmalarında bulunan Tapu ve Kadastro memurları ile, kasaba yollarının tamir ve tesviyesinde çalışan Köy Hizmetleri işçilerinin yiyecek ve konaklama giderlerinin belediye bütçesinden karşılanması ve ödemenin bir kısmının da ağırlama giderleri adı altında yanlış tertipten (Yol Onarım Giderleri Tertibinden) yapılması hususunda; Temsil- Tören Yönergesinin 3 üncü maddesinin belediye başkanına verdiği takdir yetkisi karşısında ve harcamaların belediye başkanının onayı ile ve belediye encümeni tarafından verilmiş karar gereğince yapılması sebebiyle,   bu harcamalardan sorumluların sorumlu tutulmamaları gerektiğinden ilişilecek bir husus bulunmadığı”,

                    Sayıştay 4. Dairesinin, 01.05.1997 Tarih ve 28390 Tutanak Sayılı Kararında da “İller Bankası personelinin konaklama giderleri belediye bütçesinden karşılanamaz”, 28.01.2003 gün ve 26061 sayılı kararında da “Geçici görevle memuriyet mahalli dışına gönderilen belediye memur ve hizmetlilerine ödenen konaklama ve yemek bedellerinin; Temsil-Ağırlama ve Tören Giderleri Yönergesi uyarınca konu, kapsam ve tayini belediye başkanına ait olan temsil gereği yapılan harcamalar olarak kabul edilmesinin ve belediye bütçesinden ödenmesinin mümkün olmadığı” belirtilmektedir.

Bu hususta birbirine zıt kararların bulunması, uygulayıcılar arasında değişik yaklaşımlara  ve  bunun sonucu farklı uygulamalara yol açacağı  düşünülmelidir.

Belediye Faaliyetlerinin Yöre Dışında Tanıtılması:Sayıştay 1.Dairesi, belediye faaliyetlerinin ilgili yöre dışında (Ankara’da) tanıtılması için yapılan harcamaları mevzuata uygun bulmamıştır. (Sayıştay 1.Dairesinin 25.3.1998 gün ve 6476 Tutanak sayılı kararı)İlgili Kararda; “Belediye faaliyetlerinin yöre dışında (Ankara) tanıtılması için yerel yönetimler sergisine katılındığı ve bu nedenle belediye bütçesinden stant  kirası ödendiği görülmüştür. Belediye bütçesinden yapılacak bir ödemenin 1580 ve 3030 sayılı Yasalarla belediyelerce yapılması öngörülen bir hizmet karşılığı olması gerekir. Oysa mevzuatta belediyelere belde dışında kendi faaliyetlerinin tanıtılması görevi verilmemiştir. Bu nedenlerle temsil, ağırlama ödeneğinden yapılan ilgili giderin tazminine….” denilmiştir.

Temsil,Ağırlama ve Tören Giderleri Kapsamındaki Giderler:Temsil ağırlama kapsamında yapılan harcamalar esas itibariyle belirli makamlarda bulunan kamu görevlilerinin (Başbakan, Bakan, belediye başkanı, vali,rektör gibi) işgal ettikleri makamın doğasından kaynaklanan ve yapılması kaçınılmaz olan harcamaları ifade etmektedir. Ziyaretçilere ikramda bulunulmasından, yabancı konukların ağırlanmasına ve ziyafet verilmesine kadar geniş bir uygulama alanı bulunan temsili nitelikteki giderler, özü itibariyle bir kamu gideri olmamakla birlikte söz konusu kamu görevlilerinin bu giderleri kendi aylık ve ödenekleri ile karşılamalarının mümkün olmadığı da açıktır.

Bu bakımdan, temsil giderlerini karşılamak üzere bütçelere ödenek konulmaktadır. Bu giderlerin kapsam, konu ve miktarı ise örf ve adetlere ve makam sahibinin takdirine göre değişebilmektedir. Bu alanı düzenleyen belirli bir mevzuat bulunmayıp, konuya ilişkin tanımlayıcı nitelikteki hükümler 657 sayılı Devlet Memurları Kanunun 147/ D maddesinde,

Temsil giderleri: Belirli yetki ve sorumluluk makamlarını işgal eden memurlara temsil mahiyette ve görevleri icabı olarak yaptıkları gerçek giderleri karşılamak üzere ilgili kurumların bütçelerine bu maksat için konulan ödenekten özel yönetmeliği hükümleri gereğince ödenen parayı, ……… ifade eder, şeklinde yer almıştır. Anılan Kanunun  “179. maddesinde ise, hangi kurumlarda hangi sınıf ve kadrolardaki Devlet memurlarının görevleri icabı temsili mahiyette masraf yapabilecekleri ve bu masrafların sarfı ile ilgili şartlar ve bunların sarf alanları ilgili kurumların görüşleri alınarak Maliye Bakanlığı ve Başbakanlık Devlet Personel Başkanlığı ile birlikte hazırlanacak bir yönetmelikle belirtilir” Hükmü yer almıştır. Bu madde de sözü edilen Yönetmelik bugüne kadar çıkarılmamıştır. Kamu Kurum ve  kuruluşlarının temsil ve  ağırlama giderleri; Başbakanlığın  2007/3sayılı tasarruf tedbirlerine  ilişkin Genelgesinde yer almaktadır. İl Özel İdarelerinin temsil, ağırlama ve tören giderleri için İçişleri Bakanlığınca hazırlanan İl Özel İdaresi Bütçesinden Yapılacak Temsil, Ağırlama ve Tören Giderleri Hakkında Yönetmelik’ te düzenlenmiştir. Diğer taraftan,3152 sayılı İçişleri Bakanlığı Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunun 11. maddesinde ise, “Bakanlığın mahalli idareler üzerinde sahip olduğu vesayet yetkisinin mevzuat hükümleri gereğince uygulanmasını sağlamak” yetkisinden söz edilmiş; belediyelerce yapılacak temsil, ağırlama ve tören giderlerine ilişkin esas ve usuller bu yetki çerçevesinde hazırlanarak yürürlüğe konulan Belediye Bütçesinden Yapılacak Temsil, Ağırlama ve Tören Giderleri Yönergesinde gösterilmiştir.

Konaklama:Ağırlanması gereken yerli veya yabancı konukların otel,motel, misafirhane, öğretmen evi,polis evi,hakimevi gibi mekanlardan yapılacak barınmaya ilişkin hizmet alımlarını kapsamaktadır.

Seyahat: Ağırlanması gereken yerli ve yabancı konuklar ile bunlara refakat etmekle görevli bulunanların (geziler dahil) bir yerden bir yere gidişi ve gelişleri için her türlü taşıt kiralanmasına veya bilet teminine yönelik hizmet alımlarını ifade etmektedir.

Yemek:Ağırlanması gerekli yerli ve yabancı konuklar ile bunlara refakat etmekle görevli bulunanların yeme içme ihtiyaçlarının karşılanması için yapılacak her türlü ziyafet, yemek, kumanya, meşrubat vb. mal ve hizmet alımlarını ifade eder biçimde anlaşılacaktır. Temsil ağırlama kapsamında gerçekleştirilen çiçek gönderme, hediye verme, karşılama, açılış, organizasyon vb. giderler ide (d) bendindeki parasal sınır dahilinde olmaları halinde doğrudan temin yöntemi ile karşılanabileceği gibi, bu sınırı aşan ve yaklaşık maliyeti 50 milyar TL’ na (her yıl KİK tarafından güncellenmektedir) kadar olan alımlar da 21. maddenin (f) bendi kapsamında Pazarlıkta temin edilebilecektir. Bu kapsamda yapılacak mal ve hizmetlerin bedelinin ödenebilmesi için de (d) bendindeki parasal sınırlara ilişkin olarak,Devlet Harcama Belgeleri Yönetmeliği ile Mahalli İdareler Harcama Belgeleri Yönetmeliğinin 3/e maddesine göre düzenlenen Harcama Talimatı ve diğer belgelerin düzenlenmesi zorunludur.

1580 sayılı Belediye Yasasında temsil,tören ve ağırlamaya  ilişkin  giderlerin yapılabilmesine olanak sağlayan/dayanak olabilecek bir mevzuat hükmünün bulunmayışı sonucu büyükşehir belediye örgütlenmesinin yürürlüğe konulması nedeniyle kısmen de olsa zorunluluktan doğan İçişleri Bakanlığı tarafından “Belediye Bütçesinden Yapılacak Temsil Ağırlama ve Tören Giderleri Yönergesi” ile mevzuata aykırılık oluşturan ödemeler, hukuki alt yapıya oturtulmaya çalışılmıştır.Ancak,5393 sayılı Belediye Yasasının Belediyenin Giderleri başlıklı 60.maddesinin (k) bendinde ve 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Yasasının 24.maddesinin (l) bendinde ; ”temsil, tören, ağırlama ve tanıtım giderleri” belediyelerin harcama yapabilecekleri giderler arasında açıkça sayılmıştır. Bu hüküm, yanı sıra 5393 sayılı Kanunun 14/b maddesinde, mahalli ve müşterek nitelikte olması şartıyla; kültür ve sanat, turizm ve tanıtım, gençlik ve spor, sosyal hizmet ve yardım hizmetlerinin yapılması veya yaptırılması da belediyenin görev ve sorumlulukları arasında sayıldığından, bu konularda da, belediye bütçesinden harcama yapılabileceğinin mümkün olduğu değerlendirilmektedir. Ancak, belediye bütçesinden yapılacak temsil, tören ve ağırlamaya  ilişkin  giderlerin kapsamı, çeşitleri, konuları, sınırları, takdir hakkının kullanılması vb.gibi konulara açıklık getirecek Yönetmelik şeklinde bir çalışma yapılmasının uygun ve yararlı olacağı düşünülmektedir.