T.C.
İÇİŞLERİ BAKANLIĞI
Mahalli İdareler Genel Müdürlüğü
08.04.2014
Sayı: 30546965-000-7687
Konu: Büyükşehir Belediyelerinde Emlak ve Çevre Temizlik Vergisi Uygulamaları
İlgi: Maliye Bakanlığının 01/04/2014 tarihli ve 37043 sayılı yazısı.
30 Mart 2014 tarihinde yapılan seçimlerden sonra Büyükşehir Belediyesine dönüşen il belediyeleri ile, sınırları genişleyen büyükşehir belediyelerinde, 2014 mali yılı ocak ayında tahakkuk ettirilen emlak vergisi ile çevre temizlik vergisi uygulamalarının ne şekilde yürütüleceğine dair Maliye Bakanlığının ilgi yazısı ekte gönderilmiştir.
Konunun iliniz dahilindeki belediyelere duyurulması hususunda;
Bilgi ve gereğini rica ederim.
Ömer DOĞANAY
Bakan a.
Genel Müdür
T.C.
MALİYE BAKANLIĞI
Gelir İdaresi Başkanlığı
01.04.2014
Sayı: 37043 sayılı yazısı
İlgi: 2/1/2014 tarihli ve 30546965-255.99-72 sayılı yazınız.
İlgide kayıtlı yazınızda, Antakya Belediye Başkanlığının yazısında, il belediyesinin 30 Mart 2014 tarihinde yapılacak mahalli idareler seçiminden sonra Hatay Büyükşehir Belediyesine dönüşeceğinden bahisle, 2014 yılı ocak ayında; emlak vergisinin hangi orandan tahakkuk ettirileceği, çevre temizlik vergisinin de normal tarifeden mi, yoksa büyükşehir statüsünden mi tahakkuk ettirileceği hususlarında görüş istenildiği belirtilmekle ve uygulamada birlik sağlanması açısından 2014 yılında seçimlerden önce ve sonra söz konusu vergilerin hangi oran üzerinden tahakkuk ve tahsil edileceği, seçim öncesi tahsil edilen vergilerin büyükşehir belediyesine devredilip edilmeyeceği konusundaki Bakanlığımız görüşünün bildirilmesi talep edilmektedir.
Bilindiği üzere, 213 sayılı Vergi Usul Kanununun mükerrer 49 uncu maddesinin (b) fıkrası hükmü uyarınca 2013 yılında takdir komisyonu tarafından, bina, arsa ve araziler için 2014 yılına ait uygulanacak emlak vergi değerinin tespitiyle ilgili asgari ölçüde arsa ve arazi metrekare birim değer takdirleri yapılmıştır.
1319 sayılı Emlak Vergisi Kanununun 11 ve 21 inci maddelerinin birinci fıkralarının (a) bentlerinde, bina ve arazi vergisinin, ilgili belediye tarafından dört yılda bir defa olmak üzere takdir işlemlerinin yapıldığı yılı takip eden bütçe yılının ocak ve şubat aylarında 29 uncu maddeye göre hesaplanan vergi değeri esas alınarak yıllık olarak tarh olunacağı, 30 uncu maddesinde emlak vergisinin birinci taksiti mart, nisan ve mayıs aylarında, ikinci taksiti ise kasım ayı içinde olmak üzere iki eşit taksitte ödeneceği hükme bağlanmıştır. Aynı Kanunun; 8 inci maddesinde bina vergisi oranının meskenlerde binde bir, diğer binalarda binde iki olduğu, bu oranların 5216 sayılı Kanunun uygulandığı büyükşehir belediye sınırları ve mücavir alanlar içinde % 100 artırımlı uygulanacağı, 18 inci maddesinde de, arazi vergisi oranının binde bir, arsalarda ise binde üç olduğu, bu oranların 5216 sayılı Kanunun uygulandığı büyükşehir belediye sınırları ve mücavir alanlar içinde % 100 artırımlı uygulanacağı belirtilmiştir.
6360 sayılı “On Dört İlde Büyükşehir Belediyesi ve Yirmi Yedi ilçe Kurulması ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’un 1 inci maddesinin (1) inci fıkrasında, “Aydın, Balıkesir, Denizli, Hatay, Malatya, Manisa, Kahramanmaraş, Mardin, Muğla, Ordu, Tekirdağ, Trabzon, Şanlıurfa ve Van illerinde, sınırları il mülki sınırları olmak üzere aynı adla büyükşehir belediyesi kurulmuş ve bu illerin il belediyeleri büyükşehir belediyesine dönüştürülmüştür.” hükmü yer almaktadır. Aynı Kanunun 36 ncı maddesinde de bu hükmün ilk mahalli idareler seçiminde (30 Mart 2014 tarihinde) yürürlüğe gireceği hükme bağlanmıştır.
Öte yandan, 2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanununun mükerrer 44 üncü maddesinde, belediye sınırları ve mücavir alanlar içinde bulunan ve belediyelerin çevre temizlik hizmetlerinden yararlanan konut, işyeri ve diğer şekillerde kullanılan binaların çevre temizlik vergisine tabi olduğu, verginin mükellefinin binaları kullananlar olduğu, mükellefiyetin binanın kullanımı ile başlayacağı, konutlara ait çevre temizlik vergisinin su tüketim miktarı esas alınmak suretiyle büyükşehirlerde 15 Kuruş, diğer yerlerde 12 Kuruş olarak hesaplanacağı, işyerleri ve diğer şekilde kullanılan binalara ilişkin çevre temizlik vergisinin düzenlenen tarifeye göre alınacağı, bu tarifenin büyükşehirlerde % 25 artırımlı uygulanacağı, belediyenin çevre temizlik hizmetlerinden yararlanan ancak, su ihtiyacını belediyece tesis edilmiş su şebekesi haricinden karşılayan konutlara ilişkin çevre temizlik vergisinin tarifenin yedinci grubunun belediye meclisince belirlenecek derecesi üzerinden hesaplanacağı, işyeri ve diğer şekillerde kullanılan binalara ait çevre temizlik vergisinin, belediyelerce binaların tarifedeki derecelere intibak ettirilmesi üzerine her yılın ocak ayında yıllık tutarı itibarıyla tahakkuk etmiş sayılacağı, tahakkuk eden verginin, bir defaya mahsus olmak üzere, belediyelerin ilan mahallerinde bir ay süreyle topluca ilan edileceği, işyeri ve diğer şekilde kullanılan binalarla ilgili olarak tahakkuk eden bu verginin, her yıl, emlak vergisinin taksit sürelerinde ödeneceği hüküm altına alınmıştır.
5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanununun 23 üncü maddesinin birinci fıkrasının (d) bendinde, büyükşehir belediyesine bırakılan sosyal ve kültürel tesisler, spor, eğlence ve dinlenme yerleri ile yeşil sahalar içinde tahsil edilecek her türlü belediye vergi, resim ve harçlarının büyükşehir belediyesinin geliri olduğu hükme bağlanmıştır.
30 Seri No.lu Belediye Gelirleri Kanunu Genel Tebliğinin IV/2-b bölümünde, su ihtiyacını belediyece veya büyükşehir belediyelerine bağlı su ve kanalizasyon idarelerince tesis edilmiş su şebekesi haricinde karşılayan konutlar ile işyeri ve diğer şekillerde kullanılan binaların yıl içinde kullanılmaya başlanması halinde mükellefiyetin başladığı tarihten o yılın sonuna kadar kıst dönem uygulaması yapılacağı belirtilmiştir.
Ayrıca, 30/12/2013 tarihli ve 28867 mükerrer sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 43 Seri No.lu Belediye Gelirleri Kanunu Genel Tebliğinde konutlar, işyerleri ve diğer şekillerde kullanılan binalar için 2014 yılında uygulanacak çevre temizlik vergisi miktarları açıklanmıştır.
Diğer taraftan, 6360 sayılı Kanunun Geçici 1 inci maddesinin; (1) numaralı fıkrasında, “Bu Kanundaki devir, tasfiye ve paylaştırma işlemlerini yürütmek üzere vali tarafından, bir vali yardımcısının başkanlığında, valinin uygun göreceği kurum ve kuruluş temsilcilerinin ve ilgili belediye başkanlarının katılımıyla devir, tasfiye ve paylaştırma komisyonu kurulur. Bu komisyona yardımcı olmak üzere valinin görevlendirmesi ile alt komisyonlar da kurulabilir. (7) numaralı fıkrasında da, “Bu Kanunla büyükşehir belediyesine dönüşen il belediyesinin sahip olduğu her türlü taşınır, taşınmaz malları ve personeli, komisyon kararıyla ilgisine göre büyükşehir belediyesi ve ilçe belediyeleri ile bağlı kuruluşlar arasında paylaştırılır” hükmüne yer verilmiştir.
Bu itibarla;
1. 2014 yılı emlak vergisi mahalli idareler seçimlerinin yapılacağı tarihten önce tarh ve tahakkuk ettirileceğinden, 30 Mart 2014 tarihinde yapılacak mahalli idareler seçiminde büyükşehir belediyesi olacak illerde 2014 yılına ait bina ve arazi vergisinin, bu yıla ait hesaplanan vergi değerine % 100 artırımlı oranlar uygulanmadan tarife, tahakkuk ve tahsil edilmesi, 2015 yılına ait bina ve arazi vergisinin ise bu yıla ait hesaplanacak vergi değerine % 100 artırımlı oranlar uygulanmak suretiyle tarh, tahakkuk ve tahsil edilmesi,
2.a) 30 Mart 2014 tarihinden sonra büyükşehir belediyesi olacak illerde bu tarihten sonra 2014 yılı emlak vergisinin takip ve tahsilinin yeni kurulan ilçe belediyesince yapılması, dolayısıyla verginin taksit dönemlerinde ilgili ilçe belediyesine ödenmesi,
Ancak, 30 Mart 2014 tarihine kadar verginin bir kısmının veya tamamın ödenmek istenilmesi halinde bu ödemenin mevcut il belediyelerine yapılması,
b) “Devir, Tasfiye ve Paylaştırma Komisyonu”nca bir karar alınmadıkça 30 Mart 2014 tarihinden sonra ilgili ilçe belediyelerince yılı emlak vergilerinin birinci taksitlerinin ilgili büyükşehir belediyesine (il belediyesinin büyükşehir belediyesine dönüşmesi nedeniyle) devredilmesi, ikinci taksitinin bu tarihten önce il belediyesince tahsil edilmiş olması halinde ise yeni kurulan büyükşehir belediyesi tarafından ilçe belediyesine aktarılması,
3. 30 Mart 2014 tarihinde yapılacak mahalli idareler seçiminde büyükşehir belediyesi olacak illerdeki konut, işyeri ve diğer şekillerde kullanılan binalara, ait çevre temizlik vergisinin;
a) İşyeri ve diğer şekillerde kullanılan binalar ihracını belediyece tesis edilmiş su şebekesi haricinden karşılayan konutlara ait 2014 yılı çevre temizlik vergisi tutarlarının normal tarifeye göre hesaplanması 1.1.2005 tarihinden itibaren ise büyükşehirler için değerler esas alınarak tarh, tahakkuk ve tahsil edilmesi,
b) Konutlar için 30 Mart 2014 tarihine kadar normal tarifelerin esas alınması bu tarihten itibaren büyükşehir belediyeleri için belirlenen değerler esas alınarak tarh, tahakkuk ve tahsil edilmesi,
c) Öte yandan, işyeri ve eğer şekillerde kullanılan binalar ile su ihtiyacım belediyece tesis edilmiş su şebekesi haricinden karşılayan konutlar 30 Mart 2014 tarihinden sonra ilk defa kullanılması halinde kullanma (bu tarihten sonra yeni mükellefiyeti başlayanlar için) tarihi ile 31 Aralık 2014 tarihleri arasındaki çevre temizlik vergisinin büyükşehir belediyeleri için belirlenen değerler esas alınarak tarh, tahakkuk ve tahsil edilmesi, gerekmektedir.
Bilgi edinilmesini arz ederim.
İmral DURAN
Başkan a.
Gelir İdaresi Daire Başkanı