İmar Planlarına İlişkin Genelge

Mar23
2015 Yorum Yazın

Tarafından Yazıldı admin

T.C

İÇİŞLERİ BAKANLIĞI

Mahalli İdareler Genel Müdürlüğü

Sayı: 71188846-250-62 Tarih:05.01.2015

Konu: İmar planları

Bilindiği üzere imar planları, plan hiyerarşisine uygun biçimde beldenin özellikleri ile kamu kurum ve kuruluşlarının ihtiyaçlarını da göz önüne alarak kentlerimizin gelişmesine yön vermeyi amaçlamaktadır. Bu çerçevede, kent yaşamında kalitenin arttırılmasında büyük önem taşıyan bu planların hazırlanması ve değiştirilmesi için mevzuatta öngörülen kurallara uyulması büyük önem taşımaktadır.

Bununla birlikte, Bakanlığımıza ulaşan bilgilerden kamu kurumlarınca imar planları ile ilgili mahalli idarelerden gelen görüş talep yazılarına yasal süresi içinde cevap verilmediği, bazı durumlarda cevaplandırma işlemi yapılmadığını, bu durumun ise planlama süresince gecikmelere ve plan uygulamalarında sıkıntılara sebebiyet verdiği anlaşılmaktadır.

Konu ile ilgili mevzuat irdelendiğinde;

3194 sayılı İmar Kanunu’nun 8 inci maddesinin birinci fıkrası ile kamu kurum ve kuruluşlarının veya plan müelliflerinin, ilgili kamu kurum ve kuruluşlarından plana ilişkin görüşlerini alacağı, kurum ve kuruluşların görüşlerini en geç otuz gün içerisinde bildirmek zorunda olduğu, bu sürelerin talep edilmesi halinde uzatılabileceği, süresi içinde görüş verilmeyen durumlarda da kurumların anılan plan için olumsuz bir görüşün bulunmadığı şeklinde değerlendirileceği,

Diğer taraftan, 14/06/2014 tarihli ve 29030 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Mekansal Planlar Yapım Yönetmeliğinin 8 inci maddesiyle imar Kanunu’nda yer alan hükümlere paralel düzenleme getirilmiş olup, aynı Yönetmeliğin 26 ncı maddesiyle de Bakanlıklara ve kuruluşlara ait sosyal ve teknik altyapı tesislerinin imar planlarının değiştirilmesi için anılan kuruluşlardan görüş alınması gerektiği .

Ayrıca, 31/07/20009 tarihli ve 27305 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Kamu Hizmetlerinin Sunumunda Uyulacak Usul ve Esaslara İlişkin Yönetmelik ile kamu hizmetlerinin hızlı, kaliteli, basitleştirilmiş ve düşük maliyetli bir şekilde yerine getirileceği hüküm altına alınmıştır.

Bu çerçevede, imar planlama süreçlerinin mevzuata uygun biçimde yürütülmesi amacıyla;

1-Mahalli idareler imar planı yapımı ve değişiklikleri ile ilgili kamu kurumlarından alınacak görüşleri Valiliklerden talep edebileceklerdir.

2-Valilikler tarafından mevzuata öngörülen süreler içinde temin edilen kurum görüşleri gecikmeye sebebiyet verilmeksizin mahalli idarelere iletilecektir.

3-Konu ile ilgili koordinasyon Valilikler tarafından sağlanacaktır.

Bilgi edinilmesi ve konunun iliniz dahilindeki il özel idaresi ve belediyeler ile kamu kurum ve kuruluşlarına duyurulmasını hususunda.

Gereğini rica ederim.

Enver SALİHOĞLU

Bakan a.

Vali

Müsteşar Yardımcısı

Yazıldı Güncel Mevzuat

Kullanım Amacı Değişen Binalarda Yangın Önlemlerine Dair Genelge

Mar23
2015 Yorum Yazın

Tarafından Yazıldı admin

T.C

İÇİŞLERİ BAKANLIĞI

Mahalli İdareler Genel Müdürlüğü

Sayı: 71188846-250-61 sayılı Genelgesi Tarih:05.01.2015

Konu: Kullanım amacı değişen binalarda yangın önlemleri

İlgi: a) Çevre ve Şehircilik Bakanlığının 28/11/2014 tarih ve 2014/25 nolu Genelgesi,

b) Çevre ve Şehircilik Bakanlığının 04/12/2014 tarih ve 15291 sayılı yazısı.

İlgi (b) yazıyla, Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik kapsamında kullanım amacı değişen binalarda yangın önlemlerinin alınması ile ilgili ilgi (a) Genelge yayımlandığı belirtilerek, Genelge ile belirlenen esaslara mahalli idarelerce riayet edilmesi talep edilmektedir.

Konunun iliniz dahilindeki mahalli idarelere duyurulması hususunda;

Bilgi ve gereğini arz ve rica ederim.

Enver SALİHOĞLU

Bakan a.

Vali

Müsteşar Yardımcısı

Çevre ve Şehircilik Bakanlığının 28/11/2014 tarih ve 2014/25 nolu Genelgesi,

Bakanlığımıza iletilen şikayetlerde, işyeri açma ve çalışma ruhsatı alınması sırasında yapı kullanma izin belgesi olan yapıların “Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik” hükümlerine uygun olmadığı sıkça belirtilmektedir.

Yapılan araştırmalarda sorunların yapıların ilk ruhsatında yer alan kullanım amacının değiştirilmesi. ancak, yeni kullanım amacına uygun olarak yangın güvenlik önlemleri alınmamasından dolayı işyeri açma ve çalışma ruhsatı alınması aşamasında eksiklikler tespit edilmesinden kaynaklı olduğu belirlenmiştir. Bu nedenle farklı uygulamalara mahal verilmemesi ve uygulamada birlikteliğin saklanmasına yönelik olarak konunun açıklığa kavuşturulmasına ihtiyaç duyulmuştur.

Bilindiği üzere, 08/09/2013 tarihli Planlı Alanlar Tip İmar Yönetmeliği’nin 5. maddesindeki; “Düzenlenecek yapı ruhsatlarında; 27/11/2007 tarihli ve 2007/12937 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla yürürlüğe konulan Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik … hükümlerine uyulur.” Hükmü uyarınca ruhsat eki projelerin, proje müelliflerince 3194 sayılı Kanun ve ilgili mevzuat, standart ve şartnameler ile Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik hükümlerine de uygun olarak hazırlanması, teknik uygulama sorumlular veya yapı denetim kuruluşları denetçileri tarafından uygun görüş verilmesi, idarece incelenerek onaylanması, iskan aşamasında ise yapının projelerinin uygunluğunun teknik uygulama sorumluları veya yapı denetim kuruluşları denetçiler ve idareler tarafından kontrol edilmesi gerekmektedir.

Ayrıca, 19/12/2007 tarih ve 26735 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmeliğin 5. maddesi 10/08/2009 tarihli ve 2009/15316 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile, “Projeler, kanuni düzenlemeler yanında, yangına karşı güvenlik bakımından bu Yönetmelikte öngörülen şartlara uygun değil ise yapı ruhsatı verilmez. Yeni yapılan veya proje tadilatı ile kullanım amacı değiştirilen yapılarda bu Yönetmelikte öngörülen esaslara göre imalat yapılmadığının tespiti halinde, bu eksiklikler giderilinceye kadar binaya yapı kullanma izin belgesi veya çalışma ruhsatı verilmez.”şeklinde

değiştirilmiştir.

Bu nedenle, işyeri açma ve çalışma ruhsatı taleplerinde, ilgili idarelerce anılan Yönetmeliğe uygunluk açısından, yapı ruhsatındaki kullanım amacının kontrol edilmesi, yapı ruhsatında yer alan kullanım amacı dışında işyeri açma ve çalışma ruhsatı talep edildiğinin belirlenmesi halinde, yapıya yeni kullanım amacına uygun olarak yürürlükteki yangın, deprem, ısı ve su yalıtımı, çevre ve enerji verimliliğine ilişkin olarak ilgili mevzuatına uygun tadilat ruhsatı düzenlenmesi ve tadilat ruhsatı sonrası yapı kullanma izin belgesi ile işyeri açma ve çalışma ruhsatının düzenlenmesi gerekmektedir.

Bu çerçevede işyeri açma ve çalışma ruhsatı ile yapı ruhsatı vermeye yetkili idare ve ilgili birimlerince uygulamaların yukarıdaki açıklamalar doğrultusunda titizlikle yürütülmesi ve gereken tedbirlerin ivedilikle alınmasını rica ederim.

İdris GÜLLÜCE

Bakan

Yazıldı Güncel Mevzuat

Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliğine Dair Genelge

Mar23
2015 Yorum Yazın

Tarafından Yazıldı admin

T.C

İÇİŞLERİ BAKANLIĞI

Mahalli İdareler Genel Müdürlüğü

Sayı: 931272266/-902.03883 sayılı Genelgesi Tarih:13.01.2015

Konu: Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Sınavı

Mahalli İdareler Personelinin Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Yönetmelik kapsamında, 2015 yılında yapılacak mahalli idareler personeli görevde yükselme ve unvan değişikliği sınavının aşağıdaki usul ve esaslar dahilinde yürütülmesi uygun görülmüştür.

1. Mahalli idareler, Yönetmeliğin 11 inci maddesindeki esaslara uygun olarak (Şubat ayının sonuna kadar) görevde yükselme ve unvan değişikliği sınavına tabi tutmak istediği personelin niteliklerini ve sayısını valiliklere bildireceklerdir.Valiliklere gelen başvurular, tek liste halinde en geç 15 Mart 2015 tarihine kadar Bakanlığımıza gönderilecek ve listeler Bakanlığımızca birleştirilerek sınavı yapacak kuruma bildirecektir.

2. Mahalli idareler personelinin görevde yükselme ve unvan değişikliği sınavı Anadolu Üniversitesi tarafından gerçekleştirilecektir.

3. Mahalli idareler personelinin görevde yükselme ve unvan değişikliği sınavına Valiliklerin Bakanlığımıza göndereceği listelerde yer alan personel katılabilecektir.

4. Kayıt İşlemleri:

a) Anadolu Üniversitesi Yerel Yönetimler e-Sertifika Programına kayıtlar 15.06.2015-03.07.2015 tarihleri arasında internet üzerinden gerçekleştirilecektir:

b) Adaylar http://esertifika.anadolu.edu.tr adresinde kayıt başvuru formunu dolduracaklar, fotoğraflarını sisteme yükleyecekler, başvuru formunun dökümünü alarak imzalayacaklardır.

c) Adaylar Anadolu Üniversitesi Yerel Yönetimler e-Sertifika Programına katılım ücreti olan 100 TL’yi kayıt başvuru formunda belirtilen banka hesabına yatıracaklardır.

d) Adaylar; imzalı ve fotoğraflı kayıt başvuru formu ve banka dekontunu (kredi kartı ile yapılan ödemelerde onay numarası ekranı dökümü) 03.07.2015’in son gününe kadar Anadolu Üniversitesi e Sertifika Programları Koordinatörlüğü, Yunusemre Kampüsü, 26470, Eskişehir adresine postalayacaklardır.

5. Adaylar sınav giriş belgelerini, 28.09.2015 tarihinden itibaren http://esertifika.anadolu.edu .tr.adresinden çıktı alarak temin edecekler ve sınav sırasında yanlarında bulunduracaklardır.

6. Adaylar 04.10.2015 tarihinde tek oturumda kayıtlı oldukları sınav konularından görevde yükselme sınavına gireceklerdir. Sınav çoktan seçmeli test usulü ile yapılacaktır. Sınav süresi 90 dakika olup, sınav da her dersten 20’şer soru olmak üzere toplam 60 soru sorulacaktır.

7. Adaylar 04.10.2015 tarihinde tek oturumda kayıtlı oldukları sınav konularından unvan değişikliği sınavına gireceklerdir. Sınav çoktan seçmeli test usulü ile yapılacaktır. Sınav suresi 90 dakika olup, sınavda her dersten 20’şer soru olmak üzere toplam 60 soru sorulacaktır.

8. Sınavlar 81 ilde online sınav şeklinde düzenlenecek olup, adaylar kayıt başvurusu sırasında tercih etmiş oldukları merkezde sınava gireceklerdir.

9. Sınav notları Anadolu Üniversitesi tarafından 26.10.2015 tarihinde adaylara internet üzerinden duyurulacak ve aynı hafta içinde Bakanlığa iletilecektir. Adayların görevde yükselme ve unvan değişikliği sınav sonuçları İçişleri Bakanlığı tarafından 02.11.2015 tarihine kadar duyurulacaktır.

Konunun iliniz özel idaresi, iliniz dahilindeki belediyeler ve bu idarelerin bağlı kuruluşları ile bunların kurdukları birlik, müessese, işletme ve bunlara bağlı döner sermayeli kuruluşlara bildirilmesini, mahalli idareler personelin görevde yükselme ve unvan değişikliği sınavı ile ilgili iş ve işlemlerin Yönetmelik hükümleri ve yazımız doğrultusunda herhangi bir aksaklığa meydan verilmeden yürütülmesi için gerekli planlama ve koordinasyonun Valiliğinizce yapılmasını ve görevde yükselme sınavına katılacaklar ile unvan değişikliği sınavına katılacakların ayrı olmak ve birleştirilmiş liste halinde (Excel formatında) hazırlanarak öncelikle serife.onal@icişleri.gov.tr adresine e-posta yoluyla, üzerinde mutabakat sağlandıktan sonra da e-içişleri ve posta yoluyla Bakanlığımıza iletilmesi hususunda;

Bilgi ve gereğini önemle rica ederim.

Sebahattin ÖZTÜRK

Bakan a.

Vali

Müsteşar

Yazıldı Güncel Mevzuat

Mal Bildirimlerine İlişkin Genelge

Mar23
2015 Yorum Yazın

Tarafından Yazıldı admin

T.C.

İÇİŞLERİ BAKANLIĞI

Mahalli İdareler Genel Müdürlüğü

Sayı: 30546965-255.99-1129 sayılı Genelgesi Tarih:16.01.2015

Konu: Mal Bildirimleri

Bilindiği üzere, seçimle iş başına gelen kamu görevlilerinden belediye başkanları, belediye meclis üyeleri ve il genel meclisi üyeleri 3628 sayılı Mal Bildiriminde Bulunulması, Rüşvet ve Yolsuzluklarla Mücadele Kanunu ve Mal Bildiriminde Bulunulması Hakkında Yönetmelik hükümlerine göre, mal bildiriminde bulunmak zorundadırlar. Bu Kanunun 7 nci maddesinde yer alan “Bu Kanun kapsamındaki görevlere devam edenler, sonu (0) ve (5) ile biten yılların en geç şubat ayı sonuna kadar bildirimlerini yenilerler…”hükmü uyarınca adı geçen kamu görevlileri seçildikleri göreve devam ettikleri süre zarfında, sonu sıfır (0) ve beş (5) ile biten yılların en geç şubat ayı sonuna kadar mal bildirimlerini yenilemeleri gerekmektedir.

Bu çerçevede; belediye başkanları, belediye meclis üyeleri ve il genel meclisi üyelerinin mal bildirimlerin alınması ve Bakanlığımıza gönderilmesi sırasında aşağıdaki esaslara göre hareket edilmesi uygun bulunmuştur.

1-İl genel meclisi üyeleri mal bildirimleri ilgili valiliklere verecekler ve verilen bu mal bildirimleri valiliklerde tutulacaktır.

2-Belediye meclis üyeleri mal bildirimlerini kendi belediyelerine verecekler ve verilen bu mal bildirimleri belediyelerde tutulacaktır.

3-Belediye başkanlarının mal bildirimleri Bakanlığımıza gönderilmek üzere valiliklere verilecektir.

4-Bakanlığımıza gönderilmek üzere valiliklerde toplanan belediye başkanlarına ait mal bildirimlerinin kapalı zarflı kesinlikle açılmayacak, Kanundaki gizlilik şartına uygun olarak alındığı şekliyle Şubat ayı sonuna kadar toplanıp, Mart ayının ilk yarısında Bakanlığımıza ulaştırılacaktır.

Bilgi edinilmesi, Kanundaki gizlilik ve süre sınırlamalarına titizlikle uyulması ve konunun iliniz dahilindeki il özel idaresi ve belediyelere duyurulması hususunda,

Bilgi ve gereğini rica ederim.

Sebahattin ÖZTÜRK

Bakan a.

Vali

Müsteşar

Yazıldı Güncel Mevzuat

Görüntü Kirliliğine İlişkin Genelge

Mar23
2015 Yorum Yazın

Tarafından Yazıldı admin

T.C

İÇİŞLERİ BAKANLIĞI

Mahalli İdareler Genel Müdürlüğü

Sayı: 71188846-250-1761 sayılı Genelgesi Tarih:22.01.2015

Konu: Görüntü kirliliği

İlgi : a) Çevre ve Şehircilik Bakanlığının 19/12/2014 tarih ve 2014/26 nolu Genelgesi

b) Çevre ve Şehircilik Bakanlığının 23/12/2014 tarih ve 16365 sayılı yazısı.

Çevre ve Şehircilik Bakanlığından alınan ilgi (b) yazıda; mevcut ve yeni yapılaşmalarda, yol güzergahlarında ve kaldırımlarda görüntü kirliliğinin önüne geçilebilmesi ve kentlerimize görsel kimlik kazandırılması amacıyla tedbirlerin alınması, alınan tedbirler kapsamında gerekli düzenlemelerin yapılması, düzenlenen kararlar doğrultusunda gerçekleştirilmesi ile ilgili ilgi (a) Genelge yayımlandığı belirtilerek, Genelgede belirtilen hususlar çerçevesinde mahalli idarelerce gerekli tedbirlerin alınması istenilmektedir.

Konunun iliniz dahilindeki mahalli idarelere duyurulması hususunda;

Bilgi ve gereğini arz ve rica ederim.

Enver SALİHOĞLU

Bakana. Vali Müsteşar Yardımcısı

Çevre ve Şehircilik Bakanlığının 19/12/2014 tarih ve 2014/26 nolu Genelgesi

5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 15 inci maddesinin birinci fıkrasının (n)bendinde, “Reklam panoları ve tanıtıcı tabelalar konusunda standartlar getirmek.”,

5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 51 inci maddesinde; “Belediye zabıtası, Beldede esenlik, huzur, sağlık ve düzenin sağlanmasıyla görevli olup bu amaçla, belediye meclisi tarafından alınan ve belediye zabıtası tarafından yerine getirilmesi gereken emir ve yasaklarla bunlara uymayanlar hakkında mevzuatta öngörülen ceza ve diğer yaptırımları uygular.”

5216 sayılı Büyükşehir Belediye Kanunu’nun 7 nci maddesinin birinci fıkrasının (g) bendinde; “(Değişik :12/11/2012-6360/7 md.) Büyükşehir belediyesinin yetki alanındaki mahalleri ilçe merkezine bağlayan yollar, meydan, bulvar, cadde ve ana yolları yapmak, yaptırmak, bakım ve onarımı ile bu yolların temizliği ve karla mücadele çalışmalarını yürütmek; kentsel tasarım projelerine uygun olarak bu yerlere cephesi bulunan yapılara ilişkin yükümlülükler koymak; ilan ve reklam asılacak yerleri ve bunların şekil ve ebadını belirlemek: meydan, bulvar, cadde, yol ve sokak ad ve numaraları ile bunlar üzerindeki binalara numara verilmesi işlerini gerçekleştirmek.” hükümleri yer almaktadır.

Yukarıda yer alan mevzuat hükümleri doğrultusunda, mevcut ve yeni yapılaşmalarda, yol güzergahlarında ve kaldırımlarda görüntü kirliliğinin önüne geçilebilmesi ve kentlerimize görsel kimlik kazandırılması amacıyla;

1)Mevcut ve yeni yapılaşmalarda;

a) Cephelerde konumlanacak panjur, kepenk, klima, aydınlatma ekipmanları, reklam panosu ve tanıtıcı tabelaların büyüklükleri, konum, renk, şekil, boyutları ve yazı biçimlerinin belirlenmesi,

b) Uydu antenlerinin binaların arka cephe çatılarına monte edilmesi; balkon, ön, yan ve arka duvarlara anten monte edilmemesi,

c) Binalara aynı amaca yönelik çok fazla sayıda anten kurdurulmaması, anten sayısını asgari seviyede sağlamak için merkezi ortak anten sistemlerinin kullanılması,

d) Çatılarda estetik olarak yapı bütünlüğünü olumsuz etkileyen, uydu antenleri, reklam tabela ve panoları, klima, aydınlatma ekipmanları ile çatı rengi kullanılacak kaplama malzemeleri ile ilgili kıstaslar getirilmesi,

e) Görüntü kirliğini oluşturan duvar ve yapılardaki eksik boyaların tamamlatılması,

2)Yol güzergahlarında;

a) Yol boyu otopark düzenlemelerinde görüntü kirliliğini engelleyecek otopark kullanımına katkı sağlayacak şekilde cep ve peyzaj düzenlemelerin yapılması,

b) Aydınlatma, yönlendirme, ağaçlandırma çalışmalarında engelsiz ve engelli erişimini olumsuz etkileyen uygulamaların yeniden düzenlenmesi, bu konuda uygulamaya esas ilke karalan alınması ve tip uygulamalar geliştirilmesi,

c) Yangın riski oluşturulacak şekilde, elektrik direklerine reklam afiş vb. materyallerin asılmasının önlenmesi,

d) Şehir içi ana arterler ile şehrin giriş- çıkış yol kenarlarında ışıklı reklam ve tanıtım tabelaları, totemler ve benzeri uygulamaların görsel ulaşımı engellemeyecek ve sürüş güvenliğini tehlikeye düşürmeyecek şekilde düzenlenmesi,

e) Şehir içi ulaşım yönlendirme levhalarının etkin yönlendirme sağlayacak, trafiği ve görsel erişimi sağlayacak şekilde standartlara uygun olarak tasarlanması,

3) Kaldırımlarda;

a) Aydınlatma, yönlendirme, ağaçlandırma çalışmalarında, engelsiz ve engelli erişimini olumsuz etkileyen uygulamaların yeniden düzenlenmesi, bu konuda tip uygulamalar geliştirilmesi,

b) Kaldırım ve yol boyu uygulamalarında, fiziksel erişimle birlikte görsel erişimi engelleyici uygulamaların da yapılmaması,

c) Peyzaj düzenlemelerinin, öncelikle yayaların, engellilerin ulaşımı ve araçların sürüş güvenliğini tehlikeye atmayacak ve görüntü kirliliğini önleyecek şekilde gerçekleştirilmesi.

d) Engellilere yönelik olarak ilgili mevzuat ve standartlar göz önüne alınarak erişimin ve yaya güvenliğinin sağlanması,

e) Görsel ulaşımı engellemeyecek reklam panoları, yönlendirme levhaları, bina giriş saçakları, tanıtıcı tabelalar ve bunların sabitleneceği aparatların büyüklükleri, konum, renk, şekil, boyutları ve yazı biçimleri kriterlerinin belirlenmesi,

için gereken çalışmaların ivedilikle yürütülmesi, iş ve işlemlerin belirtilen hususları gözeterek gerçekleştirilmesi önem arz etmektedir.

Aynen, metro, tramvay gibi toplu taşıma araç durakları ve buralara giriş noktaları ile otobüs, dolmuş durak yerlerinin yolcu ve ulaşım güvenliğini tehlikeye atmayacak şekilde gerekli peyzaj elemanları kullanarak görsel algısının iyileştirilmesi, bu gibi yerlerde kullanılan malzeme ve tasarım ile bu iyileşmenin desteklenmesi zorunluluk arz etmektedir.

Ülkemizi uluslararası düzeyde temsile imkan sağlayan, insan odaklı yaşanabilir şehirlerin oluşturula bilmesi için idarelerce yukarıda sayılan tedbirlerin alınması, bu tedbirler kapsamında gerekli düzenlemelerin yapılması, düzenlemeler kapsamındaki yapılaşmaların denetlenmesi gerekmektedir.

644 sayılı Çevre ve Şehircilik Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin “Görevler” başlıklı 2 nci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde yer alan “Yerleşmeye, çevreye ve yapılaşmaya dair imar, çevre, yapı ve yapım mevzuatını hazırlamak, uygulamaları izlemek ve denetlemek,…”hükmü ve 8inci maddesinin birinci fıkrasının (o) bendinde yer alan “ Yerleşik alanlarda bina ve sair yapılarda görüntü kirliliğine yol açan uygulamaları önleyici tedbirler almak.” hükümleri ile Bakanlığımıza görüntü kirliliğini önleyici tedbirler almak ve bu uygulamaları izleme ve denetleme görevi verilmiş olup, bu konuda Bakanlığımızca gerekli koordinasyon ve işbirliğinin yürütülebileceği bilinmelidir.

Bu kapsamda, Büyükşehir, il ve ilçe belediyelerince, şehirlerimizde görüntü kirliliğinin önüne geçilebilmesi için gerekli kararların alınması ve yapı ruhsatı, yapı kullanma izni ve işyeri açma ve çalışma izni uygulamaların bu kararlar doğrultusunda gerçekleştirilmesi hususunda gereğini önemle rica ederim.

İdris GÜLLÜCE

Bakan

Yazıldı Güncel Mevzuat

BELEDİYELERDE VERGİ İDARELERİNDE TOPLAM KALİTE YÖNETİMİ

Mar06
2015 Yorum Yazın

Tarafından Yazıldı admin

BELEDİYELERDE VERGİ İDARELERİNDE TOPLAM KALİTE YÖNETİMİ

5237 sayılı Belediye Gelirleri Kanunu ile ek ve değişiklikleri hakkındaki kanunları, yürürlükten kaldıran ve 29.05.1981 tarihinde yürürlüğe giren 2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanununun uygulanmasıyla, belediye gelirlerinde ciddi ve önemli artışlar olmuş ve bu nedenle de belediye yönetimleri daha etkin olmaya başlamıştır. Mülga 5237 sayılı Kanunda yer alan bazı gelir türlerini kaldıran (Tente Siper Saçak Resmi, Süs Köpekleri Resmi v.b.) ve yeni vergi, resim ve harç yükümlülükleri getiren 2464 sayılı Kanunla belediyelerimizde vergi daireleri oluşturulduğu ve bu birimin müdürlük biçiminde örgütlenmeye başladığı görülmüştür. Vergi uygulamasıyla birlikte 6183 sayılı Kanunda yer alan ancak önceki yıllarda uygulanmayan verginin tarh, tahakkuk ve tahsilat işlemleri yanı sıra gelirlerin izlenmesi/denetlenmesi gibi kavramlar ortaya çıkmıştır. Mülga Belediye Gelirleri Kanunundaki vergi, resim ve harçların izlenmemesi yönetim zafiyetinden değil, vergi, resim ve harç miktarlarının tahsil edilemeyecek kadar az olmasından kaynaklanmıştır. Örneklemek gerekirse; beş para,on para, bir kuruş, on kuruş gibi rakamlar söz konusudur ki bu para cinsleri çoktan tedavülden kalkmış ancak antikacılardan edinebilen cinsten olmasındandır. Ancak 2464 sayılı Kanun da zamanla erozyona uğramış, bazı gelir türleri (meslek vergisi, akaryakıt tüketim vergisi, temizleme ve aydınlatma harcı, Esnaf muaflığı belgesi harcı v.b. gibi) ya tamamen uygulamadan kaldırılmış ya da merkezi idarenin gelirleri arasına dahil edilmiştir.

2464 Sayılı Kanun, gelirin tahakkuk ve tahsilatını düzenlemesi itibariyle 3 kategoriye ayrılmaktadır.

Birinci kategoride; Vergi oran ve miktarları Kanunla belirlenmiş vergi türleri,

İkinci kategoride;2464 sayılı Kanun’un 96/A maddesi hükmü uyarınca, belediye grupları itibariyle miktarının tespit yetkisi Bakanlar Kuruluna verilen; Kaynak Suları Harcı, Hayvan Kesimi ve Muayene Denetleme Harcı, Ölçü ve Tartı Aletleri Muayene Harcı, Kayıt Suret Harcı, İmar Mevzuatı Gereğince Alınacak Harçlar (ticaret ve konut bölgeleri için ayrı ayrı), Muayene Ruhsat ve Rapor Harcı, Sağlık Belgesi Harcı ve Bina İnşaat Harcı,

Üçüncü kategoride Bakanlar Kurulunca belediye grupları itibariyle tespit edilen miktarlar üzerinden tahakkuk ettirilen; İlan ve Reklam Vergisi, Eğlence Vergisinin biletle girilmesi zorunlu olmayan eğlence yerlerinden alınacak günlük miktarları düzenleyen bölümü, İşgal Harcı, Tatil Günlerinde Çalışma Ruhsatı Harcı ve İşyeri Açma İzin Harcı yer almaktadır.

Diğer taraftan 2464 sayılı Kanunun belediye gelirlerini de 3 ayrı temelde düzenlediği görülmektedir. Bunları; BELEDİYE GELİRLERİ, BELEDİYE HARÇLARI VE HARCAMALARA KATILMA PAYLARI şeklinde de sıralayabiliriz.

Belediyelerin önemli gelir kalemlerinden bir diğeri de önceki yıllarda merkezi idarenin asli gelirleri arasında iken tahakkuk ve tahsilatı belediyelere bırakılan 1319 sayılı Emlak Vergisi Kanunundur. Bilindiği gibi bu vergi bir tür servet vergisidir.Kişi veya kurumlar nasıl edinirse edinsin, yasal olsun veya olmasın emlak vergisi kapsamına giren taşınmazlar verginin konusu içinde yer almaktadır. 1319 sayılı Emlak Vergisi Kanunundaki muafiyet ve istisnalar arasına, bir tek meskeni olup da, intifa sahibi olanlardan; Emekliler, Hiçbir geliri olmayanlar, Şehit yakınları ,Dul ve yetimler,Gaziler emlak vergisinden muaf tutulmaktadır. Emlak vergisinden muaf olunabilmesi için ilk koşul konutun büyüklüğünün 200 metrekare büyüklüğünü geçmemesi ve tek meskene sahip olunmasıdır. Bu uygulamaya göre,200 metrekareyi geçmeyen kışlık meskeni olup da yazlık evi de olanlar bu muafiyetten faydalanamamaktadır. Buna karşın tek mesken indirimi de emlak vergisi ödemelerinde sağlanan kolaylıklar arasında yer alıyor. Vergi mükelleflerinin, tek mesken indiriminden faydalanabilmeleri için bir dilekçe ile bağlı oldukları belediyeye başvuruda bulunmaları gerekiyor.

Sorumluluk ; Belediye Gelirlerinin tahakkuk ve tahsili konusunda mülga 1050 sayılı Muhasebei Umumiye Kanununa göre, gelirlerin tarh, tahakkuk ve tebliğ işlemlerinden gelir tahakkuk memurları, tahsilinden ise saymanlara görev verilmekteydi.5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunun 60/e maddesine göre; ilgili mevzuatı çerçevesinde idare gelirlerini tahakkuk ettirmek, gelir ve alacakların takip ve tahsil işlemlerini yürütmek görevi mali hizmetler birimine verilmektedir. Gelir ve alacakların tahsili, muhasebe hizmeti kapsamında sayılmakla birlikte, Muhasebe Yetkilisinin bu konudaki sorumluluğu konusunda Kanunda başkaca bir belirleme yer almamaktadır. Bu düzenlemeye göre, gelir birimi Mali Hizmetler Biriminde diğer alt hizmetler (Stratejik plan ve performans birimi, bütçe ve kesin hesap birimi.v.b.gibi) gibi bir alt birimi olarak değerlendirilmiştir.

Diğer taraftan, 5393 sayılı Belediye Kanununun Belediye başkanının görev ve yetkilerini belirleyen 38.madddesinin (f) fıkrasında ;

“ Belediyenin gelir ve alacaklarını takip ve tahsil etmek” belediye başkanının görevleri arasında sayılmıştır. Doğal olarak belediye başkanının belediye gelirini doğrudan takip etmesi mümkün olmadığından bu görevini mali hizmetler birimi eliyle kullanacaktır. Dolaylı yoldan da olsa bu durum belediye başkanının belediye gelir ve alacaklarını takip nedeniyle sorumluluğunu değiştirmemektedir. Bu açıdan bakıldığında, belediye başkanının 5018 sayılı Kanundaki politikaları izlemesi zorunluluğu bulunmaktadır.

5018 sayılı Kanunun “Gelir politikası ve ilkeleri” başlıklı 36.madddesindeki düzenlemesinde Gelirlerin toplanmasındaki ilkeler sayılmıştır. Buna göre, idarelerce ;

a) ………………………………………………………………..

b) Mükellef ve sorumlulara vergi, resim, harç ve benzeri malî yükümlülüklerini kolayca yerine getirebilmeleri için gerekli hizmetler sağlanır.

c) Mükellef ve sorumluların vergiye uyumu teşvik edilir.

d)Hakların korunması ve yükümlülükler konusunda mükelleflerin bilgilendirilmesi için ilgili idareler tarafından gerekli önlemler alınır.

Vergi, günümüzde devletlerin üstlendiği fonksiyonları yerine getirmesini sağlayan temel kamu geliridir. Toplumu oluşturan bireyler, ödeme güçlerinin belirli bir oranında genelde devleti özelde belediyeleri finanse ederler. Toplum üyelerinin, vergi ödevinin doğuşu, vergiyi doğuran olayla birlikte ortaya çıkar. Kişi, ortaya çıkan vergi borcunu ödemekle mükellef olduğundan, vergi mükellefi olarak adlandırılır.Vergi mükellefi; Vergi Yasalarına göre üzerine vergi borcu doğan gerçek ya da tüzel kişilerdir.

Toplam Kalite Yönetimi Özellikleri:

5018 sayılı Kanunda Gelir Politikası ve İlkeleri başlığı altında düzenlenen hüküm uyarınca, yönetim tarihimizde ilk kez gelir idaresinin ve mükelleflerin sorumlulukları vurgulanmış, bu amaçla idarelerin çalışmalarda bulunması, gerekli önlemleri alması ve hizmetin sunulması konularına değinilmiştir. Kanunun öngördüğü hususların yerine getirilebilmesi için yönetim anlayışının da değişmesi gerekmektedir. Bu amaçla başarılı yönetim için kaliteli yönetim olgusu ön plana çıkmıştır. Günümüzde üretim faaliyetlerinin daha çok özel sektöre bırakılması nedeniyle üretici devlet yerine daha çok düzenleyici ve denetleyici faaliyetler üstlenen bir devlet yapısı ortaya çıkmıştır. Ekonominin serbest piyasa düzeninde şekillendiği bu yeni düzende,devlet, mal üretimini yavaş yavaş terk ederek kamu hizmetine yönelmiştir. Bu durum devletin kamu hizmetleri için ihtiyaç duyduğu kaynakların vergilerle karşılanma oranını artırmıştır.20. yüzyıl başından itibaren özel sektörde gelişen yeni bir yönetim anlayışı II. Dünya Savaşı sonrası devlette de uyarlamaya başlanılmıştır. 1950’li yıllarda temelleri atılan bu yeni yönetim anlayışı tüm dünyaya yayılarak, toplam kalite yönetimi olarak geniş bir uygulama alanı bulmuştur.Müşteri odaklı bir yönetim felsefesi olan Toplam Kalite Yönteminde, temel amaç hem iç, hem de dış müşterilerinin ihtiyaç ve beklentilerinin karşılanması olup, etkinlik, etkililik ve verimlilik esaslarına dayanmaktadır.Başlangıçta sanayide, üretim sektöründe uygulanmaya başlanan bu çağdaş yönetim anlayışının, her alan için geçerli olduğu görülerek; hizmet sektöründe de uygulanılmaya başlanılmıştır.Aynı başarılı sonuçlar kamu kurum ve kuruluşlarında da alınmaya başlanmıştır.Toplam Kalite Yönetimi felsefesinin katılımcı yönetim ve vatandaş memnuniyetinin sağlama ilkeleri doğrultusunda, devletin bunlara cevap verebilecek şekilde yeniden yapılanması gündeme gelmiştir.

Toplam Kalite Yönetimine göre;Gelir politikasını adalet ve tarafsızlık içinde uygulamak; vergi ve diğer gelirleri en az maliyetle toplamak; mükelleflerin vergiye gönüllü uyumunu sağlamak; mükellef haklarını gözeterek yüksek kalitede hizmet sunmak suretiyle yükümlülüklerini kolayca yerine getirmeleri için gerekli tedbirleri almak; saydamlık, hesap verebilirlik, katılımcılık, verimlilik, etkililik ve mükellef odaklılık temel ilkelerine göre görev yapmak, yeni yönetim anlayışı olarak kabullenip uygulanması gerekli bir husustur.

Ancak, belediyelerimizde açıklanan yeni yönetim anlayışına göre görevlerini yerine getirmek üzere bir yapılanma ve anlayış ne yazık ki söz konusu değildir.

Bu tür yapılanmada;

• Vergi bilincinin artırılması gerekli çalışmalar yapılmalı,

• Mükellefler vergi mevzuatından doğan hakları ve ödevleri konusunda bilgilendirilmeli,

• Mükelleflere yönelik hizmetlerin ve her türlü iletişimin, hızlı ve etkin bir şekilde yürütülmesi için gerekli tedbirler alınmalı,

• Mükellef haklarının korunmasını sağlamak ve buna ilişkin gerekli alt yapı hazırlanmalı,

• Mükellef şikayetlerinin değerlendirilmesi için gerekli tedbirleri alınmalı,

• Mükellef memnuniyeti ölçülmeli ve değerlendirmeli,

• Vergi mevzuatının adil uygulanmasını sağlamak için gerekli tedbirleri alınmalıdır.

Toplam kalite, çalışanların katılımı ve müşteri merkezli bir modelle, süreçlerin iyileştirilmesi, organizasyondaki değişik grupların kalite geliştirme, kaliteyi koruma ve kalite iyileştirme çabalarını müşteri tatminini de göz önünde tutarak üretim ve hizmeti en ekonomik düzeyde gerçekleştirebilmek için birleştiren etkili bir sistemdir.Klasik yönetim anlayışında astlar, amirlerinden aldıkları talimatlara göre tepeden aşağıya doğru inen bir hiyerarşi çerçevesinde hareket ederler. Bunun doğal sonucu olarak kurum, yalnızca üst yönetimin görüş ve düşünceleri doğrultusunda hareket etmektedir. Toplam Kalite Yönetimi’nin amacı müşteri tatmininin sağlanması olduğu için organizasyonun tüm birimleri, müşteri talepleri doğrultusunda yönlendirilmektedir. Yani, müşterinin/ mükellefin sesine de kulak vermektir. Kaliteli hizmeti gerçekleştirmek ise, temelde çalışanların tümü ile yönetimin sorumluluğundadır. Temel hedefin, “müşterilere kaliteli hizmet vermek” olduğu yönetim tarafından çalışanlarına içtenlikle benimsetilmelidir. Bir başka bakış açısıyla hizmet sunan ile hizmetten yararlanan tarafların “Devlet-Vatandaş” olarak görmek yerine yeni bir felsefeyle, “Vatandaş-Vatandaş” olarak algılamak daha doğru olacaktır. Böylelikle kendimizi karşımızdaki kişinin yerine koymamız daha kolay olacak ve “kendimize nasıl davranılmasını istiyorsak” biz de başkalarına aynı şekilde davranmış olacağız. İşletmelerin başarısı büyük ölçüde müşteri ihtiyaçlarının anlaşılmasına ve karşılanmasına bağlıdır.Müşteri isteklerinin tatminini, temel örgüt felsefesi haline dönüştüren kuruluşlar, müşterilerini koşulsuz mutlu etmeyi “olmazsa olmaz” bir ilke olarak algılayan bir örgüt kültürü oluştururlar. TKY’nde örgüt felsefesini şu iki cümleyle ifade etmek mümkündür. “Bizim paramızı patron değil, müşteri öder.” Bunu kamuya uyguladığımızda; “Bizim paramızı devlet, belediye başkanı değil, halk öder.”

Kamu yönetiminde TKY’NİN uygulanması açısından kamu personelinin, sağlıklı, temiz ve düzenli koşullarda çalışmaları, yaptıkları işten tatmin olmaları, eğitim ve kendini geliştirme imkanlarıyla işlerinde belirleyici olmaları yani işlerinde inisiyatif sahibi/lider olmalarını sağlamak, önemle üzerinde durulması gereken bir başka konudur. Müşteri görüşlerini en iyi yansıtan olgulardan biri şikayetlerdir. Yapılan bir araştırmaya göre (özel sektörde); Müşteriler genellikle karşılaştıkları problemleri ilgili kuruluşlara bildirmekten çok diğer müşterilere aktarmaktadırlar. yapılan araştırmada; aldığı ürün veya hizmetten memnun olmayan her 100 müşteriden sadece 4’ünün şikayetlerini üretici firmaya ilettiği, buna karşın memnun olmayan müşterilerin her birinin bu memnuniyetsizliğini yakın çevresindeki 10 kişiye anlattığı görülmüştür. Aldığı ürün veya hizmetten memnun kalmayan 10 müşteriden sadece 1 tanesi tekrar aynı ürünü ya da hizmeti denemekte ve yeni bir müşteri kazanmak,mevcut müşteriyi tutmaktan daha pahalıya mal olmaktadır. (Kamu sektöründe bu konuda yapılan bir araştırmaya rastlamadım.)

Sürekli İyileştirme ve Geliştirme: Herhangi bir kurumda işletme hedeflerine ulaşmak amacıyla, her düzeydeki fonksiyonların sürekli iyileştirilmesi düşüncesi egemen olmalıdır. Sürekli gelişmeyi kısaca “ÖNCE PLANLA – SONRA UYGULA – YAPILANI KONTROL ET – SONUÇLARI İRDELE VE ÖNLEM AL” şeklinde özetlemek mümkündür.

Kalite” bir amaç değil sonuç olmalıdır. Sadece rekabet gücünü sağlamaya olanak veren bir araçtır. Çok yüksek bir kalite düzeyine çıkmak dahi yeterli değildir, sürekli olarak rakiplerden ilerde olmak gerekir. Bunu sağlayan yöntem ise sürekli gelişmedir. Sürekli gelişme, bitmek bilmeyen bir yarıştır. Yeterliliğin kabul edilip benimsendiği yerde iyileşme durur. Kamu kurumların yapması gereken, en tepeden en alt kademeye kadar tüm çalışanları sürekli geliştirme faaliyetine yönlendirmek olmalıdır.

Belediye Vergi dairesi çalışanları olarak mükelleflere sunulan hizmetlerde ve vergi dairesinin iç işlemlerinde sürekli iyileştirmeyi ve geliştirmeyi hedef almak zorunludur. Sürekli olarak geliştirilemeyen her hizmet, günümüzde yerinde sayma değil geriye gitme anlamına gelmektedir.

Toplumsal Sorumluluk: TKYönetimini uygulayan kamu kuruluşlarının; topluma ve müşterilerine karşı sorumluluk sahibi olarak, şeffaf ve hesap verilebilir şekilde, bir yaklaşım benimsemek zorundadır. Kalite, bir ürün veya hizmetin önceden tespit edilen veya gelecekte doğabilecek ihtiyaçları karşılama kabiliyetine dayanan özelliklerinin toplamıdır. Kaliteyi sağlayacak bileşenlerin en önemli kriterlerinden biri müşteri odaklılıktır. Hatta kalite tanımlarından biri, “üretilen ürün ya da hizmetin müşteri ihtiyaçlarını tam olarak karşılayabilmesi” dir.Değişen ve gelişen Dünyayı yakalamak için Toplam kalite yönetimini yakalamak için bazı çalışmalarda bulunulması yararlı olur.

VERGİ DAİRELERİNİN ÖNEMİ

Belediye vergilerini takip ve tahsil eden birimler belediyenin kamu harcamalarının temelini oluşturan kaynakların toplanmasını üstlenmiş bir birim olup, bu kaynakların toplanma ve aktarma işlemleri burada yapılmaktadır. Vergi dairesinin iş ve işlemleri ile uyguladığı mevzuat ve bunların değişikliklerinin sıkça ve karmaşık olması yanı sıra mükellef özelliklerinin de çeşitliliği uygulamada karşılaşılan genel sorunlardandır. Her belediyenin yapısal bir bütünlük arzetmemesi, her belediyenin yönetim anlayışından kaynaklı farklı uygulamalar da söz konusudur. Bazı belediye yönetimleri mükellefleri mağdur etmemek uğruna ve müşteri memnuniyetini sağlamaya yönelik olarak, bazı gelirlerin takibinde ve tahsilinde vergi idaresi birimine olumsuz tavır takınabilmektedir. Vergi dairesinin şekillenmesine karar veren, Mali Hizmetler Müdürlüğüdür. Bu bazı hallerde belediye başkanının düşünceleri ve istekleri doğrultusunda da şekillenebilmektedir. Bu birimin şekillenmesinde, vergi idarelerinin günümüz gelişmelerine paralel olarak reorganizasyonu, vergi idaresinin hiyerarşik ve akış organizasyonuna önem vermelidir.Birimlerin uygulamalarında hiyerarşik ve akış organizasyonu bir bütün olmasına rağmen, vergi dairelerinde bu organizasyonun bütünlüğünün sağlanamadığı görülmektedir.

Üst yönetimle bağlantı kuracak, karar ve koordinasyondan sorumlu bir birim yetkilisi, fonksiyonlara göre bölüm birim yetkilisine yardımcı olacak bir görevlendirme, servis bazında ise alt yönetici konumunda bulunan şeflerden ve memurlardan oluşturulmasında yarar görülmektedir. Sadece bu görevlendirmeyle kalınmamalı, birim yetkilisinin ve diğer kamu görevlilerinin görev, yetki ve sorumlulukları tanımlanmalı ve Mali Hizmetler Müdürlüğü Görev ve Çalışma Yönetmeliğinde yer almalıdır. Kamu yönetiminde kaliteli hizmet anlayışının odağında “önce insan” olgusu vardır. Özel işletmelerde geçerli olan müşteri kavramı, kamu yönetiminde de dikkate alınmaya başlanmıştır.

Bu anlamda mükellefin istek ve ihtiyaçları da dikkate alınarak, istenilen yer ve zamanda hizmetin sunumu temel hedef olmalıdır. Bu amaçla; Kredi kartıyla ödeme kolaylığı sağlama, yaşlı ve hasta mükelleflerin ayağına giderek vergi tahsilini sağlama, o beldede ki okullarda çeşitli etkinliklere katılarak veya organize ederek, çocukluk ve ergenlik aşamasında hem belediye idaresini tanıtmak ve hem de verginin temel özellikleri ve toplumsal yararının neler olduğunun anlatılması gibi çalışmalar söz konusu olabilir. Sadece vergi ödeme aylarında bez afiş veya diğer şekildeki pankartlarla mükellefi uyarma eylemiyle sınırlı kalınmamalıdır. İnsanın özünde vergi vermek konusunda her zaman olumsuz bir düşüncesi olduğu unutulmamalıdır. Vergi sosyolojisinde vergi mükellefi olmanın “yolunacak kaz” olarak değerlendirildiği gözden uzak tutulmamalıdır.

Sunulacak hizmetlerde kaliteyi tespit etmek için bazı unsurları aramak gerekmektedir.Bu unsurlar şunlardır:

• Güvenilirlik: Hizmetin bir kerede ve doğru yapılmasıdır. Tek seferde ve doğru biçimde görevimizi tamamlamak ilk amacımız olmalıdır. Bu, kurumumuzun güvenilir imajının devam etmesini sağlayacaktır. Aksi takdirde kurumumuzun hizmeti aksattığı ya da tam anlamıyla yerine getiremediği düşüncesi, mükelleflerin vergiye gönüllü uyumunu olumsuz yönde etkileyecektir.

• Heveslilik: Personelin hizmet vermeye her zaman hazır ve istekli olmasıdır. Hazır ve istekli olmayan personel tarafından hizmet zamanında ve doğru olarak verilemeyeceğinden hizmet verimli olmayacaktır. Kısaca belirtmek gerekirse hizmetin zamanında bitirilmesi kaliteli hizmetin gereğidir.

• Yetenek: Personelin gerekli mesleki bilgi ve yeteneğe sahip olmasıdır. Vergi dairesi çalışanı, vergi mevzuatı ve mükellef hizmetleri konusunda yeterli bilgiye sahip olmadığı takdirde mükellefin sorularını yeterince yanıtlayamayacaktır. Bu nedenle personelin sahip olduğu yeteneklerin, hizmet sunumunda değerlendirilmesi ve bunu açığa çıkarılması gerekmektedir.

• Ulaşılabilirlik: Mükellefin hizmetten kısa zamanda ve düşük bir maliyetle yararlanabilmesini ifade eder. Mükelleflerin vergi dairelerine kolayca ulaşmasının yanı sıra; gelişen teknolojiden yararlanarak vergiyle ilgili kaynaklara internetle, telefonla ve faksla ulaşıp vergi dairesine gelmeden gerekli bilgilere ulaşması yada işlemini yapabilmesidir.

• Nezaket: Personelin, mükelleflere karşı kibar ve saygılı olmasıdır.Mükelleflerle ilişkilerde nezaket kurallarına uygun davranılması kaliteli hizmetin gereğidir.

• İletişim: Mükelleflere vergi hizmeti hakkında, onun anlayabileceği düzeyde bilgi verilmesidir. Yapılan hizmetin, verilen bilginin mükellef tarafından, anlaşılabilir açıklıkta olması ve personelin bunu mükellefe sağlayacak tutum ve davranışlar içerisinde olmasıdır.

• İnanılırlık: Personelin hizmet verirken mükellefe samimi bir tavırla yaklaşıp kurumun yarattığı imaj ve kendisinin kişisel beceri ve yetenekleri ile kuruma olan inancı güçlendirmesidir.Kurum imajı ve personelin kişisel özellikleri inanılırlığı artıran faktörler olması nedeniyle personelin bu yönünün geliştirmesi gereklidir.

• Güvenlik: Verilen hizmetin tehlike, risk ve şüpheden uzak olmasıdır. Bu durum gizliliği de kapsamaktadır. Vergi mahremiyeti mükellef bilgilerinin gizli olmasını ve üçüncü kişilerin menfaatine kullanılmamasını öngörür. Vergi hizmetini yerine getirirken çalışanların mükellefin temel haklarından olan vergi mahremiyetini gözetmek zorundadırlar.

• Mükellefi Anlama/Tanıma: Mükellefe özel ilgi gösterilmesi,ismi ile çağırılması, mükellef açısından onur verici bir davranış olarak değerlendirilir. Bu sayede daha iyi iletişim kurulması sağlanacaktır. Ayrıca mükellefe yönelik “Sizin için ne yapabilirim?” gibi olumlu sorular mükellefi anlamayı ve beklentisini öğrenmeyi kolaylaştıracaktır.

• Hizmet Ortamı: Hizmetin verildiği ortamın fiziksel özellikleri,personelin dış görünüşü, kullanılan araç ve gereçler ve bunların teknolojik gelişmelere uygunluğu da hizmet kalitesini etkilemekte ve mükelleflerin karşı olumlu düşünceleri ve inancı artmaktadır.

Özetle; tüm bu unsurların tamamının var olduğu bir hizmeti “kaliteli hizmet” olarak tanımlamak mümkündür.

MÜKELLEF HİZMETLERİ KAVRAMI

Yönetim anlayışının değişmesiyle birlikte özellikle özel sektörde ortaya çıkan yenilikler, üretim ve pazarlama süreçlerini de etkileyerek müşteri odaklı bir tarzın doğmasına neden olmuştur.Bu yenilik müşterinin üretim sürecinin merkezine yerleşmesini ve karar birimlerinden biri haline gelmesini sağlamıştır. Günümüzde modern devletler, devlet eliyle yürütülen faaliyetlerinde özel sektörün başarı ile kullandığı yönetim model yada tekniklerini kullanmakta ve başarılı sonuçlar almaktadırlar. Ülkemizde özel sektörde uygulanan başarılı çalışmaların kamu yönetiminde ve yerel yönetimlerde de uygulaması beklenmektedir.

Daha kaliteli hizmet sunmak amacıyla yeniden yapılanacak gelir biriminin mükelleflerini artık müşteri gibi algılamak zorundadır. Müşteri ilişkileri kavramının belediyede yansıması “mükellef hizmetleri” dir. Ancak gözden kaçırılmaması gereken, müşteri ile mükellef arasındaki bir takım farklılıkların bulunmasıdır. Müşterinin herhangi bir mal veya hizmeti satın alıp almama, satın alacağı yeri ve zamanı seçme konusunda bir takım özgürlükleri vardır. Ayrıca bu durum mal ve hizmet üreticileri için de geçerlidir. Oysa ki mükellefler için böyle bir durum söz konusu değildir. Çünkü ülkemizde yerel bazda verilen yetkiler ve yasalarla düzenlenen bazı vergileri toplama görevi, Belediye Başkanlıklarına verilmiştir.

Vergi Usul Kanunu’nun 8. maddesine göre mükellef, vergi kanunlarına göre kendisine vergi borcu doğan gerçek veya tüzel kişidir. Mükellefler açısından vergi yükümlülüklerini yerine getirme ve vergi hizmetlerini sunma konusunda belediye dışında başka bir seçenek bulunmamaktadır. Bu durum her iki taraf için de kanunlarda belirtilen bir zorunluluktur. Örneğin emlak vergisi mükelleflerin vergiyi hangi belediyeye ödeyecekleri önceden bellidir. Böyle olunca mükelleflerin ve çalışanların yüksek kalitede hizmete layık olduğu inancındayız. Bu anlayışa göre bankonun bu tarafında çalışan personel ile diğer taraftaki mükellef arasında hiçbir farklılık yoktur. Personelin mükellefe hizmet sunan kamu görevlisi olmasının yanı sıra kendisi de bir vatandaştır ve aslında kaliteli hizmet ürettiği kişi de kendisidir. Diğer taraftan hizmet talep eden mükelleflere en iyi hizmeti sunmak yasal bir görevdir.

Kaliteli hizmet ile mükelleflerin daha fazla bilinçlenmesi sağlanmalı, ödevlerini gönüllü yerine getirmeleri teşvik edilmeli ve bu durum belediye gelirlerinin artmasına kamu hizmetlerinin sağlam ve yeterli kaynaklarla finanse edilmesini temin etmelidir. Kaliteli hizmet sunmak belediye yönetiminin ve gelir idaresi biriminin personelinin öncelikle topluma karşı sorumluluğudur.

O halde hiyerarşik organizasyona vergi daireleri için karar verme oluşumu diyebiliriz. Şöyle ki; yönetici konumunda olan müdürün öngörülen belli hedeflere ulaşabilmesi yani, tahakkuk ve tahsilat oranlarını yükseltmesi, hizmetlerin, ekonomik, süratli ve kaliteli şekilde yürütülmesi için bazı temel yönetim fonksiyonlarını yerine getirmesi beklenir. Bu görevlerin en önemlisi kuşkusuz karar alma olayıdır. Üst düzey yönetici sevk ve idare eden, karar alan kişidir. Çünkü, özellikle kamu hizmet sektöründe yönetim birden fazla çözüm yolunun bulunduğu bir ortamda ve var olan bilgilerin yardımıyla tüm alternatiflerin en doğrusunun seçilmesine bağlı bulunmaktadır.

En doğru alternatif ise, stratejik yönetimsel kararlar alınması, sağlıklı bilgilerin derlenmesi ve bilimsel olarak yönetim destek tekniklerinin kullanılması ile görev tanımının tam olarak belirlenip tanımlanmaması vb. hususlar belirlenebilir.

Organizasyon teknikleri açısından bakıldığında, bir vergi dairesinde günlük işlemlere yönelik faaliyetleri yürütmek üzere alınan kararlar önceden programlanmış kararlardır. Bu tür kararlar, yani neyin nasıl yapılacağı vergi dairesi için hazırlanacak işlem/işlemler yönergelerinde belli kurallara dayandırılmalıdır.

Bu tür görevlerin, kararların vergi dairesi yönetim piramidinin tabanındaki alt ve orta düzey yöneticiler tarafından verilmesi gerekmektedir. Çünkü bu tür görevler özde görevli memurlarca yapıldığından şefler ve birim yetkilisi/müdür yardımcılarınca bu görevlerin, daha düzgün ve çabuk sonuçlandırılmasının ötesinde bir fonksiyon ifade etmemektedir.

Vergi dairelerinde bir de çözümü belli yöntemlere dayanmayan, bir defaya mahsus, kendine özgü, karmaşık yapılı, olaya bağlı, risk ve sorumluluk unsuru taşıyan, birden fazla servis veya bölümü ilgilendiren, koordinasyon ve karar verilmesi gereken görevler vardır. Bu görevler önceden kurallara bağlanmamış, yapısal olmayan yani önceden programlanmamış görevlerdir. Bu görevlerin kararları ise üst yönetici olan vergi dairesi yöneticisi tarafından verilir yada bu görevlere ilişkin esasların belirlenmesi için konunun, bir üst makama iletilmesi ve paylaşılması gerekir.

Önceden programlanmamış bu görevlerin üst birimlere iletilmesi çaresiz kalma durumlarında başvurulması gerekli olmasına rağmen, bu tür olaylar meydana geldiğinde bunların çoğu üst birimlere intikal ettirilmektedir. Dolayısıyla da, vergi dairelerinde işlerin yavaşlamasına, birikmesine neden olmaktadır. Örneğin 6552 sayılı Kanun gereğince mükelleflerle olan ilişkilerde önceden düşünülmeyen veya mükellefin özel durumu nedeniyle doğan bir işlem başvurusunda izlenecek yol ve yöntem karşısında sıkıntı yaşanması v.b.gibi.

Aynı şekilde vergi dairelerinin bugünkü yönetiminin her kademesinde (alt, orta, üst yönetim) yürütülen iş ve işlemlerde risk ve sorumluluk unsuru ağır bastığından her kademede bir üst yönetime iletmekte böylelikle de önceden programlanmış iş ve işlemler üst yönetimde toplandığında tüm işlerin bir merkezde düğümlendiği görülmektedir.Bunun sonucunda ise alt, orta ve üst yönetim kademelerinin en aza indirgenmesi ile sorunun çözümü kolaylaşacaktır.

Belediyelerin Mali Hizmetler Müdürlüğü Görev, Yetki ve Sorumluluklarına ilişkin olarak düzenledikleri Yönetmeliklerinde, üst yönetici olan müdürün görev yetki ve sorumlulukları arasında sayılanlar, belli kurallara dayandırılmış ve planlanmış işlemlerin karar ve yürütme yetkisinin alt ve orta yönetici durumundaki müdür yardımcıları ve şeflere kademeli olarak dağıtılmasına imkan sağlayan düzenlemelerin bulunması halinde müdür; üst yönetimin gereği olan;

1- Koordinasyon görevini ifa etmesi, memur, şef ve birim sorumlusu arasındaki ilişkiyi izlemesi ve geliştirmesi, kendi görüş ve deneyimlerini diğer kadrolara aktarması, buna göre karar alması,

2- Kendisi ile birim sorumlusu ve şefler hatta memurlar arasında sabit ve katı engelleri kaldırarak, bu kişiler ile yakınlık ve iyi bir diyalog kurması ile karar verme sürecinin o denli hızlandırması ve kararın sağlıklı olma oranının yükseltmesi,

3- Engellerin ortadan kalkması ile vergi dairesi sorunlarını çözmede alacağı destek sayesinde yeteneklerini arttırması, dolayısıyla bu yeteneklerini alt yönetime yansıtması daha sonra ortaya çıkmadan sorunların ortadan kalkması, telafisi mümkün olmayan safhaya gelmeden olası sonuçlara göre senaryolar biçiminde görmesi,

4- Olaya münhasır olarak alınan karara ilave kararların alınması sürecinin hem kısıtlanması hem rahatlatılması,

fonksiyonlarına sahip olabilecektir.

Vergi dairelerinin, kendilerinden beklenilen hedefe ulaşabilmesi, modern yönetim fonksiyonlarının uygulandığı, süratli, ekonomik, kaliteli, etkin yani, yüksek performansla çalışmasına, örgütlenmesine, öngörülen yönetim kademelerinin görev, yetki ve sorumluluklarının net olarak tanımlanmasına ve fiilen uygulanmasına bağlı bulunmaktadır.

Vergi Dairesi sorumlusunun/yöneticisinin, yönetim sürecinde etkili olamamasının nedenlerinden biriside, 5393 sayılı Belediye Kanununun öngördüğü hususların yerine getirilememiş olmasından kaynaklandığını söyleyebiliriz. 5393 sayılı Kanunun 38/b maddesiyle belediye başkanına verilen görevler arasında; “belediye faaliyetlerinin ve personelinin performans ölçütlerini hazırlamak ve uygulamak, izlemek ve değerlendirmek, bunlarla ilgili raporları meclise sunmak”,

yine anılan Kanunun Denetimin amacı başlıklı 54.maddesinde; “Belediyelerin denetimi; faaliyet ve işlemlerde hataların önlenmesine yardımcı olmak, çalışanların ve belediye teşkilâtının gelişmesine, yönetim ve kontrol sistemlerinin geçerli, güvenilir ve tutarlı duruma gelmesine rehberlik etmek amacıyla; hizmetlerin süreç ve sonuçlarını mevzuata, önceden belirlenmiş amaç ve hedeflere, performans ölçütlerine ve kalite standartlarına göre tarafsız olarak analiz etmek” hususunda standartların ve kriterlerin belirlenmiş olmamasındandır. Bu konuda ne belediye faaliyetlerinin/hizmetlerinin kriterleri belirlenmiş ve ne de personelin performans kriterleri belirlenmemiştir. Ancak kriterleri belirleyen veya yapma gayreti içinde olan belediyelerin olduğundan da şüphe bulunmamaktadır.

Diğer taraftan İçişleri veya Maliye Bakanlığınca da belirlenmiş kriterler de bulunmamaktadır. Belediyelerde dış denetim yapan Sayıştay’ın da kendi denetim elemanlarınca denetimlerde yararlanacağı ve hazırladığı kriterler mevcut ise de belediyelerin sundukları hizmet standartlarına ve faaliyetlerine ilişkin genel ölçütler/kriterler belirlenmiş değildir. Genel kabul gören bir anlayış, bütçenin gelir ve gider bazında %70 ve üstü oranında gerçekleşmesi durumunda başarılı sayılmaktadır.

Kişisel olarak örneklemek gerekirse, yönetim sürecinin en yaygın biçimi olarak, vergi dairesi yönetim süreci;

– Ana hedeflerin saptanması,

– Yardımcı hedeflerin saptanması,

– İş ve zaman planlamasının yapılması,

– Bölüm ve servislerin örgütlenmesi,

– Uygulama,

– Değerlendirme,

– Koordinasyon,

– Kontrol (Teftiş) olarak belirlenebilir.

Vergi Dairesi yöneticisi, bu yönetim sürecini çok sınırlı olmak şartıyla düzeltme yetkisine sahip bulunmaktadır. Çünkü, ilgili ve yetkili birimler bu yönetim süreçlerine ilişkin ne bir kriter ne de aksiyonlar geliştirmişlerdir. (alt makamların risk, sorumluluk ve becerilerinden üst yönetime iletmesi v.b. konularda yoğunlaşmış olduğu da dikkate alınmalıdır.) Dolayısıyla bu durum vergi dairesi yöneticisinin/sorumlusunun inisiyatifine bırakılmıştır. Örneğin, çoğu iş ve işlemlerin hangi sürede yapılması gerektiği belirtilmemiş olup, kriter olarak hep zamanaşımı süresi olan 5 yıl esas alınmaktadır. Böyle bir yönetim sürecinde meydana gelen olumsuzlukların çözümünü tam olarak vergi dairesi yönetiminde aramak mümkün bulunmamaktadır.

Tabi bu yönetim sürecini etkileyen dış etkenlerin ve yönetim kaynaklarının da modern yönetim fonksiyonlarına uygun olarak sağlandığı söylenemez. Çünkü; yönetim sürecinin sağlıklı, etkin ve verimli şekilde işlemesi vergi dairesinin ihtiyaç duyduğu yönetim kaynaklarından;

– O hizmet için gereken zaman ve yerde, gerekli nitelik ve nicelikte personelin,

– İhtiyaç duyulan maddi imkanların,

– Sağlıklı ve yeterli hizmet binası, makine araç gerek, kırtasiyenin,

-Dökümantasyonların, (kanun, tüzük, yönetmelik, yönerge, tebliğ, genelge vb.) sağlanmasına bağlıdır. Maalesef çoğu belediyede vergi dairelerimizin bu tür kaynak ihtiyaçlarının da zamanında ve tam olarak sağlandığı söylenemez.

Bu çerçevede vergi dairelerinin reorganizasyonu hem hiyerarşik hem de akış organizasyonu açısından ele alınmalıdır. Çünkü, tek başına her ikisi de vergi dairesi sorunlarının çözülmesinde yeterli olmayacaktır.

Şöyle ki; bir görevin yapılmasında, bu görevi “kim yapar?”, “neye dayanarak yapılır?” sorularının cevabı hiyerarşik organizasyonunda; “nasıl yapılır?” sorusunun cevabını ise akış organizasyonunda bulmak mümkündür.

Bu çerçevede bir vergi dairesinin görevinin fonksiyonları hiyerarşik ve akış organizasyonuna göre;

– Görev yapısının analizi,

– Göreve dair iş ve işlemlerin sevk ve idaresi,

– Yürütülmesi,

– Görev esnasında gözetim yoluyla denetimi (alt, orta ve üst yöneticilere)

– Görev bittikten sonra denetimi (denetim birimlerince ) olarak gruplandırılabilir.

Bu görevin devamı ve sık olmasına (önceden planlanmış olmasına), duruma göre belirlenmesine ve belirsizliğine göre de bu fonksiyonların yapılış, yönetim ve denetimi değişeceği tabiidir.

Bu duruma göre; vergi dairelerinin hiyerarşik organizasyon ve akış organizasyonuna ilişkin mevcut yapısının organizasyon teknikleri ile uyumsuzlukları incelenmek üzere hiyerarşik ve akış organizasyonu ayrı ayrı ele almak gerekir.

Aşağıda hiyerarşik ve akış organizasyonu ve vergi dairesinin verimliliğini etkileyen diğer faktörler sırayla açıklanmıştır;

– Hiyerarşik organizasyon,

– Akış organizasyonu,

– Diğer faktörler,

A- VERGİ DAİRESİNİN HİYERARŞİK ORGANİZASYONU

Vergi idaresinin aynası, idarenin uç birimi olan vergi dairelerinin, yukarıda da belirtildiği gibi hiyerarşik organizasyonunun, akış organizasyonu ile bütünleşmesi bir zorunluluk olup, kendilerine verilen görevlerin amaçlara uygun ve aksamadan yerine getirilmesi hiyerarşik yapılarına uyumuna bağlı bulunmaktadır.

Bunun için vergi dairesi örgüt yapısının organizasyon tekniği açısından belirlenmesinde; vergi dairesinin, idarenin bütünü içindeki yerinin iyi bilinmesi vergi idaresinin tamamını göz önünde tutarak bütünlüğünün bozulmaması ve örgütlendirme de planlamayı, koordinasyonu ve denetimi kolaylaştırıcı olması esastır.

Bu esaslara göre;

1- Yeni oluşturulacak vergi dairesi örgütün yapısının kurulmasında veya mevcut örgüt yapısının yenilenmesinde veya mevcut vergi dairelerinin örgüt yapısının değiştirilmesinden önce vergi dairesi görevinin detaylı analizinin yapılması gereklidir.

– Yapılacak işlerin belirlenmesi ve gruplandırılması,

– Yapılan gruplamaya göre bu işleri yapacak birimlerin yürüteceklerin belirlenmesi,

– Sorumlulukların belirlenmesi,

– Yetkilerin dağıtılması,

– Koordinasyonun (sevk ve idarenin) esaslarının belirlenmesi, gibi,

2- Dış etkenlerin dikkate alınması,

3- Oluşturulacak örgüt yapısında yer alacak bölüm ve birimlerin, hedef, görev, sorumluluk ve yetkilerinin açık, kesin ve yazılı olarak belirlenmesi,

4- Oluşturulan örgüt yapısının kişisel kararlardan en az etkilenecek şekilde planlanması,

5- Emir kumanda zincirinin, göreve uygun olarak yetki dağılımına göre yapılması,

6- Etkin bir koordinasyon sisteminin kurulması,

7- Denetim yapısı kurulması, ancak baskı unsuru olmasının mutlaka önlenmesi,

8- İmkanlar ölçüsünde örgüt yapısının basit tutulması,

9- Personel sayısı standardının sağlanması ve yanlış personel kullanımına imkan verilmemesi,

10- Birim ve unvan standartları oluşturulması,

11- Örgütün sürekli olarak etüt edilmesi,

Gerekmektedir. Çünkü, çok önceki yıllarda öngörülen örgüt yapısının günümüz ihtiyaçlarına cevap vermesi düşünülemez. Oysa mevcut vergi dairelerinin hiyerarşik organizasyonunda bu ilkelerin varlığından söz etmek imkanı bulunmamaktadır.

B – VERGİ DAİRESİNİN İŞ AKIŞ ORGANİZASYONU

Vergi dairelerindeki iş akışı, vergi dairelerinin iş ve işlemlerinin zamanında ve doğru olarak yapılması bakımından çok önemlidir. Vergi daireleri görevleri itibariyle değişik karakterde ve değişik kültür seviyesinde mükelleflere; aynı şekilde, değişik karakter ve değişik kültür seviyesinde bulunan memurlarla hizmet etmektedir. Bu da kamu hizmetinin tabi sonucudur. Önemli olan uyumlu ve huzurlu bir çalışma ortamı yaratılması ve idare mükellef ilişkilerinde sağlıklı bir yapının oluşturulmasıdır.

Bu yapının oluşturulması da, vergi daireleri iş ve işlemlerinin görev basamaklandırılmasının ve iş akışının iyi yapılması ve uygun iş tekniklerinin seçilmesi ile çalışanların başarı ve eğitim düzeylerine uygun görevlerde çalıştırılmasına bağlı bulunmaktadır.

Vergi dairelerinin iş akış organizasyonu açısından en büyük problemi, iş basitleştirme tekniklerinin ve teşviklerinin uygulanmamasıdır. Uygulamamasının sonucu olarak da;

– Vergi daireleri verimli, etkili ve ekonomik olarak çalışamamakta,

– Belli standartlar geliştirilmediğinden uygulama birliği sağlanamamakta,

– İşlemlerin miktarca çok olması, işlemlerin zamanında yapılmasını engellemekte, yapılanlarda ise hata oranını artırmakta, hataların düzeltilmesi için gereğinden fazla zaman harcanmaktadır.

– Dolayısıyla işlem maliyetinin artmasına ve kırtasiyeciliği boğulmasına neden olmaktadır.

Bunun için vergi dairesi işlemlerinin ıslah edilmesi ve verimliliğin artırılması amacıyla yeni iş sisteminde “ne”, “niçin”, “nerede”, “ne zaman”, “kim” ve “nasıl” sorularına cevap aranarak, mevcut problemlerin giderilmesinin esas alınması gerekmektedir. Bu şekilde geliştirilen iş sistemi dikkatle uygulanır ve işlerlik sağlanırsa, işlerin basitleştirilmesi ve süratlendirilmesi, kırtasiyeciliğin azaltılması, bunun neticesi olarak da iş veriminin artırılması sağlanabilecektir.

Bu çerçevede, vergi dairesinde görevli her kademedeki personele görev tanımı yapılmalıdır. Her görevli yaptığı işi mevzuat ve iş akışı çerçevesinde değerlendirebilmelidir. Tam otomasyon, görev tanımı, sorumluluk verilmesi halinde İş = Personel belirlenebilecek ve hizmet tam olacak, fazla personel başka yönlere sevk edilebilecektir. Bu şekilde yeni iş akış sisteminin belirlenmesinde, akış organizasyonu teknikleri uygulanarak vergi dairesi iş ve işlemlerine ait akış organizasyonunu;

– Vergi dairelerinin görev sahası ve bu görev sahasında yapması gereken işlerin belirlenmesi,

– Belirlenen işlemlerin basamaklarına ilişkin ayrıntıların organizasyon teknikleri ile tespit edilmesi,

– Belirlenen işlere ait mevcut problemlerin meydana çıkarılarak analiz ve sentezlerinin yapılması, en doğru çözüm yollarının araştırılması,

– Karar verilen çözüm yoluna uygun bir iş akış sistemi geliştirilmesi,şeklinde basamaklandırabilir.

Vergi dairelerinin iş akışına tesir eden ve verimliliğin azalmasına sebep olan diğer olumsuz faktörler ise;

1- Görevin yapılış safhasına göre her kademedeki yönetici ve karar alma sürecine katılma fırsatının tanınmamasına,

2- Memur, şef ve yetkiliye/sorumluya devredilecek yetkilerin, esasların ve kriterlerin net olarak tanımlanmaması ve yetki devrinin müdürün inisiyatifinden çıkarılmaması,

3- İş akışında ve organizasyon yapısında zaman, planlama ve personel hesabına gereken önemin verilmemesi,

4- Memurlar, şefler, müdür yardımcıları ve müdür arasında; vergi dairesi ile Defterdarlık ve Defterdarlık ile Bakanlık arasında iyi bir haberleşme sistemi kurulamaması ve işletilememesi,olarak sayabiliriz.

Bu saydıklarımızdan başka iş akışını olumsuz olarak etkileyen moral bozucu ve çalışma şevkini kırıcı pek çok sebep saymak mümkündür. Ancak, göz ardı edilmemesi gereken tek husus, vergi dairelerinde personelin verimli şekilde çalıştırılmasının yönetimle yakından ilgili olduğudur.

C – VERİMLİLİĞİ ETKİLEYEN DİĞER FAKTÖRLER

1- Çalışma Huzurunun Sağlanması ve Revizyon;

Vergi dairelerinde işlem sayısının hızla artması ve buna bağlı olarak da iş yoğunluğunun çok fazlalığı, iş basitleştirme tekniği ile tespit edilen eski iş düzeni yerine, yeni iş düzeni geliştirmek sabır ve azim gerektirmektedir. Bu itibarla, kullanılacak modern teknikle birlikte insanın emeğinin daha verimli hale getirecek metotlar işletilmesi ve uygulamasının sağlanması gerekmektedir.

Vergi dairelerinin en önemli problemlerinden biride işin ehline verilmemesi, aşırı inisiyatif tanıyan bir yapıda olması ile ayrı eğitim düzeyindeki ve farklı başarı düzeyindeki personelin aynı görevde çalıştırılması, kıdeme değer verilmemesi ve sağlıklı statü ve görev değiştirme kriterlerinin oluşturulmaması olarak sayabiliriz.

Bunların sonucu olarak da vergi dairesi personelinde arzu edilen çalışma heyecanı ve isteği olumsuz yönde etkilenmektedir. Bir anlamda da personel ne için çalıştığını ve gerçekleştirmek istediği amacını bilmeden, bozuk bir moralle çalışmaktadır. Çünkü, çok çalışan çok hata yapar mantığı ile çalışmasının sonucunda hiçbir zaman takdir taltif ve ödül metodunun uygulanmayacağını ancak bu çalışması karşılığında yaptığı hatalardan dolayı kesin ceza göreceğini çok iyi bilmektedir. Bu da moral düzeyi düşük bir vergi dairesi personelinin doğmasına neden olabilmektedir.

Vergi daireleri için şu husus unutulmamalıdır ki, vergi dairesi personelinin yüksek moral her şeyden önce mükellef memur ilişkilerinde olumlu etki yapar. Bunun için vergi dairesi personelinde arzu edilen şekilde çalışma heyecanı ve isteği uyandırmak amacıyla bazı teşvik unsurların uygulamaya konulması gerekmektedir.

Vergilendirme şeklinin ve tekniğinin değişmesi ve gelişmesi nedeniyle mevzuatta ek ve değişiklikler yapıldığı bir gerçektir. Bu değişikliklerin okunması, anlaşılması, anlatılması ve uygulanması gereken zor bir noktaya gelmektedir. Bu değişiklikleri günlük olarak uygulamasında ise, fiilen mümkün olamamaktadır.

Mevzuat gereği kendi yapması gereken işler yanında, farklı işlemleri de yapan personel ise, diğer kamu kurumlarından farklı olarak görülmemektedir. Halbuki hizmet üretimini kaliteli bir hale getirmenin ve artırmanın bir özelliği ise üretimi yapacak personelin motive edilmesi, maddi ve manevi yönden tatmin edilerek başarılı bir hale getirilmesi gerekir.

Her halükarda, üretilecek malın kalitesi kaliteli insanlarla yapılır. Önce o insana önem verilir. Zira, bir binayı yaparken demir, çimento, kum vb. inşaat malzemesi gerekiyorsa inşaatın vücuda getirilmesi yine bir usta tarafından yapılmaktadır. Nasıl kaliteli malzeme, kaliteli bir usta ile güzel, sağlam bir bina meydana getirilebilir, bunlardan birinin eksik olması halinde ise aksı olursa, bu kadar süratle değişen vergi mevzuatını uygulayacak insanlarında ekonomik, sosyal yönlerden geliştirilmeye çalışılmalıdır.

2- Vergi Dairelerinin Denetlenmesi

Burada özellikle tanımlanan görev ve yetkilerin fiilen uygulanmasında, vergi dairelerinin teftişine(iç denetim) yetkili denetim elemanlarının/iç denetçilerin yaklaşımı da büyük önem arz etmektedir. Çünkü, yönetim kadrolarının (üst,orta ve alt) kendilerine verilen veya devredilen yetkilerini de denetim korku ve baskısı nedeniyle tam olarak kullandıkları söylenemez. Bu baskı ve korku sonucu görev ve yetkiler kullanılmayarak hep bir üst yönetime devredilmeye çalışılmakta, bu da iş ve işlemlerin planlanan şekil ve sürelerde yapılmasını engellemekle yığılmalara neden olmaktadır.

Bu nedenle, vergi dairelerinde yapılacak denetimlerde, performans, iş üretimi, çalışanların ve işlerin yönlendirilmesi şeklinde yapılması gerekmektedir.

3- Ekonomik İyileştirme ve Personelin Ek Harcamaları

Memurların hayat seviyesi, yaşaması, temiz giyinmesi ve moral gücü, idare-mükellef ilişkilerini doğrudan etkilemektedir. Bunlar da memurun ekonomik ihtiyacının karşılanması ile mümkündür. Oysa bu kadar yoğun iş yüküne rağmen emsali kurumlara göre yeterli maaş aldıkları ve aldıkları maaşlar ile ekonomik ihtiyaçlarını karşıladıkları söylenemez.

Öte yandan, mükelleflerce sürekli yüz yüze olan onları karşılayan ve ağırlayan vergi dairelerine temsil ve ağırlama giderlerini karşılama imkanı sağlanmalıdır. Bu hem personeli motive edecek hem de mükellefler nezdinde itibari yüksek olması sağlanacaktır.

4- İlerleme (Yükselme) Kriterleri ve Personelin Özlük Hakları ve Eğitimi

Vergi dairesi personelinin verimini ve etkinliğini düşüren en önemli nedenlerden biri de, hiç kuşkusuz personel özlük haklarının kariyer sisteminin üzerine kurulmamış olmasıdır. Mevcut sistemde memuru en çok meşgul eden konuların başında terfi meselesi gelmektedir. Terfi sisteminin belli kriterlere dayandırılmış olması (Görevde Yükselme Yönetmeliği Esaslarına göre sınav zorunluluğu, idarenin belli kadrolara atama yapmamak için boş kadro bildiriminde bulunmaması v.b.gibi.) yanı sıra görevlendirmelerde liyakat esasına uygun yapılmaması pek çok memurun umutsuzluğa kapılmasına ve yetişmiş personelin erozyonuna sebep olabilmektedir.

5- Çalışma Ortamının Uygun Hale Getirilmesi

Vergi dairelerinin çalışma ortamları iş yoğunluğu ölçülmeden, iş akışı gibi araştırmalar yapılmadan veya yapılan araştırmalar dikkate alınmadan belirlenmektedir.

Mevcut işlemlerin yoğun şekilde artmasına rağmen, iş yoğunluğu hiç dikkate alınmadan ilave olarak yeni işler yüklemektedir. Bu artış oranı memurun çalışma temposunu aşmaktadır. Bu konuda personele yönelik hiçbir kriter geliştirilmemiştir.

Bazı Vergi Daireleri hizmet binaları mevcut iş yoğunluğunu karşılayamaz durumdadır. Bu nedenle yapılan yerleşim planları da ihtiyaca cevap verememektedir.

Bu nedenle hizmet binalarının hızla artan iş yoğunluğu karşısında kısa sürede cevap verilemez duruma gelmektedir.

6 -Vergi Dairesi Yöneticilerince Belirli Zamanlarda Hazırlanacak Raporlar

Vergi dairesi yönetimi, bölümlerin ve servislerin iş ve işlemlerinin ne aşamada olduğunu belirlemek, daha sonraki günlere ışık tutulması, aksaklıkların giderilmesi, üst makamların değerlendirmelerine sunulmak üzere, belirli periyotlar da faaliyet raporları düzenlemelidirler. Bu sayede işlerin hangi sürede kaç personel ile yapılabileceği daha rahat bir şekilde ortaya konulabilecek, iş durumu ve hedefler saptanacaktır.

Vergi dairesi üst yönetimi başkanlığında, faaliyet raporu ve personelden gelen öneriler doğrultusunda, daire iş ve işlemler ve aksaklıkların çözümü ile ilgili ayda en az bir defa toplantı düzenlenmelidir. Toplantıda ortaya çıkan aksaklıklar not edilerek Dairede çözülebilecekler daire yöneticisinin başkanlığında görevlendireceği ekiplerle yapılması, dairede çözümlenemeyeceklerin ise Belediye başkanlığına aktarılması sağlanmalıdır.

SONUÇ ve DÜŞÜNCELER

1- Vergi Dairesi hiyerarşik organizasyonu ile vergi dairesi iş akış organizasyonu arasında uygunluk sağlanmalı, servisler yeniden örgütlenmelidir.

2- Vergi dairesi personelinin güven duygularını artırmak ve moralini yükseltmek için uygulanabilecek bazı teşvik unsurları aşağıdaki şekilde sıralayabiliriz.

– Mali avantajlar sağlamak,

– Çalışma mahallerini ve şartlarını iyileştirmek,

– Taktir ve terfi mekanizmasını çalıştırmak

– Yetki ve sorumluluğu artırmak,

– Gelişme fırsatı vermek,

– Eğitim imkanı sağlamak,

– Prestijini artırmak,

– Başarılı yönetici ve memurları ödüllendirmek,

– Sosyal imkanlar sağlamak,

Örneğin; idare-personel ilişkilerinin geliştirilmesi ve personelin idareye bakış açısından olumlu hale getirmek, emekli olanlara jübile düzenlemek, emeklilik, terfi gibi durumlarda törenler yaparak çalışanları mutlu etmek/motivasyonlarını yükseltmek.

3- Vergi dairesi iş ve işlemlerinin modern yönetimin unsurları olan, planlama, organize etme, yürütme, işbirliği yapma, öneride bulunma ve kontrol etme işlevlerinin aşağıda belirtilen şekilde yerine getirilmesini sağlayacak hiyerarşik ve akış organizasyonu kurulmalıdır.

a) Planlama: İşlerin belli bir plan dahilinde yapılması için kısa ve uzun dönemli iş planları yapmak veya yaptırmak.

b) Organize etmek: Planlanan işlerin gerekli hızla ve doğru olarak sonuçlandırmak için temek fonksiyonların yerine getirilmesi ile ilgili talimatları hazırlamak ve belirlenen esaslara uygun yürütülmesini sağlamak.

c) İşleri yürütmek: İşlerin planlanan sürede, yasalara ve talimatlara uygun olarak yapılmasını sağlamak.

d) İşbirliği yapmak: Diğer kamu kurum ve kuruluşları (tapu müdürlüğü, nüfus müdürlüğü, Maliye Bakanlığına bağlı mal müdürlükleri ve vergi dairesi v.b.gibi.) ile sıkı bir işbirliğinin sağlanması,

e) Öneride bulunmak: Vergi daireleri iş yükü azaltılması veya hızlandırılması, işlemler konusundaki önerilerin sözlü ve yazılı olarak üst yönetime bildirilmesi,

f) Kontrol etmek: Vergi dairesi çalışmalarını kontrol etmek ve ettirmek sonuçların alınmasını takip ederek değerlendirmek.

4- Vergi dairesi iş ve işlemlerinin hızlandırılması için çalışma grupları oluşturulması, çalışma grubunda göreve uygun nitelikte eleman çalıştırılması ve grup elemanlarının görev, yetki ve sorumluluklarının açık ve kesin olarak belirlenmesi gereklidir.

Bütün bunların sonucu olarak vatandaşların anayasal ödevlerinin gereği olarak gelirlerinin belli bir miktarını vergi olarak ödeme görevlerini pratik, etkili, rahat, verimli ve en az maliyetle yerine getirmelerini sağlamakla sorumlu tek kamu idaresi olan belediye idaresinin uç birimi olan vergi dairelerinin son derece dikkatli oluşturulması ve yönetilmesi Belediye Başkanlıklarının en önemli görevleri arasında olmalıdır.

Yazıldı Makale ve Görüşler

KAMU ALACAKLARI

Mar06
2015 Yorum Yazın

Tarafından Yazıldı admin

KAMU ALACAKLARI

GİRİŞ

Tarihi gelişim süreci içinde insanoğlu, müşterek ihtiyaçlarını karşılayabilmek amacıyla toplumun en üst kurumu olan devlete çeşitli görevler yüklenmiştir. Toplumların ekonomik, sosyal ve siyasal gelişmelerine paralel olarak devlete yüklenen görevlerde ve devlet anlayışında ciddi değişiklikler meydana gelmiştir. Liberal devlet anlayışı, devlete sadece savunma, adalet ve iç düzeni sağlama görevlerini yükleyip, ekonomik hayata müdahalesini gereksiz ve hatta ekonominin doğal kanunlarını bozucu olduğunu savunmuştur. Müdahaleci ve sosyal devlet anlayışı ise, devletin sosyal barışı ve adaleti sağlamak amacıyla ekonomik ve sosyal hayata aktif müdahalesini gerekli görmüştür. Günümüzdeki iktisat politikalarının ve rasyonel devlet anlayışının ekonomik ve sosyal hayata hakim olması ile birlikte devletin asli fonksiyonlarına dönmesi savunulmuş ve görevlerinde önemli kısıtlamalara gidilmiştir.

Vergi, kamu hizmetlerini üretilerek topluma sunulabilmesi için yapılması gereken kamu harcamalarının temel kaynağını oluşturmaktadır. Vergi alacağının normal yollarla tahsili gerçekleşmediğinde kamusal zora başvurulması kaçınılmaz olur. Bu nedenle, kamu icra hukuku çerçevesinde, vergi alacağının güvenliğini sağlayıcı kurumlara ve gerektiğinde bu alacağın kamu gücünün kullanılması yolu ile cebren takip ve tahsiline ilişkin kurallara yer verilmiştir. Türkiye’de kamu icra hukukunun temel kaynağı 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsili Usulü Hakkında Kanun’dur.

6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun, kamu alacaklarının yükümlülerce gerek isteyerek gerek zorla ödenmesi usullerini düzenleyen kanundur. Devlet, kamu gücüne dayanan ve kendisine ait olan bir alacağın tahsiline yönelir.

KAMU ALACAKLARININ ÖNEMİ

Yirminci yüzyılda devlet anlayışı önemli aşamalar geçirmiştir. Kamu hizmetlerine olan talep büyümekte, kamu hizmetleri ve giderleri, siyasal, ekonomik ve toplumsal nedenlerle artmaktadır. Devletin ekonomiye müdahalesi artmakta, geçen yüzyılın jandarma devlet anlayışı terk edilmiş bulunmaktadır.

Kamu hizmetlerinin neler olacağı ve bunların hangi boyutta yürütüleceği, sahip olunan mali ve ekonomik koşullara göre, anayasal ilke ve koşullar doğrultusunda siyasal iktidar tarafından kararlaştırılıp, gerçekleştirilir. Kamu hizmetlerinin genişletilmesi veya daraltılması, bir ülkede izlenen ve geçerli olan genel bir politikaya bağlıdır ve onun sonucudur.

Kamu hizmetlerinin artması, kamu ekonomisinin ulusal ekonomideki payını büyütmektedir. Kamu harcamaları, gerek gerçek harcamalar açısından, gerekse transfer harcamaları açısından[9] ele alındığında zaman içinde tutarlarının arttığı görülmektedir.

Çeşitli nedenlerden dolayı kamu harcamalarının artışı, bu harcamaların finansmanında kullanılacak kamu alacaklarının korunması ve tahsili konusu üzerinde titizlikle durulması gereğini ortaya çıkartmış ve kamu alacaklarının korunması ve tahsili, kamu hizmetlerinin devamlı ve sağlıklı bir biçimde yerine getirilmesi ile doğrusal bir bağlantı içine girmiştir.

KAMU ALACAĞI KAVRAMI

Kamu hizmetlerinin finanse edilmesi ve yürütülmesi amacıyla devlet, Anayasa’dan aldığı yetkiye dayanarak bazı mali yükümlülükler koymaktadır. Bunlar vergi, resim, harç gibi çeşitli adlarla anılmaktadır. Dar anlamda kamu gelirleri olarak da tanımlanan bu mali yükümlülüklerin temel özelliği kamu gücüne dayanarak alınmaları, yani cebir unsurunun ağır basmasıdır. Devletin ayrıca borçlanma, para işlemleri veya mülk ve teşebbüsleri dolayısıyla kamu gücü kullanmadan elde ettiği ve geniş anlamda kamu gelirleri olarak tanımlanan iktisadi değerler de vardır. İşte kamu hukukundan doğan kamu gelirleri tahakkuk aşamasından sonra tahsil edilebilecek bir aşamaya gelerek kamu alacağı sıfatını kazanmaktadır.Genel bir tanım yapmak gerekirse; ‘’ Kamu Alacakları; Devlete, il özel idarelerine ve belediyelere ait, vergi ve benzeri mali yükümlülükler, ceza kovuşturma ve yargılama masrafları, vergi cezası ve para cezası gibi birincil ve gecikme zammı, gecikme faizi ve pişmanlık zammı gibi ikincil alacaklar ile idari sözleşme ve kamu hizmetlerinden doğan alacaklardır.’’

KAMU ALACAKLARININ TÜRLERİ

Kamu alacağı kavramı, Türk mali literatürüne Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun ile girmiş olup, vergi alacağı kavramından daha geniş kapsamlıdır. Kamu alacaklarının takip ve tahsil usulüne ilişkin esasları belirleyen 6183 sayılı Amme Alacakları Tahsil Usulü Hakkında Kanun’un 1. Maddesinde bu Kanunu uygulayacak alacaklı kamu idareleri ismen belirtilmiş ve bu idarelerin hangi alacaklarına bu Kanun hükümlerinin uygulanacağı sayılmak suretiyle kapsama giren alacaklar açıklanmıştır.Kamu alacaklarının kapsamına giren alacakları; Asli kamu alacakları, Fer’i kamu alacakları, Kamu hizmetleri uygulamasından doğan kamu alacakları, Takip giderlerinden oluşan kamu alacakları, Özel kanunlarında 6183 sayılı Kanununa göre tahsil edileceği belirtilen alacaklar, 6183 sayılı Kanun’un kapsamı dışında kalan kamu alacakları, olarak çeşitli gruplara toplanmıştır.

KAMU ALACAKLARININ TÜRLERİ

ASLİ KAMU ALACAKLARI

Asli kamu alacakları; Vergi Usul Kanunu, Gümrük Kanunu veya İdari Yargılama Usulü Kanunu kapsamındaki vergi, resim, harç, ceza tahkik ve takiplerine ait mahkeme giderleri, vergi cezaları ve para cezalarından oluşmaktadır.

Vergi; anlamı vergi mükellefi olsun olmasın herkes için açıktır: “Devlete zorunlu olarak yapılan ödemeler.” Diğer bir tanımla vergi; toplumun içinde bulunduğu koşulların gerektirdiği tedbirleri almak için, ödeme gücü olanlardan, bu güçleri ile orantılı olarak aldıkları zorunlu, karşılıksız ve nihai parasal ödemelerdir. Resim; kamu kurumlarının belirli bir hizmetin ya da işin yapılmasına yetki ve izin vermesi sonucu, bu işi veya hizmeti üstlenen kimselerden alınan paralardır. Harç; bir kamu kurumunun sunduğu hizmet karşılığında bu hizmetten yararlanan ve özel yarar sağlayan kişilerden alınan paralardır. Muhakeme giderleri; ceza tahkik ve takiplerine ait bir dava söz konusu olduğunda, davanın sonuna kadar o dava için yapılmış olan giderlere karşılık olarak alınan kısımdır. Vergi cezaları, vergi kanunlarında yer alan maddi ve şekli yükümlülüklerin ihlal edilmesi sonucu uygulanan yaptırımlardır. Vergi cezaları, idari para cezaları niteliğindedir. Para cezaları, kanunların getirmiş olduğu kuralların ihlali nedeniyle uygulanan adli ve idari para cezalarıdır.

FER’İ KAMU ALACAKLARI

Fer’i kamu alacakları, asli kamu alacaklarının vadesinde ödenmemesi sebebiyle doğan alacaklardır. Bunların kapsamına; Vergi Usul Kanununun 112 / 3-b maddesindeki gecikme faizi, AATUHK’NIN 48.maddesindeki tecil faizi, AATUHK’NIN 51.maddesindeki gecikme zammı, AATUHK’NIN 58.maddesindeki haksız çıkma zamları girmektedir. Bu alacaklar devletin uğradığı ekonomik kaybı karşılamaya yönelik olup, asıl kamu alacaklarına bağlı olarak hesaplanırlar. Dolayısıyla asıl kamu alacağı olmadan fer’i kamu alacağı olamaz. Ayrıca asıl kamu alacakları hangi hukuki rejime tabi ise fer’ileri de aynı hukuki rejime tabi olurlar. Bu çalışmamızda bunları kısaca açıklayalım:

Gecikme zammı; tahakkuk etmiş ve ödenmesi gereken aşamaya gelmiş bir kamu alacağının, vadesinde ödenmemesi nedeniyle vade tarihinden ödeme tarihine kadar hesaplanan bir alacaktır. Gecikme faizi; zamanında tahakkuk ettirilmeyen vergiler için, sonradan yapılan ikmalen, re’sen veya idarece tarhiyatlarda, verginin normal vade tarihinden son yapılan tarhiyatın tahakkuk tarihine kadar hesaplanan bir alacaktır. Tecil faizi; asıl kamu alacaklarının ödenmesinin ertelenmesi dolayısıyla, devlete ait bir paranın kullanılması karşılığında başvuru tarihinden ödeme tarihine kadar hesaplanan bir alacaktır. Pişmanlık zammı; hiç beyan edilmeyen veya eksik beyan edilen vergilerin, sonradan pişman olunarak kendiliğinden beyan edilmesi ve ödenmesi halinde, vade tarihinden ödeme tarihine kadar hesaplanan bir alacaktır. Haksız çıkma zammı; tahakkuk etmiş bir kamu alacağının tahsili için gönderilen ödeme emrine itiraz edilmesi ve haksız çıkılması halinde, itirazı reddolunan kamu alacağının yüzde onu oranında hesaplanan bir alacaktır.6183 sayılı Kanun asli ve fer’i kamu alacaklarını belirtirken sayım tekniğini kullanmış bulunmaktadır. Adı geçen kanunda; kamu hizmetleri uygulamasından doğan kamu alacakları belirtilirken ise, sayım tekniği kullanılmamış olup yalnızca istisnalar sayılmıştır.

KAMU HİZMETLERİNİN UYGULANMASINDAN DOĞAN KAMU ALACAKLARI

Kamu hizmeti kavramı dar ve geniş anlamda olmak üzere iki şekilde ele alınabileceğini yukarıda belirtmiştik. Geniş anlamda kamu hizmeti, bir kamu idare veya müessesesi tarafından doğrudan doğruya veya böyle bir idarenin gözetimi altında ihtiyaçları ya da çıkarları tatmin ve temin etmek amacıyla girişilen teşebbüsler ve gösterilen faaliyetlerdir. Dar anlamda kamu hizmeti ise, kamu idare ve müesseselerinin kamu hukukuna mahsup usuller dairesinde ve bu hukuktan doğan yetki ve ayrıcalıklara dayanarak gösterdiği faaliyetlerle yaptığı hizmetlerdir. Kanunda belirtilen kamu hizmeti kavramı dar anlamda kullanılmıştır.

Kamu hizmetlerini uygulanmasından doğan alacaklar; devlet, il özel idareleri ve belediyelerin akitten, haksız iktisap ve haksız fiilden doğan alacakları dışında kalan ancak kamu hizmetlerinin uygulanmasından doğan alacakları kapsamaktadır. Kamu hizmetlerinin uygulanmasından doğan alacakların belirlenmesinde kanun koyucu istisnaları gösterme usulün tercih etmiştir. Çünkü akitten, haksız fiilden ve haksız iktisaptan doğan alacaklar özel hukuk ilişkisi sonucu ortaya çıkan kamu alacağı sayılamazlar. Nitekim, devletin bir akitten veya haksız bir fiilden doğan alacakları İcra İflas Kanununa göre takip edilir. İdari akitler ise istisna kapsamına girmezler. Çünkü idari akitlerin esası ve en önemli özelliği bunlardan idare lehine doğacak alacakların idari usullerle tahsil edilebilmeleridir. Bu nedenle özellikle bir kamu hizmetinin yerine getirilmesi için akdedilen imtiyaz sözleşmeleri, kamu alacağının kaynaklarından birini oluşturur. Kamu hizmetlerinin uygulanması sonucunda doğan kamu alacaklarına örnek olarak; su bedelleri, katılma payları, vb. sayılabilir.

TAKİP GİDERLERİNDEN OLUŞAN KAMU ALACAKLARI

Kamu alacaklarının takip giderleri, kamu alacağının cebren takip ve tahsili sırasında alacaklı kamu idaresi tarafından yapılan masraflardan oluşmaktadır. Bunların kapsamına, asli ve fer’i kamu alacakları ile kamu hizmetleri uygulamasından doğan alacakların cebren tahsili sırasında yapılan ve icrai takibat dolayısıyla katlanılan ilan, haciz, taşıma, muhafaza, satış vb. giderler girmektedir. 6183 sayılı Kanun’un 2.maddesinde, çeşitli kanunlarda Tahsili Emval Kanunu’na göre tahsil edileceği bildirilen her çeşit alacakların, 6183 sayılı Kanun’a tabi olacakları belirtilmiştir. Bu hükme göre; bu nitelikteki kamu alacakları için herhangi bir koşulun varlığı aranmaz. Alacağın Tahsili Emval Kanunu’na göre takip edileceği yolunda bir hüküm kanunda varsa; o alacak, kamu alacağı niteliğinde olsun olmasın 6183 sayılı Kanun’un 3. maddesine göre kamu alacağı sayılmaktadır.

6183 SAYILI KANUN KAPSAMI DIŞINDA KALAN KAMU ALACAKLARI

6183 sayılı Kanun’un kapsamı dışında kalan kamu alacaklarından birisi borçlanma işleminden doğmaktadır. Devlet, borçlanma işlemini iki yolla yapabilir. Bunlardan biri zorunlu olmayan borçlanmadır. Bu borçlanma işlemine devlet, özel hukuk tüzel kişisi sıfatıyla girişir. Burada tarafların rızasına dayalı bir borç akdi bulunmaktadır. Burada tarafların rızasına dayalı bir borç akdi bulunmaktadır ve bu borç akdi 6183 sayılı Kanun’un 1. maddesine göre kamu alacağı yaratmaz. Devletin diğer borçlanma yolu ise zorunlu borçlanmadır. Burada kamu gücü ağır basmaktadır ve bu yolla borçlanmadan doğan gelirler kamu alacağı sayılırlar. Ancak zorunlu borçlanmadan doğan alacaklar da 6183 sayılı Kanun’un 1’inci maddesi dışında kaldıklarından haklarında bu kanun uygulanamaz.

Bir başka kamu gelir çeşidi de parafiskal gelirlerdir. Parafiskal(vergi benzeri) gelirler,belirli amaçların gerçekleştirilmesi için kurulmuş sosyal güvenlik kuruluşları ile mesleki kamu kurumlarına, bu amaçlarında kullanılmak üzere gelir toplama yetkisinin verilmesiyle ortaya çıkan bütçe dışı bir kamu geliridir . Parafiskal Gelirler, kanunla alınmaları ve zorunlu olmaları nedeniyle vergiye benzerler. Bütçe dışı bir kamu geliri olan bu gelir türü ,6183 sayılı Kanun kapsamına girmez, ancak özel kanunlar ile bunlara kamu alacağı statüsü tanınabilmektedir. Örneğin, SGK Kanunu’nun 80/4-b maddesinde primlerin ödenmeyen kısmına 6183 sayılı Kanun’da belirtilen gecikme zammının uygulanacağı belirtilmiştir.

Yazıldı Makale ve Görüşler

Yönetmelik Değişikliği

Şub20
2015 Yorum Yazın

Tarafından Yazıldı admin

19 Şubat 2015 günlü Resmi Gazetede yayınlanan Yönetmelik değişikliği ile; İnsani Tüketim Amaçlı Sular Hakkında Yönetmeliğin (değişik 19.02.2015 gün ve 29272 sayılı R.G.) 46.maddesi “suyun naklinde kullanılacak araçlar ile su satış yerleri için Kurumca belirlenen usul ve esaslar doğrultusunda Müdürlükten izin alınacağı, piyasaya arz edilen suların, tüpgaz, otogaz, petrol ve petrol ürünleri depolama ve dağıtımı yapılan yerlerde; suyun fiziksel, kimyasal ve mikrobiyolojik özelliğini olumsuz yönde değiştirebilecek ısı, ışık, toz, duman, yağış gibi olumsuz şartlara açık ortamlarda satışı ve depolanmasının yapılamayacağı” şeklinde değiştirilmiştir. Değişiklikle,46 .maddenin üçüncü fıkrasının ikinci cümlesinde yer alan “İşyeri Açma ve Çalışma İzin Belgesi bulunmayan yerler ile” ibaresi kaldırılmıştır.

Yazıldı Güncel Mevzuat

Soru

Şub19
2015 Yorum Yazın

Tarafından Yazıldı admin

Arsa ve konut üretimi

Madde 69- Belediye; düzenli kentleşmeyi sağlamak, beldenin konut, sanayi ve ticaret alanı ihtiyacını karşılamak amacıyla belediye ve mücavir alan sınırları içinde, özel kanunlarına göre korunması gerekli yerler ile tarım arazileri hariç imarlı ve alt yapılı arsalar üretmek; konut, toplu konut yapmak, satmak, kiralamak ve bu amaçlarla arazi satın almak, kamulaştırma yapmak, bu arsaları trampa etmek, bu konuda ilgili diğer kamu kurum ve kuruluşları ve bankalarla iş birliği yapmak ve gerektiğinde onlarla ortak projeler gerçekleştirmek yetkisine sahiptir.

Belediye, bu amaçla bütçesinden gerekli parayı ayırmak suretiyle işletme tesis edebilir.

Arsalar hariç üretilen konut ve işyerlerinin satışı 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu hükümlerine tâbi değildir. O belediye ve mücavir alan sınırları içinde kendisine, eşine veya onsekiz yaşından küçük çocuklarına ait konutu olmayan dar gelirli kişiler ile afete maruz kalanlara, sanayi bölgelerinden nakledileceklere ve üyelerinin tamamı bu durumda olan kooperatiflere, bedeli 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu hükümlerine göre oluşturulan takdir komisyonu tarafından belirlenecek tutardan aşağı olmamak üzere arsa tahsisi yapılabilir. Durumları 775 sayılı Gecekondu Kanununun 25 inci maddesine uyan kimselere de bu maddeye göre arsa ve konut sağlanabilir. Bu fıkranın uygulama esasları, İçişleri Bakanlığı ile Bayındırlık ve İskân Bakanlığı tarafından müştereken hazırlanacak çerçeve yönetmeliğe uygun olarak belediye meclisleri tarafından çıkarılacak bir yönetmelikle düzenlenir.

der ; yine aynı şekilde 29.09.2005 tarih ve 25951 sayılı resmi gazete çıkan Belediyelerin arsa, konut ve işyeri üretimi hakkındaki yönetmelik 10 . maddesinde ‘konutlar için inşaata başlama ve yapım süreleri Belediye Meclisi Tarafından belirlenir der.
Sorumuz şu ; belediye Meclisi Karar alırken İnşaatların maliyeti ve diğer sayısal bilgiler ile ilgili karar alması gerekir mi ? yoksa sadece işin başlaması ve yapım süresi için mi karar alır ? Gökçeada Belediyesi/Çanakkale

CEVAP :

Yönetmeliğin 10.maddesinde; “Konutlar için inşaata başlama ve yapım süreleri belediye meclisi tarafından belirlenir. İnşaata başlama süresi üç yıl, inşaatı tamamlama süresi üç yıl olmak üzere, verilecek süre toplam altı yılı geçemez. Ancak, toplam altı yılı geçmemek kaydıyla konut yapımına başlama ve bitirme süreleri belediye encümen kararı ile uzatılabilir.”

Bu düzenlemede belediye meclisi, toplam 6 yıllık inşaata başlama ve bitim süresi ile ilgili karar almak zorundadır.

Belediye meclisinin yetkisini düzenleyen 16.maddesinde,”Belediye meclisi, dar gelirli tanımına ilişkin miktarı %25’e kadar artırmaya veya düşürmeye; tahsis ve satışlarda alınacak peşinat miktarlarını ve peşin ödemelere uygulanacak indirim oranını, tahsis ve satışlarda uygulanacak taksit süreleri ile vade farkını, yıllık kira artış oranını, satışlarda uygulanacak grup veya meslek indirim oranını belirlemeye; 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun gereğince belirlenen oranı geçmemek üzere gecikme faizini tespit etmeye yetkilidir.”

Belediyelerin Yönetmelik düzenlemesiyle ilgili 24.maddesinde ise;“Belediyeler, 3/5/1985 tarihli ve 3194 sayılı İmar Kanunu ve bu Kanuna dayanılarak çıkarılan yönetmelikler ile bu Yönetmelik hükümlerine aykırı olmamak kaydıyla arsa, konut ve işyeri üretimi, tahsisi, satışı ve kiralanmasına ilişkin diğer hususları belediye meclisi kararı ile çıkaracakları yönetmelikle düzenlerler. “ denilmektedir. Yönetmelik hükümleri, belediye meclisinin yetkili ve sorumlu olduğu hususları açıkça belirtmiş olup, “İnşaatların maliyeti ve diğer sayısal bilgiler ile ilgili olarak, belediye meclisince bir karar alınmasını öngörmemektedir “ Bu nedenle belediye meclisi Yönetmeliğin 10.,16.ve 24.maddelerinde açıklanan hususlarda karar almalıdır.

Yazıldı Soru / Cevap

SAYIŞTAY DAİRE VE TEMYİZ KURULU KARARLARI

Şub16
2015 Yorum Yazın

Tarafından Yazıldı admin

SAYIŞTAY DAİRE VE TEMYİZ KURULU KARARLARI

Saymanlık Adı : İstanbul Kartal Belediyesi Hesap İşleri Müdürlüğü

Dairesi : 3,İlam No : 1143, Dosya No : 37863, Tutanak No : 38763, Tutanak Tarihi : 08.04.2014

1143 sayılı ilamın 2. maddesi ile medya takip işinin, belediye bünyesinde bu işle görevlendirilmiş 5 kişilik Basın Yayın ve Halkla İlişkiler Müdürlüğü bulunmasına rağmen, hizmet alımı yoluyla … A.Ş.’den satın alınarak bedelinin Belediye bütçesinden karşılanması nedeniyle tazmin hükmü verilmiştir.

SONUÇ: Tazmin hükmünün TASDİKİNE, karar verilmiştir.

Saymanlık Adı : İstanbul Kartal Belediyesi Hesap İşleri Müdürlüğü

Dairesi : 3,İlam No : 1143, Dosya No : 37728, Tutanak No : 38766, Tutanak Tarihi : 08.04.2014

1143 sayılı ilamın 2. maddesi ile İstanbul İl İdare Kurulu tarafından resmi evrakların elden takip ve tebliğinde görevli personele ödenmesi için öngörülen tebligat ücretlerinin görevin fiilen yapılmadığı günler için de ödenmesi nedeniyle tazmin hükmü verilmiştir.

SONUÇ: Tazmin hükmünün KALDIRILMASINA, karar verilmiştir.

Saymanlık Adı : Ankara Polatlı Belediyesi Hesap İşleri Müdürlüğü

Dairesi : 3,İlam No : 1270, Dosya No : 38155, Tutanak No : 38767,Tutanak Tarihi : 08.04.2014

1) 1270 sayılı ilamın 1. maddesi ile temsil ağırlama ve tören giderleri adı altında … yapılan ancak mahiyeti ve kimlere verildiği belli olmayan yemek alımlarının belediye bütçesinden karşılanması nedeniyle tazmin hükmü verilmiştir.

SONUÇ: Tazmin hükmünün KALDIRILMASINA, karar verilmiştir.

2) 1270 sayılı ilamın 2. maddesi ile temsil ağırlama ve tören giderleri adı altında … yapılan ancak mahiyeti ve kimlere verildiği belli olmayan yemek alımlarının belediye bütçesinden karşılanması nedeniyle tazmin hükmü verilmiştir.

SONUÇ: Tazmin hükmünün KALDIRILMASINA, karar verilmiştir.

3) 1270 sayılı ilamın 3. maddesi ile temsil ağırlama ve tören giderleri adı altında … yapılan ancak mahiyeti ve kimlere verildiği belli olmayan yemek alımlarının belediye bütçesinden karşılanması nedeniyle tazmin hükmü verilmiştir.

SONUÇ: Tazmin hükmünün KALDIRILMASINA, karar verilmiştir.

4) 1270 sayılı ilamın 4. maddesi ile temsil ağırlama ve tören giderleri adı altında … yapılan ancak mahiyeti ve kimlere verildiği belli olmayan yemek alımlarının belediye bütçesinden karşılanması nedeniyle tazmin hükmü verilmiştir.

SONUÇ: Tazmin hükmünün KALDIRILMASINA, karar verilmiştir.

Saymanlık Adı : Adana Seyhan Belediyesi Muhasebe Birimi

Dairesi : 6,İlam No : 1139, Dosya No : 37734, Tutanak No : 38768, Tutanak Tarihi : 08.04.2014

1) 1139 sayılı ilamın 2. maddesi ile Adana Seyhan Belediyesinde;

A) Çeşitli müdürlüklere vekalet eden bazı personele kanunen hak kazanmadıkları halde vekalet aylığı ödenmesi nedeniyle,

B) Yazı İşleri Müdürlüğü kadrosuna vekalet eden …’e asilde aranan şartları taşımadığı halde, vekalet ettiği yazı işleri müdür kadrosuna ait özel hizmet tazminatının ödenmesi nedeniyle, tazmin hükmü verilmiştir.

SONUÇ: Tazmin hükmünün TASDİKİNE, karar verilmiştir.

2) 1139 sayılı ilamın 3. maddesi ile Seyhan Belediye Meclisi tarafından oluşturulan ihtisas komisyonu üyelerine yapılan huzur hakkı ödemelerinin 5393 sayılı Belediye Kanununda belirlenen sınırları aşması nedeniyle tazmin hükmü verilmiştir.

SONUÇ: Tazmin hükmünün Düzeltilerek TASDİKİNE, karar verilmiştir.

Saymanlık Adı : Adana Seyhan Belediyesi Muhasebe Birimi

Dairesi : 6,İlam No : 1139, Dosya No : 37732, Tutanak No : 38771,Tutanak Tarihi : 08.04.2014

1139 sayılı ilamın 1. maddesi ile Seyhan Belediyesi Hukuk İşleri Müdürlüğünde belediye lehine sonuçlanan davalardan kaynaklanan vekalet ücretlerinin ödenmesinde 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 146. maddesindeki sınırlamalara uyulmaması ve söz konu vekalet ücretlerinin işçilere de ödenmesi nedeniyle tazmin hükmü verilmiştir.

SONUÇ: Tazmin hükmünün Düzeltilerek TASDİKİNE, karar verilmiştir.

Saymanlık Adı : Ankara Sağlık Kurumları 10 Nolu Döner Sermaye Saymanılğı

Dairesi : 2,İlam No : 1035, Dosya No : 37540, Tutanak No : 38772, Tutanak Tarihi : 08.04.2014

1035 sayılı İlamın 2. maddesi ile … yüklenimindeki Mamak Ağız ve Diş Sağlığı Merkezi Genel Temizlik, İlaçlama ve Haşere ile Mücadele Hizmeti Alım İşi’nde hakedişlerin, malullük, yaşlılık ve ölüm sigortası primlerinin Hazinece karşılanan beş puanlık kısmı kesilmeden ödenmesi nedeniyle tazmin hükmü verilmiştir.

SONUÇ: Tazmin hükmünün Düzeltilerek TASDİKİNE, karar verilmiştir.

Saymanlık Adı : Edirne Belediyesi Muhasebe Birimi

Dairesi : 2,İlam No : 847, Dosya No : 36832, Tutanak No : 38776, Tutanak Tarihi : 08.04.2014

847 sayılı ilamın 1. maddesi ile Belediye Encümeni kararı ile … Spor Kulübü Başkanlığına otopark olarak kullanılmak üzere işgaliye bedeli karşılığı tahsis edilen mülkiyeti Edirne Belediyesi’ne ait olan … otopark alanının … Spor Kulübü tarafından kira sözleşmesi ile özel şahsa daha yüksek bedelle kiraya verilmesi nedeniyle tazmin hükmü verilmiştir.

SONUÇ: Tazmin hükmünün KALDIRILMASINA, karar verilmiştir.

Saymanlık Adı : Edirne Belediyesi Muhasebe Birimi

Dairesi : 2,İlam No : 847, Dosya No : 36832, Tutanak No : 38776,Tutanak Tarihi : 08.04.2014

SONUÇ: Tazmin hükmünün KALDIRILMASINA, karar verilmiştir.

Saymanlık Adı : Antalya Manavgat Çolaklı Belediyesi Muhasebe Birimi

Dairesi : 5,İlam No : 976, Dosya No : 37111, Tutanak No : 38789, Tutanak Tarihi : 08.04.2014

976 sayılı ilamın 1. maddesi ile belediyeye ait araçların kasko sigorta bedellerinin belediye bütçesinden ödenmesi nedeniyle tazmin hükmü verilmiştir.

SONUÇ: Tazmin hükmünün TASDİKİNE, karar verilmiştir.

Saymanlık Adı : Antalya Manavgat Çolaklı Belediyesi Muhasebe Birimi

Dairesi : 5,İlam No : 976, Dosya No : 37118, Tutanak No : 38794, Tutanak Tarihi : 08.04.2014

1) 976 sayılı ilamın 2. maddesi ile ikramiye ödemelerinde Belediye Kanunu’nun 49. maddesinde belirlenen sınırların aşılması nedeniyle 4.788,18 TL’ye tazmin hükmü verilmiştir.

SONUÇ: Tazmin hükmünün TASDİKİNE, karar verilmiştir.

2) 976 sayılı ilamın 3. maddesi ile Çolaklı Belediyesinde çalışan işçi personele yapılan ilave tediye ödemelerinden işçi ve işveren SGK primi ve işsizlik sigortası primi kesilmemesi nedeniyle tazmin hükmü verilmiştir.

SONUÇ: …TL’nin tahsil edildiği bildirilmekte ise de, hüküm tarihinden sonra yapılan bu tahsilat ilam hükmünün infazı mahiyetinde olduğundan Kurulumuzca YAPILACAK İŞLEM OLMADIĞINA; geriye kalan … TL’nin ise tahsil edildiği bildirilmekte ise de hüküm tarihinden önce yapılmış olan söz konusu tahsilat temyiz konusu olmayıp Yargılamanın İadesi ile ilgili bulunduğundan bu hususta Kurulumuzca Yapılacak İşlem Olmadığına ve gereğinin ifasını teminen dosyanın ilgili DAİREYE TEVDİİNE, karar verilmiştir.

Saymanlık Adı : Diyarbakır Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü

Dairesi : 8,İlam No : 447, Dosya No : 36215, Tutanak No : 38803, Tutanak Tarihi : 08.04.2014

447 sayılı ilamın 4. maddesi ile Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi DİSKİ Genel Müdürlüğünde çalışan memurlara, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa aykırı olarak, bu Kanun ile sağlanan haklar dışında, 631 sayılı Kanun Hükmünde Kararname uyarınca da ödeme yapılması nedeniyle tazmin hükmü verilmiştir.

SONUÇ: Tazmin hükmünün TASDİKİNE,

Dilekçilerden … ilama itiraz etmekte ise de; belirtilen madde hükümlerine göre, temyiz talebine yönelik dilekçe, imza ile tamamlandığından imzasız olarak yapılan temyiz başvurusu hakkında Kurulumuzca Yapılacak İşlem Olmadığına,karar verilmiştir.

Saymanlık Adı : İzmir Bayındır Belediyesi Muhasebe Birimi

Dairesi : 3,İlam No : 501,Dosya No : 36164,Tutanak No : 38810, Tutanak Tarihi : 08.04.2014

501 sayılı ilamın 1. maddesi ile Belediyede görevli memur personele 657 sayılı Devlet Memurları Kanununu uyarınca yemek yardımı yapılması amacıyla hazır yemek hizmeti satın alınması, ancak bedelinin 1/3’ünün memurlardan alınması gerekirken tamamının bütçeden karşılanması nedeniyle tazmin hükmü verilmiştir.

SONUÇ: Maliye Bakanlığınca memurlardan alınacak katkı paylarına ilişkin yayımlanan tutarların, Yönetmeliğe göre alınması gereken tutarlar olduğunun kabulü ile tazmin miktarının bu tutara göre hesap edilmesi için verilen tazmin hükmünün bozularak DAİRESİNE TEVDİİNE, karar verilmiştir.

Saymanlık Adı : Erzurum İl Özel İdaresi Muhasebe Birimi

Dairesi : 8,İlam No : 1168, Dosya No : 37342, Tutanak No : 38704,Tutanak Tarihi : 01.04.2014

1- 1168 sayılı ilamın 1. maddesindeki tazmin hükmüne itiraz olunmakta ise de söz konusu tazmin hükmü ilamda isimleri yazılı Gerçekleştirme Görevlisi ve Harcama Yetkililerine yöneltilmiş olup dilekçinin bu tazmin hükmündeki durumu mezkur tediyenin ahizi olmaktan ibaret bulunmaktadır.Sayıştay Dairelerince verilen kararlara karşı Temyiz Kurulu nezdinde temyize yetkili olanlar 832 sayılı Kanunun 68.maddesinin (c) fıkrasının atıfta bulunduğu 63.maddesinde belirtilen daire ve makamlar ile kendilerine tazmin hükmedilmiş olan memurlardan ibaret olup bunlar arasında tazmine esas olan parayı almış olanlar sayılmamış bulunduğundan ahiz durumunda bulunan dilekçinin vaki itirazı üzerine Kurulumuzca YAPILACAK İŞLEM OLMADIĞINA; karar verilmiştir.

2- 1168 sayılı ilamın 2. maddelerindeki tazmin hükmüne itiraz olunmakta ise de söz konusu tazmin hükmü ilamda isimleri yazılı Gerçekleştirme Görevlileri ve Harcama Yetkilisine yöneltilmiş olup dilekçinin bu tazmin hükmünde sorumluluğa iştiraki bulunmamaktadır.Sayıştay Dairelerince verilen kararlara karşı Temyiz Kurulu nezdinde temyize yetkili olanlar 832 sayılı Kanunun 68.maddesinin (c) fıkrasının atıfta bulunduğu 63.maddesinde belirtilen daire ve makamlar ile kendilerine tazmin hükmedilmiş olan memurlardan ibaret olup bunlar arasında yer almayan dilekçinin işbu maddelerle ilgili itirazı üzerine Kurulumuzca YAPILACAK İŞLEM OLMADIĞINA; karar verilmiştir.

3- 1168 sayılı ilamın 4. maddesiyle; 5302 sayılı İl Özel İdaresi Kanunu’na göre Vali ve Vali Yardımcılarına ödenen ödeneklerden Gelir Vergisi Kesintisi yapılmadığı gerekçesi ile tazmin hükmü verilmiştir.

SONUÇ: Dilekçi talebinin reddi ile 1168 sayılı ilamın 4. maddesiyle verilen tazmin hükmünün TASDİKİNE, karar verilmiştir.

4- 1168 sayılı ilamın 5. maddesiyle; Vali tarafından il özel idaresinin iş ve işlemlerinin yapılması ile görevlendirilen kaymakamlara, yapmış oldukları bu görev karşılığında verilen il özel idaresi ödeneklerinden gelir vergisi kesintisinin yapılmadığı gerekçesi ile tazmin hükmü verilmiştir.

SONUÇ: Dilekçi talebinin reddi ile 1168 sayılı ilamın 5. maddesiyle verilen tazmin hükmünün TASDİKİNE, karar verilmiştir.

5- 1168 sayılı ilamın 6. maddesiyle; Vali tarafından il özel idaresinin iş ve işlemlerinin yapılması ile görevlendirilen kaymakamlara, yapmış oldukları bu görev karşılığında verilen il özel idaresi ödeneklerinden gelir vergisi kesintisinin yapılmadığı gerekçesi ile tazmin hükmü verilmiştir.

SONUÇ: Dilekçi talebinin reddi ile 1168 sayılı ilamın 6. maddesiyle verilen tazmin hükmünün TASDİKİNE, karar verilmiştir.

6- 1168 sayılı ilamın 7. maddesiyle; Vali tarafından il özel idaresinin iş ve işlemlerinin yapılması ile görevlendirilen kaymakamlara, yapmış oldukları bu görev karşılığında verilen il özel idaresi ödeneklerinden gelir vergisi kesintisinin yapılmadığı gerekçesi ile tazmin hükmü verilmiştir.

SONUÇ: Dilekçi talebinin reddi ile 1168 sayılı ilamın 7. maddesiyle verilen tazmin hükmünün TASDİKİNE, karar verilmiştir.

7- 1168 sayılı ilamın 8. maddesiyle; Vali tarafından il özel idaresinin iş ve işlemlerinin yapılması ile görevlendirilen kaymakamlara, yapmış oldukları bu görev karşılığında verilen il özel idaresi ödeneklerinden gelir vergisi kesintisinin yapılmadığı gerekçesi ile tazmin hükmü verilmiştir.

SONUÇ: Dilekçi talebinin reddi ile 1168 sayılı ilamın 8. maddesiyle verilen tazmin hükmünün TASDİKİNE, karar verilmiştir.

8- 1168 sayılı ilamın 9. maddesiyle; Vali tarafından il özel idaresinin iş ve işlemlerinin yapılması ile görevlendirilen kaymakamlara, yapmış oldukları bu görev karşılığında verilen il özel idaresi ödeneklerinden gelir vergisi kesintisinin yapılmadığı gerekçesi ile tazmin hükmü verilmiştir.

SONUÇ: Dilekçi talebinin reddi ile 1168 sayılı ilamın 9. maddesiyle verilen tazmin hükmünün TASDİKİNE, karar verilmiştir.

9- 1168 sayılı ilamın 10. maddesiyle; Vali tarafından il özel idaresinin iş ve işlemlerinin yapılması ile görevlendirilen kaymakamlara, yapmış oldukları bu görev karşılığında verilen il özel idaresi ödeneklerinden gelir vergisi kesintisinin yapılmadığı gerekçesi ile tazmin hükmü verilmiştir.

SONUÇ: Dilekçi talebinin reddi ile 1168 sayılı ilamın 10. maddesiyle verilen tazmin hükmünün TASDİKİNE, karar verilmiştir.

10- 1168 sayılı ilamın 11. maddesiyle; Vali tarafından il özel idaresinin iş ve işlemlerinin yapılması ile görevlendirilen kaymakamlara, yapmış oldukları bu görev karşılığında verilen il özel idaresi ödeneklerinden gelir vergisi kesintisinin yapılmadığı gerekçesi ile tazmin hükmü verilmiştir.

SONUÇ: Dilekçi talebinin reddi ile 1168 sayılı ilamın 11. maddesiyle verilen tazmin hükmünün TASDİKİNE, karar verilmiştir.

11- 1168 sayılı ilamın 12. maddesiyle; Vali tarafından il özel idaresinin iş ve işlemlerinin yapılması ile görevlendirilen kaymakamlara, yapmış oldukları bu görev karşılığında verilen il özel idaresi ödeneklerinden gelir vergisi kesintisinin yapılmadığı gerekçesi ile tazmin hükmü verilmiştir.

SONUÇ: Dilekçi talebinin reddi ile 1168 sayılı ilamın 12. maddesiyle verilen tazmin hükmünün TASDİKİNE, karar verilmiştir.

12- 1168 sayılı ilamın 13. maddesiyle; Vali tarafından il özel idaresinin iş ve işlemlerinin yapılması ile görevlendirilen kaymakamlara, yapmış oldukları bu görev karşılığında verilen il özel idaresi ödeneklerinden gelir vergisi kesintisinin yapılmadığı gerekçesi ile tazmin hükmü verilmiştir.

SONUÇ: Dilekçi talebinin reddi ile 1168 sayılı ilamın 13. maddesiyle verilen tazmin hükmünün TASDİKİNE, karar verilmiştir.

13- 1168 sayılı ilamın 14. maddesiyle; Vali tarafından il özel idaresinin iş ve işlemlerinin yapılması ile görevlendirilen kaymakamlara, yapmış oldukları bu görev karşılığında verilen il özel idaresi ödeneklerinden gelir vergisi kesintisinin yapılmadığı gerekçesi ile tazmin hükmü verilmiştir.

SONUÇ: Dilekçi talebinin reddi ile 1168 sayılı ilamın 14. maddesiyle verilen tazmin hükmünün TASDİKİNE, karar verilmiştir.

14- 1168 sayılı ilamın 15. maddesiyle; Vali tarafından il özel idaresinin iş ve işlemlerinin yapılması ile görevlendirilen kaymakamlara, yapmış oldukları bu görev karşılığında verilen il özel idaresi ödeneklerinden gelir vergisi kesintisinin yapılmadığı gerekçesi ile tazmin hükmü verilmiştir.

SONUÇ: Dilekçi talebinin reddi ile 1168 sayılı ilamın 15. maddesiyle verilen tazmin hükmünün TASDİKİNE, karar verilmiştir.

15- 1168 sayılı ilamın 16. maddesiyle; Vali tarafından il özel idaresinin iş ve işlemlerinin yapılması ile görevlendirilen kaymakamlara, yapmış oldukları bu görev karşılığında verilen il özel idaresi ödeneklerinden gelir vergisi kesintisinin yapılmadığı gerekçesi ile tazmin hükmü verilmiştir.

SONUÇ: Dilekçi talebinin reddi ile 1168 sayılı ilamın 16. maddesiyle verilen tazmin hükmünün TASDİKİNE, karar verilmiştir.

16- 1168 sayılı ilamın 17. maddesiyle; Vali tarafından il özel idaresinin iş ve işlemlerinin yapılması ile görevlendirilen kaymakamlara, yapmış oldukları bu görev karşılığında verilen il özel idaresi ödeneklerinden gelir vergisi kesintisinin yapılmadığı gerekçesi ile tazmin hükmü verilmiştir.

SONUÇ: Dilekçi talebinin reddi ile 1168 sayılı ilamın 17. maddesiyle verilen tazmin hükmünün TASDİKİNE, karar verilmiştir.

17- 1168 sayılı ilamın 18. maddesiyle; Vali tarafından il özel idaresinin iş ve işlemlerinin yapılması ile görevlendirilen kaymakamlara, yapmış oldukları bu görev karşılığında verilen il özel idaresi ödeneklerinden gelir vergisi kesintisinin yapılmadığı gerekçesi ile tazmin hükmü verilmiştir.

SONUÇ: Dilekçi talebinin reddi ile 1168 sayılı ilamın 18. maddesiyle verilen tazmin hükmünün TASDİKİNE, karar verilmiştir.

18- 1168 sayılı ilamın 19. maddesiyle; Vali tarafından il özel idaresinin iş ve işlemlerinin yapılması ile görevlendirilen kaymakamlara, yapmış oldukları bu görev karşılığında verilen il özel idaresi ödeneklerinden gelir vergisi kesintisinin yapılmadığı gerekçesi ile tazmin hükmü verilmiştir.

SONUÇ: Dilekçi talebinin reddi ile 1168 sayılı ilamın 19. maddesiyle verilen tazmin hükmünün TASDİKİNE, karar verilmiştir.

19- 1168 sayılı ilamın 20. maddesiyle; Vali tarafından il özel idaresinin iş ve işlemlerinin yapılması ile görevlendirilen kaymakamlara, yapmış oldukları bu görev karşılığında verilen il özel idaresi ödeneklerinden gelir vergisi kesintisinin yapılmadığı gerekçesi ile tazmin hükmü verilmiştir.

SONUÇ: Dilekçi talebinin reddi ile 1168 sayılı ilamın 20. maddesiyle verilen tazmin hükmünün TASDİKİNE, karar verilmiştir.

20- 1168 sayılı ilamın 21. maddesiyle; Vali tarafından il özel idaresinin iş ve işlemlerinin yapılması ile görevlendirilen kaymakamlara, yapmış oldukları bu görev karşılığında verilen il özel idaresi ödeneklerinden gelir vergisi kesintisinin yapılmadığı gerekçesi ile tazmin hükmü verilmiştir.

SONUÇ: Dilekçi talebinin reddi ile 1168 sayılı ilamın 21. maddesiyle verilen tazmin hükmünün TASDİKİNE, karar verilmiştir.

Saymanlık Adı : Burdur İl Özel İdaresi Muhasebe Birimi

Dairesi : 6,İlam No : 1073,Dosya No : 37122, Tutanak No : 38707, Tutanak Tarihi : 01.04.2014

1073 sayılı ilamın 1. maddesiyle; Burdur İl Özel İdaresi Genel Sekreteri ’e, alması gereken özel hizmet tazminatının yanısıra sadece Maliye Bakanlığı personeline ödenmesi gereken ek ödemenin de verilmesi ve ayrıca makam tazminatının 3000 gösterge rakamı yerine 9000 gösterge rakamı üzerinden ödenmesi sonucu kamu zararına sebebiyet verildiği gerekçesi ile tazmin hükmü verilmiştir.

SONUÇ: Dilekçi talebinin reddi ile 1073 sayılı ilamın 1. maddesiyle verilen tazmin hükmünün TASDİKİNE, karar verilmiştir.

Saymanlık Adı : Erzurum İl Özel İdaresi Muhasebe Birimi

Dairesi : 8,İlam No : 1168, Dosya No : 37403, Tutanak No : 38703, Tutanak Tarihi : 01.04.2014

1- 1168 sayılı ilamın 1. maddesiyle; Erzurum İl Özel İdaresi Genel Sekreterliği’nde görevli Genel Sekreter ’a özel hizmet tazminatının fazla ödendiği, Daire Başkanına ve Genel Sekreter Yardımcısı ’ya ise herhangi bir mevzuat hükmü olmamasına rağmen Makam ve Görev Tazminatı ödendiği gerekçesi ile tazmin hükmü verilmiştir.

SONUÇ: Dilekçi talebinin reddi ile 1168 sayılı ilamın 1. maddesiyle verilen tazmin hükmünün TASDİKİNE, karar verilmiştir.

2- 1168 sayılı ilamın 2. maddesiyle; Genel Sekreter Yardımcısı , Daire Başkanları , , ve ile Hukuk Müşaviri ’e mevzuata aykırı makam ve görev tazminatı ödendiği gerekçesi ile tazmin hükmü verilmiştir.

SONUÇ: Dilekçi talebinin reddi ile 1168 sayılı ilamın 2. maddesiyle verilen tazmin hükmünün TASDİKİNE, karar verilmiştir.

Saymanlık Adı : Kırıkkale İl Özel İdaresi Genel Sekreterliği

Dairesi :1,İlam No: 1091, Dosya No : 37796, Tutanak No : 38712,Tutanak Tarihi : 01.04.2014

1091 sayılı ilamın 3. maddesiyle; İl Özel İdaresine ait araçların trafik cezası, trafik cezası faizi ile araç muayene bedeline ilişkin gecikme cezalarının, bütçeden ödendiği gerekçesi ile tazmin hükmü verilmiştir.

SONUÇ: Dilekçi talebinin kabulü ile 1091 sayılı ilamın 3. maddesiyle verilen tazmin hükmünün KALDIRILMASINA, karar verilmiştir.

Saymanlık Adı : Samsun İlkadım Belediyesi Muhasebe Birimi

Dairesi : 1,İlam No : 1249, Dosya No : 38162, Tutanak No : 38728, Tutanak Tarihi : 01.04.2014

1249 sayılı ilamın 1. maddesiyle; bazı düğün törenlerinde hediye olarak verilen çeyrek altın bedellerinin belediye bütçesinden ödendiği gerekçesi ile tazmin hükmü verilmiştir.

SONUÇ: Dilekçi talebinin kabulü ile 1249 sayılı ilamın 1. maddesi ile verilen tazmin hükmünün KALDIRILMASINA, karar verilmiştir.

Saymanlık Adı : Samsun İlkadım Belediyesi Muhasebe Birimi

Dairesi : 1,İlam No : 1249, Dosya No : 38077,Tutanak No : 38733, Tutanak Tarihi : 01.04.2014

1249 sayılı ilamın 2. maddesiyle; belediye başkanının şahsi nitelikli tanıtımına ilişkin gazete ilan bedelinin belediye faaliyetlerinin tanıtılması adı altında belediye bütçesinden ödendiği gerekçesi ile tazmin hükmü verilmiştir.

SONUÇ: Dilekçi talebinin kabulü ile 1249 sayılı ilamın 2. maddesi ile verilen tazmin hükmünün KALDIRILMASINA, karar verilmiştir.

Saymanlık Adı : Adana Yüreğir Belediyesi Muhasebe Birimi

Dairesi : 6,İlam No : 1283,Dosya No : 38135,Tutanak No : 38750,Tutanak Tarihi : 01.04.2014

1283 sayılı ilamın 1. maddesiyle; . Tük. Mal. San. Tic. Ltd. Şirketi yükleniminde bulunan “Beton Oturma Grubu İmalat Montaj İşlerinde Eleman ve Araç Çalıştırılması İşi”ne ait hakediş ödemelerinde, 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu uyarınca malullük, yaşlılık ve ölüm sigorta primlerinden işveren hissesinin beş puanlık kısmı Hazine tarafından karşılanmasına rağmen, fiyat farkı hesabında bu kesintinin hesap edilmeyerek ödeme yapılması sonucunda kamu zararına sebep olunduğu gerekçesi ile tazmin hükmü verilmiştir.

SONUÇ: Tazmin hükmünün DÜZELTİLEREK TASDİKİNE, karar verilmiştir.

Saymanlık Adı : Türk Standartları Enstitüsü Muhasebe Birimi

Dairesi : 8,İlam No : 271, Dosya No : 35675, Tutanak No : 38619, Tutanak Tarihi : 18.03.2014

271 sayılı İlam’ın 1 inci maddesi ile, Türk Standartları Enstitüsüne ait binalarının sigorta bedellerinin bütçeden ödenmesi nedeniyle 80.170,00-TL’ye tazmin hükmü verilmiştir.

Dilekçi iddialarının kabulü ile 271 sayılı İlam’ın 1. maddesi ile verilen tazmin hükmünün KALDIRILMASINA, karar verilmiştir.

Saymanlık Adı : Kocaeli TÜBİTAK Türkiye Sanayi Sevk ve İdaresi Enstitüsü Saymanlığı

Dairesi : 4,İlam No : 755, Dosya No : 32720,Tutanak No : 38637,Tutanak Tarihi : 18.03.2014

1-) 755 sayılı İlam’ın 1. maddesi ile, …’in memuriyet mahalli içinde geçici olarak görevlendirmesine rağmen ilgiliye memuriyet mahalli (Gebze) ile başka şehirde (İstanbul) bulunan ikametgahı arasındaki yol giderlerinin ödenmesi nedeniyle 245,00.-TL’ye tazmin hükmedilmiş; 27.12.2011 tarih ve 34117 tutanak sayılı Temyiz Kurulu Kararının 1. maddesi ile söz konusu tazmin hükmünün tasdikine karar verilmiştir.Dilekçinin karar düzeltme talebinin kabulüyle 34117 sayılı Temyiz Kurulu Kararının 1. maddesinin Düzeltilmesine ve 755 sayılı İlamın 1. maddesi ile verilen tazmin hükmünün KALDIRILMASINA, karar verilmiştir.

2-)755 sayılı İlam’ın 2. maddesi ile, TÜBİTAK TÜSSİDE personelinin 6245 sayılı Kanun’un 6. maddesine aykırı olarak şehirlerarası ulaşımda mutat vasıtalar yerine taksi kullanması ve …’in memuriyet mahalli içinde geçici olarak görevlendirmesine rağmen ilgiliye memuriyet mahalli (Gebze) ile başka şehirde (İstanbul) bulunan ikametgahı arasındaki yol giderlerinin ödenmesi nedenleriyle 255,00.-TL’ye tazmin hükmedilmiş; 27.12.2011 tarih ve 34117 tutanak sayılı Temyiz Kurulu Kararının 2. maddesi ile söz konusu tazmin hükmünün tasdikine karar verilmiştir.Dilekçinin karar düzeltme talebinin kabulüyle 34117 sayılı Temyiz Kurulu Kararının 2. maddesinin Düzeltilmesine ve 755 sayılı İlamın 2. maddesi ile verilen tazmin hükmünün KALDIRILMASINA, karar verilmiştir.

3-) 755 sayılı İlam’ın 3. maddesi ile, geçici görevli olarak başka illere gönderilen kişilere yatacak yer parası olarak harcırahlarını aşan miktarlarda ödeme yapılması nedeniyle 960,00-TL’ye tazmin hükmedilmiş; 27.12.2011 tarih ve 34117 tutanak sayılı Temyiz Kurulu Kararının 3. maddesi ile söz konusu tazmin hükmünün tasdikine karar verilmiştir.Dilekçinin karar düzeltme talebinin kabulüyle 34117 sayılı Temyiz Kurulu Kararının 3. maddesinin Düzeltilmesine ve 755 sayılı İlamın 3. maddesi ile verilen tazmin hükmünün KALDIRILMASINA, karar verilmiştir.

4-) 755 sayılı İlam’ın 4. maddesi ile, geçici görevli olarak başka illere gönderilen kişilere yatacak yer parası olarak harcırahlarını aşan miktarlarda ödeme yapılması nedeniyle 19.541,00.-TL’ye tazmin hükmedilmiş; 27.12.2011 tarih ve 34117 tutanak sayılı Temyiz Kurulu Kararının 4. maddesi ile söz konusu tazmin hükmünün tasdikine karar verilmiştir.Dilekçinin karar düzeltme talebinin kabulüyle 34117 sayılı Temyiz Kurulu Kararının 4. maddesinin Düzeltilmesine ve 755 sayılı İlamın 4. maddesi ile verilen tazmin hükmünün KALDIRILMASINA, karar verilmiştir.

Saymanlık Adı : Kültür ve Turizm Bakanlığı İstanbul Döner Sermaye İşletme Müdürlüğü

Dairesi : 8,İlam No : 881, Dosya No : 33550, Tutanak No : 38649, Tutanak Tarihi : 18.03.2014

881 sayılı İlam’ın 1. maddesi ile, Amasya Müzesi 2001 Yılı Onarım İşi’ne ait 12.02.2006 Tarihli Kesin Hakedişte 2001/2862 Sayılı Kararname Eki “Kamu Sektörüne Dahil İdarelerin İhalesi Yapılmış ve Yapılacak İşlerinde İhale Usul ve Şekillerine Göre Fiyat Farkı Hesabında Uygulayacakları Esaslarda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Esaslar”ın öngördüğü fiyat farkının yanlış hesaplanması yanında ayrıca kereste, çimento, cam ve akaryakıt için fiyat farkı ödenmesi nedeniyle 25.300,31 TL’ye tazmin hükmü verilmiş; 16.10.2012 tarih ve 35581 tutanak sayılı Temyiz Kurulu Kararı ile de dilekçinin sorumluluk yönündeki itirazının reddedilmesine ve tazmin hükmünün tasdikine karar verilmiştir.Dilekçinin karar düzeltilmesi kapsamında vermiş olduğu dilekçesinde belirtmiş olduğu hususlar, 16.10.2012 tarih ve 35581 tutanak sayılı Temyiz Kurulu Kararında dikkate alındığından dilekçinin sorumluluk yönündeki itirazının reddedilmesine ve 881 sayılı İlamın 1. maddesindeki tazmin hükmünün tasdikine ilişkin 16.10.2012 tarih ve 35581 tutanak sayılı Temyiz Kurulu Kararının DÜZELTİLMESİNE MAHAL OLMADIĞINA karar verilmiştir.

Saymanlık Adı : Ankara Su ve Kanalizasyon İdaresi (ASKİ) Genel Müdürlüğü

Dairesi : 6,İlam No : 1628,Dosya No : 37189,Tutanak No : 38558,Tutanak Tarihi : 11.03.2014

1) 1628 sayılı ilamın 1’inci maddesinde, denetçilere ödenen aylıklara taban aylık ve yan ödeme tutarının eklenerek hesaplandığı gerekçesiyle toplam 16.200,48 TL.’ye tazmin hükmünün, 05.02.2013 tarih ve 36247 Tutanak sayılı Temyiz Kurulu Kararının 1. Maddesi ile tasdikine karar verilmişti.

SONUÇ:Dilekçilerin iddia etmiş olduğu hususların 05.02.2013 tarih ve 36247 tutanak sayılı Temyiz Kurulu Kararında karşılanmış olduğu ve ayrıca 832 sayılı Kanunun 77 nci maddesinde belirtilen karar düzeltilmesini gerektiren yeni bir husus ileri sürülmediği gerekçesiyle, KARAR DÜZELTİLMESİNE MAHAL OLMADIĞINA, karar verilmiştir.

2) 1628 sayılı ilamın 2’nci maddesinde; 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu kapsamında görev yapmakta olan kurum personeline ödenen ikramiyenin hesabına taban ve kıdem aylıklarının dahil edildiği gerekçesiyle toplam 1.358.205,82 TL.’ye tazmin hükmünün, 05.02.2013 tarih ve 36247 Tutanak sayılı Temyiz Kurulu Kararının 2. Maddesi ile tasdikine karar verilmişti.

3) 1628 sayılı ilamın 4’üncü maddesinde, ASKİ Spor Kulübü Derneğine, spor faaliyetlerinde kullanılmak üzere ASKİ Genel Müdürlüğü bütçesinden nakdi yardımda bulunulması nedeniyle kamu zararına sebebiyet verildiği gerekçesiyle toplam 1.752.000,00 TL.’ye tazmin hükmünün 05.02.2013 tarih ve 36247 Tutanak sayılı Temyiz Kurulu Kararının 4. Maddesi ile tasdikine karar verilmişti.

Saymanlık Adı : Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü Muhasebe Müdürlüğü

Dairesi : 3,İlam No : 917, Dosya No : 34708, Tutanak No : 38198, Tutanak Tarihi : 07.01.2014

Dosyada mevcut belgeler okunup incelendikten sonra gereği görüşüldü:917 s.ilamın 1(b) bendi ile, demirbaş eşya niteliği taşımasına ve piyasadan temini mümkün olmasına rağmen % 25 müteahhit karı eklenerek yeni birim fiyat oluşturulması ve bedelinin müteahhide ödenmesi nedeniyle 86.288,30 TL.ye tazmin hükmü verilmiştir.Dilekçi dilekçesinde özetle; 2886 Sayılı Devlet ihale Kanunu’nun 9. maddesinde Yaklaşık maliyet ve keşif bedeli nasıl belirleneceği tarif edilirken, son fıkrasında, “Yapım işlerinde, bu işler için kanunların verdiği yetkiye dayanılarak ilgili dairelerce tespit edilmiş birim fiyatları varsa, bunlar uygulanır” hükmünün yer aldığını,Bu hükme istinaden Bayındırlık ve iskan Bakanlığının, 209 sayılı KHK. ile değişik 180 sayılı KHK’nin 2. maddesinde kendisine verilen yetkiye dayanarak, kamu inşaatlarında kullanılacak inşaat birim fiyatlarını ve bu fiyatların dayanağı olan birim fiyat analizleri ile birim fiyat tariflerini hazırladığını,Dolayısıyla kamu idarelerinin, 2886 sayılı Kanunun yukarıda zikredilen amir hükmü uyarınca, yapacakları inşaat ihaleleri ile ilgili muhammen bedelin (inşaat keşfinin) tespitinde esas olarak bu resmi birim fiyatlardan yararlanmak zorunda olduklarını,Bunun dışında DSİ, TCK, DLH, iller Bankası, Köy Hizmetleri, Milli Savunma Bakanlığı gibi kurumların da, kendi özel yasalarındaki hükümlere dayanarak, kendi görev alanları ile ilgili inşaat işlerine münhasır birim fiyatlarını hazırlayıp yayımladıklarını,Bayındırlık işleri Genel Şartnamesi (B.İ.G.Ş.)’ nin 20. maddesinde, yeni birim fiyat tespitinin nasıl yapılacağının açıklandığını,Buna göre:”Keşif özetinde veya birim fiyat cetvelinde fiyatı gösterilmemiş olup da, yapılması idarece istenen yapım ve hizmet işlerinin yeni birim fiyatları tespit edilirken öncelik sırası ile aşağıdaki analizler kullanılır;

a) Sözleşme ve eklerindeki (birim fiyat cetvellerindeki) birim fiyatların tespitinde kullanılan analizler veya varsa o işe ait teklif analizler;

b) Sözleşme birim fiyatlarının tespitinde kullanılan analizlerle veya varsa o işlere ait teklif analizlerle kıyaslanarak bulunacak analizler;

c) Diğer idarelere ait benzer analizler

d) Birim fiyatı tespit edilecek iş kalemleri için o işin yapımı sırasında tutulacak puantajla tespit edilecek malzeme miktarları ile işçi ve makinelerin çalışma saatleri esas alınarak bulunacak analizler;Yeni birim fiyatların tespitinde, yukarıdaki analizlere, öncelik sırası ile aşağıdaki rayiçler uygulanır:

1- Bayındırlık, ve iskan Bakanlığı’nca tespit edilip yayımlanan rayiçler veya varsa o işe ait teklif rayiçler;

2- Diğer idarelerce tespit edilmiş rayiçler;

3- idarece kabul edilmek şartıyla, Ticaret ve I veya Sanayi Odasınca onaylanmış memleket rayiçleri;

Bu usullerden hiç biriyle yeni birim fiyat tespiti mümkün olamıyorsa, o iş kalemine ait, Ticaret ve/veya Sanayi Odasınca onaylanmış fatura bedelleri esas alınarak yeni birim fiyat tespit edilebilir.”denildiğini,Bayındırlık ve iskan Bakanlığınca yayınlanmış olan birim fiyat Kitabında yer alan kalemlerde; malzeme bedeli + montaj bedeli + % 25 müteahhit karı ve genel giderlerin dahil KDV.nin hariç olduğunu,Yine Bayındırlık ve İskan Bakanlığınca yayınlanmış olan birim fiyat tarifleri kitabında yer alan 840.100 Hoparlörler imalatları, 840.200 Sahne Işık Sistemleri, 842.100 Kanal Seçiciler ve Mikrofonlar, 843.100 Telsiz Mikrofonlar, 844.100 Amplifikatörler 844.200 DVD/VCD/CD/MP3 Okuyucuları ve benzeri imalat çeşitlerinin (Bakınız Bayındırlık Birimi Fiyat Kitabı Poz No: 844.100-845.100) Seslendirme imalatları) her geçen yıl talep arttıkça Bayındırlık Birim Fiyat kitabına girdiğini, (Ancak Bu imalatların yapıldığı yıl itibariyle Bayındırlık Birim Fiyat Kitabında bulunmadığını, Daha sonraki yıllarda bu tür imalatların Bayındırlık Birim Fiyat Kitabına girdiğini) İdarece Antalya / Alanya Stadyumu için düzenlenen hakedişte aynı tür imalatlar (Daha büyük güçteki ve özellik arzeden imalatlar talep arttıkça birim fiyat kitabına dahil edildiğini) birim fiyat kitabında olmadığı için; idarece kabul edilmek şartıyla, Ticaret ve/veya Sanayi Odasınca onaylanmış memleket rayiçlerinin kullanıldığını, Bu tür imalatların bir yerden satın alınıp yerine konulunca işlevini yapacak demirbaş bir imalat olmadığını, Bayındırlık birim fiyat kitabında yer aldıklarına göre Demirbaş Malzeme olarak algılanmamaları gerektiğini,

1 Haziran 1939 yürürlüğe giren Ayniyat yönetmeliğinde Demirbaş eşyanın tarifinin

“Madde 60 – Demirbaş eşya ve döşeme, belli bir süreye bağlı olmaksızın uzun zaman korunan ve kullanılan eşya olup çeşitleri bağlı (I) numaralı çizelgede gösterilmiştir.

(I) NUMARALI ÇİZELGE

Demirbaş eşya ve döşeme belli bir süreye tabi olmaksızın uzun zaman korunup kullanılan eşya olup bunların başlıcalarının çeşitleri aşağıda gösterilmiştir. Bu cetvele katılmayan ve yapılan tarifin dışında kalıp durumlarından dolayı demirbaş sayılamayan eşya ve benzerleri tüketim maddelerinden olduklarından ötürü bunlar, tüketime ait eşya ve gereçler muhasebesine tabidirler.

Yukarıdaki tarife uymakla beraber aşağıdaki çizelgeye yazılmamış bulunan kalorifer, telgraf, telefon, elektrik, su, havagazı tesisatı ve zil tertibatı, avizeler, zil aletleri, lavabolar, banyo ve duş tertibatları, özetle diğer taşınmaz tesisat da demirbaş eşya ve döşeme kısmına dahil değildir.

ÇİZELGE (I)

1- Bayraklar,

2- Dairelerde, bürolarda kullanılan bütün taşınabilir eşya (Duvar takvimi hariçtir.)

3- Hastane, revir, eczane, laboratuvar, okul, fabrika, atölye, matbaa, cilt evi ve diğer kurumlarda kullanılan taşınabilir bütün süresiz eşya (laboratuarlarda kullanılan tüpler ve kobaylar ve benzerleri tüketim maddelerindendir.)

4- Mutfak, çamaşırhane, yemekhane, yatakhanelerde kullanılan bütün süresiz eşya, çay ve kahve takımları,

5- Bütün ölçüler,

6- Her cins müzik aletleri (radyolar, gramofonlar, plakları dahil),

7- Bütün taşıma ve çekme araçları ve eyer, semer ve koşum takımları ve yedekleri ve bunlara ait eşyalar,

8-Fotoğraf ve sinema makineleri ve aletleri ve bunların diğer malzemeleri kiralanmak suretiyle alınanlar hariç olmak üzere, sinema filmleri (Fotoğraf malzemesinden kağıt, cam, filim ve ilaçları ise tüketim maddelerindendir).

9- inşaat, onarım ve kazı aletleri

10- Atölyesi olmayan yerlerdeki marangozluk, dülgerlik, demircilik, saraçlık ve benzeri sanat aletleri,

11- Yangın söndürme alet ve araçları,

12- Hara, çiftlik ve diğer tarım kurumlarında kullanılan bütün alet, eşya ve makine ve nalbant aletleri ve diğer araçlar,

13- Bütün mühendislik ve mimarlık alet ve araçları,

14- Her cins çadırlar ve araçları,

15- Telefon aletleri,

16- Bütün mürekkepli kalemler,

17- Burslu, yatılı ve fakir öğrencilere okullar tarafından verilen ders kitapların- dan başka bütün kitaplar, haritalar, tablolar, levhalar, vantilatörler, portatif lambalar, yazı ve hesap makineleri,

18- Halı, seccade, yol keçe ve halıları,

19- Damızlık ve hizmet hayvanları, serum kurumlarında kullanılan hayvanlar.”şeklinde sayıldığını,Dolayısıyla demirbaş listesinde adı geçmeyen satın alındığında tek başına bir anlam ifade etmeyen (Stadyumda tek başına çalıştırılamayan) bir işçilik ve emek sonucu diğer imalatlarla birlikte çalışabilen bir yapım işinin demirbaş malzeme olarak ifade edilemeyeceğini, imalatların stadyum sistemine kurulması devreye alınması birbirleriyle irtibatlandırılması bağlantı panellerinin konulması gerektiğini,Bu tür imalatların uygulanabilmesi için Mühendislik, işçilik, nakliye ve kurulum (devreye alma) gibi hizmetlere ihtiyaç duyulduğunu,Yukarıda çizelge (I) de listelenen hiçbir gruba bu imalatların dahil edilemeyeceğini, Bir Büro veya ofise konulan Tv, Masa , Sandalye ve Port Manto gibi düşünülemeyeceğini, Bu tür imalatların piyasadan kolayca temin edilmediğini,Ancak günümüzde inşaat teknolojisindeki hızlı gelişmelere ayak uydurulamaması ve çoğu inşaat girdisinin henüz ülkemizde üretilmiyor olması vb. nedenlerle, yapılması projede öngörülmüş olan veya mahal listelerinde yer alan bazı imalatların resmi birim fiyat listelerinde yer almaması gibi bazı problemlerin ortaya çıktığını, Bu gibi durumlarda idareler yukarıda bahsedilen yöntemlerle tespit ettikleri özel birim fiyatları keşif özetlerine koymakta ve uygulamakta olduklarını belirterek verilen tazmin hükmünün kaldırılmasını istemiştir.

Savcılık; Daire kararının onanması yönünde görüş bildirmiştir.İlamın 1(b) maddesi ile, demirbaş eşya niteliği taşımasına ve piyasadan temini mümkün olmasına rağmen % 25 müteahhit karı eklenerek yeni birim fiyat oluşturulduğu ve bedelinin müteahhide ödendiği gerekçesi ile tazmin hükmü verilmiştir.

Bayındırlık İşleri Genel Şartnamesinin 20. maddesinde;

“Keşif özetinde veya birim fiyat cetvelinde fiyatı gösterilmemiş olup da, yapılması idarece istenen yapım ve hizmet işlerinin yeni birim fiyatları tespit edilirken öncelik sırası ile aşağıdaki analizler kullanılır;

a) Sözleşme ve eklerindeki (birim fiyat cetvellerindeki) birim fiyatların tespitinde kullanılan analizler veya varsa o işe ait teklif analizler;

b) Sözleşme birim fiyatlarının tespitinde kullanılan analizlerle veya varsa o işlere ait teklif analizlerle kıyaslanarak bulunacak analizler;

c) Diğer idarelere ait benzer analizler

Yeni birim fiyatların tespitinde, yukarıdaki analizlere, öncelik sırası ile aşağıdaki rayiçler uygulanır:

1- Bayındırlık, ve iskan Bakanlığı’nca tespit edilip yayımlanan rayiçler veya varsa o işe ait teklif rayiçler;

2- Diğer idarelerce tespit edilmiş rayiçler;

3- idarece kabul edilmek şartıyla, Ticaret ve I veya Sanayi Odasınca onaylanmış memleket rayiçleri;

Bu usullerden hiç biriyle yeni birim fiyat tespiti mümkün olamıyorsa, o iş kalemine ait, Ticaret ve/veya Sanayi Odasınca onaylanmış fatura bedelleri esas alınarak yeni birim fiyat tespit edilebilir.”hükmüne yer verilmiştir.2886 sayılı Kanunun 4.maddesinde, yapım, her türlü inşaat, ihzaraat,imalat, sondaj, tesisat, onarım, yıkma değiştirme, iyileştirme, yenileştirme ve montaj işleri olarak tarif edilmiş, alım ise, taşınır ve taşınmaz mallar ile her türlü ihtiyaç maddeleri, hizmet ve hakların alımı olarak tarif edilmiştir.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Tanımlar” başlıklı 4.maddesinde de;“Hizmet: Bakım ve onarım, taşıma, haberleşme, sigorta, araştırma ve geliştirme, muhasebe, piyasa araştırması ve anket, danışmanlık, tanıtım, basım ve yayım, temizlik, yemek hazırlama ve dağıtım, toplantı, organizasyon, sergileme, koruma ve güvenlik, meslekî eğitim, fotoğraf, film, fikrî ve güzel sanat, bilgisayar sistemlerine yönelik hizmetler ile yazılım hizmetlerini, taşınır ve taşınmaz mal ve hakların kiralanmasını ve benzeri diğer hizmetleri, Yapım: Bina, karayolu, demiryolu, otoyol, havalimanı, rıhtım, liman, tersane, köprü, tünel, metro, viyadük, spor tesisi, alt yapı, boru iletim hattı, haberleşme ve enerji nakil hattı, baraj, enerji santrali, rafineri tesisi, sulama tesisi, toprak ıslahı, taşkın koruma ve dekapaj gibi her türlü inşaat işleri ve bu işlerle ilgili tesisat, imalat, ihzarat, nakliye, tamamlama, büyük onarım, restorasyon, çevre düzenlemesi, sondaj, yıkma, güçlendirme ve montaj işleri ile benzeri yapım işlerini,…….ifade eder” denilerek yapım ve hizmete ilişkin geniş bir tanımlama yapılmıştır. İlama konu işte, zayıf akım tesisatı kapsamında yaptırılan seslendirme sisteminde kullanılacak malzemeler için 3 ayrı firmadan teklif alındığı ve firmalar tarafından düzenlenen proforma faturalara göre malzemelerin en uygun teklifi veren Baran Elektrik firmasından alınarak müteahhit Mekikler-Yimtaş ortaklığına yaptırılmasına karar verildiği, Sözleşme eki ilk keşifte bulunmayıp da idarece sonradan yapılmasına gerek duyulan zayıf akım tesisatı kapsamındaki seslendirme sistemi imalatlarının bir yerden satın alınıp yerine konulunca işlevini yapacak demirbaş bir imalat olmadığı, yapım işi niteliği taşıdığı anlaşıldığından 917 sayılı ilamın 1(b)bendi ile 86.288,30 TL.ye ilişkin olarak verilen tazmin hükmünün KALDIRILMASINA,Karar verildiği 07.01.2014 tarih ve 38198 sayılı tutanakta yazılı olmakla işbu ilam tanzim kılındı.

Sayıştay Temyiz Kurul Kararı,K: 36575,T:19.02.2013

ÖZET : Belediyede çalışan memur çocukları için doğrudan temin yoluyla çocukevi ve kreş hizmetleri satın alınması ve bedelinin bütçeden ödenmesi mümkün değildir.

KARAR : 703 sayılı ilamın 11. maddesiyle, Belediyede çalışan memur çocukları için doğrudan temin yoluyla … Ltd. Ştinden mevzuata aykırı olarak çocukevi ve kreş hizmetleri satın alınması ve bedelinin bütçeden ödenmesi sonucu yersiz ödeme yapıldığı gerekçesiyle … TL’ye tazmin kararı verilmiştir. İlamın tazmin hükmüne karşı sorumlular gönderdikleri ortak dilekçede, 657 sayılı Kanunun 2 ve 146. maddelerinde hizmetle ilgili ödemelerin sayıldığını, alınan kreş hizmetinin aylık, ücret gibi menfaat sağlayıcı yönü bulunmadığını, söz konusu hizmetin memurun yaptığı görev ve hizmet karşılığı olmadığını, 5393 sayılı Kanun uyarınca ihtiyaç sahibi çocuklara yapılacak eğitim yardımları kapsamında olduğunu, velilerin dar gelirli vatandaşlar olduğunu, Kamu Kuruluşlarınca Açılacak Çocuk Bakım Evleri Hakkında Yönetmelik uyarınca … da Belediyeye ait Çocuk Bakım Evinin açılabilmesi için …TL Bütçeye yük getireceğini buna karşın velilerden alınacak ..TL ücretle ancak .TL toplanacağını bunun Belediye aleyhine olacağını, dolayısıyla hizmet alımı yoluyla işin yapılmasının daha uygun olduğunu ileri sürerek 703 sayılı ilamın 11. maddesiyle verilen tazmin hükmünün kaldırılmasını talep etmektedirler. 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nda memuriyet statüsü kadroya dayandırılmış ve memurun mali haklarıyla ilgili hususlar da bu çerçevede düzenlenmiştir. Bu Kanun’un 2. maddesinde, devlet memurlarının hizmet şartlan, nitelikleri atanma ve yetiştirilmeleri, ilerleme ve yükselmeleri ödev, hak, yükümlülük ve sorumlulukları, aylıkları ve ödenekleri ve diğer özlük işlerinin bu Kanun’la düzenleneceği ifade edildiğinden, belediyelerde çalışan memurların her türlü mali ve sosyal haklarının da diğer Devlet memurlarında olduğu gibi, bu Kanun kapsamında mütalaa edilmesi gerekmektedir. Nitekim, aynı Kanun’un mali hükümlerin kapsamını belirleyen 146. maddesinde de 1. maddenin birinci fıkrası kapsamına giren memurların aylık, ücret, ödenek, hizmetle ilgili her çeşit ödeme ve bunların şekil ve şartlan bakımından bu Kanundaki hükümlere tabi oldukları ve bunlara bu kanunla sağlanan haklar dışında ücret ödenemeyeceği, hiçbir yarar sağlanamayacağı hükmü yer almıştır. Buna göre, memurlarla ilgili temel düzenlemeler 657 sayılı Kanun’da yer aldığından ve belediyelerde çalışan memurlar da bu Kanun kapsamında bulunduğundan söz konusu memurlarla ilgili olarak, anılan Kanun’la öngörülen düzenlemelerin dışına çıkılması ve mevzuatta öngörülmeyen yollarla herhangi bir hak ve menfaat sağlanması mümkün bulunmamaktadır. 5393 sayılı Kanun’un 14. maddesinin a bendiyle mahalli ortak nitelikteki sosyal hizmet ve yardımların Belediyelerinin asli görev ve sorumluluğunda olduğu hüküm altına alınmış olup bu çerçevede sosyal hizmet ve yardımlar yapmak belediyesinin görev, yetki ve sorumlulukları arasında sayılmaktadır. Aynı Kanun’un 60. maddesinin ( i ) bendinde; “Dar gelirli, yoksul, muhtaç ve kimsesizler ile özürlülere yapılacak sosyal hizmet ve yardımlar.” belediyesinin giderleri olarak kabul edilmiştir. Buna göre, belediyelerin sınırları içerisinde yaşayan fakir, muhtaç ve dar gelirli kişi ve ailelere sosyal hizmet ve yardım yapması Belediyenin asli ve süreklilik arz eden görevlerindendir. Ancak Kanunda Belediye memur personeli çocuklarının çocuk bakım ve kreş hizmetlerinin piyasadan alınmak suretiyle bedelinin belediye bütçesinden ödenmesi yönünde hüküm bulunmamaktadır. Kaldı ki, personel çocuklarını belediye sınırları içinde yaşayan fakir, muhtaç ve dar gelirli kişi ve aileler kapsamında değerlendirmek mümkün değildir. Bahse konu hizmet bütün belde halkına yönelik değil sadece Belediye memur personeli çocukları için düzenlenmiştir. Dolayısıyla mahalli ve müşterek özellikte bir sosyal hizmet olarak kabulü mümkün olamamaktadır. Yoksul ve muhtaç kimseler için ayrılan belediye kaynaklarının belediye personelini bu kapsamda değerlendirerek harcanması da mevzuata aykırıdır. Zira … Belediyesi Muhtaçlara Yardım Sandığı Yönetmeliğinde muhtaçların nasıl tespit edileceği açık hüküm altına alınmıştır. Bu yönde bir tespit de yapılmamıştır. Öte yandan, Belediye personeli çocukları için doğrudan temin yoluyla alınan çocuk bakım ve kreş hizmetleri 4734 sayılı Kamu ihale Kanunu’nun 22. maddesinde kapsamında Belediye “ihtiyacı” olarak tanımlamak da olanaklı değildir.

SONUÇ : Açıklanan nedenlerle, dilekçi iddialarının reddi ile 703 sayılı ilamın 11. maddesiyle verilen tazmin hükmünün TASDİKİNE; karar verildi.

Sayıştay Temyiz Kurulu Kararı,K:35985,T: 25.12.2012

ÖZET : Belediye çalışmalarının tanıtımı amacıyla mahalli bir yayın kuruluşunda çeşitli programlara katılınması ve haber bültenlerinde belediye icraatlarına yer verilmesi sonucunda meydana gelen kamu giderinin, mahallî müşterek nitelikte ve belediyeye ait bir vazifenin ifası maksadıyla değerlendirilmesi mümkün değildir.

KARAR : 687 sayılı ilamın 4 üncü maddesiyle, … Belediyesi çalışmalarının tanıtımı amacıyla mahalli bir yayın kuruluşunda yayınlanan haber ve programlar karşılığında ödenen …. TL’ye tazmin hükmü verilmiştir. Dilekçi … tarihli dilekçesinde özetle: İlamın 4 üncü maddesine ilişkin olarak; İlamda konu edilen ve kamu zararına gerekçe olarak gösterilen 5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 13. ve 14. maddeleri dikkatlice incelendiğinde; Anayasa’mızın 127. maddesine göre mahalli idarelerin görev ve yetki alanı mahallin müşterek ihtiyaçları olduğunu, Anayasa’nın anılan maddesi ile Avrupa Yerel Yönetimler Özerklik şartının “Özerk Yerel Yönetimler” kapsamı başlıklı 4. maddesinde öngörülen ilkelere ve çağdaş mahalli idare vizyonuna uygun olarak Belediyelerin görev ve sorumluluklarının yeniden düzenlendiğini, anılan maddede Belediyelerin görev ve yetkileri tek tek sayılmak yerine hizmet alanlarının sayıldığını ve kanunlarla açıkça başka bir kamu kurum ve kuruluşuna verilmeyen mahalli müşterek nitelikteki her türlü görev ve hizmetin Belediyelerce yapılması esasının benimsendiğini, 5393 sayılı Kanun’un 13. maddesinde hemşehri hukukundan bahsetmekte olduğunu, madde hükmüyle sağlanan hak ve imkanlar madde metninde görüldüğü gibi belediye faaliyetleri hakkında bilgilenme zorunluluğunun getirilmiş olmasıdır. …İli merkez nüfusu … olup, … Bölgesinin büyük bir ili olması, turizm potansiyelinin yüksek olması, dışarıdan önemli oranda yatırımcının gelebilmesi ve cazibe merkezi olabilmesi adına … Belediyesi’nce yapılmış olan yatırımların, her türlü faaliyetlerin tanıtılması kadar normal bir durum olduğunu, ayrıca yayıncı kuruluş ile yapılan sözleşmede işin konusu “… Belediyesinin çalışmalarını halka tanıtacak ve duyuracaktır” şeklinde tanımlandıktan sonra “Basın toplantısı, konser ve toplantıların canlı ve banttan yayını, 15 günde bir kere Belediye Başkanı ya da görevlendireceği kişilerce Belediye çalışmalarının anlatılacağı yayınlar ayda bir kez yapılacak ” İcraatın İçinden” Programı duyurularının alt yazı şeklinde duyurulması” gibi bir sözleşme içeriğinin belirlendiğini, 5393 sayılı Kanun’un 14. maddesinde de Belediyelerin görevleri sayılırken kent ekonomi ve ticaretin geliştirilmesi ifadesinin yer aldığını, belediyeye kent ekonomi ve ticaretin geliştirilmesi görevini veren bu ifadenin belediyelere ekonomi ve ticari gelişme ile ilgili sorumluluk yükleyen bir yaklaşım olduğunu, yatırımcıların yatırım yapacakları alternatif yerler arasında tercihte bulunurken sadece arazi ve ulaşım maliyetlerine bakmadığını, bunların yanı sıra o kentlerdeki, bölgelerdeki sosyal, kültürel gelişmişlik düzeylerine bakmakta olduğunu, günümüzde bir kent veya bölgeye yatırım çekebilmenin yolunun yapılan yatırımların iyi tanıtılması, sosyo-kültürel gelişim seviyesinin yükseltilmesi ve diğer yandan kent ekonomi ve ticaretin geliştirilmesine duyarlı idari yapıların varlığı ve bunların iletişim araçlarıyla iyi anlatılması ve tanıtılması ile mümkün olduğunu, Bundan dolayıdır ki, ilin ekonomik, sosyal ve kültürel tarihi yapısı ile belediyenin hizmet birimlerince gerçekleştirilen icraatların halka duyurulması, Örnek; Bilgi İşlem Müdürlüğünün halkın hizmetine sunacağı “Kioks’ların nasıl kullanılacağı konusunda uygulamalı olarak tv ekranından halka tanıtılması gibi bu ve benzeri konularda diğer Müdürlüklerinin de yapmış olduğu icraatların duyurulmasında …’nın tek yerel televizyonu olması başka da bir televizyon kuruluşunun olmaması nedeniyle … adlı Özel TV yayıncı kuruluşu ile Belediye arasında yapılan sözleşme kapsamında program hazırlatılması dolayısıyla Belediye Bütçesinden yapılacak “Temsil Ağırlama Giderleri Yönergesinin diğer tören giderleri başlıklı l0. maddesinde yer alan “Belde için gerekli veya gerekli sayılan etkinlikler için yapılacak harcamalar” hususun bu doğrultuda değerlendirilmesinin mümkün olduğu gibi Analitik Bütçe sınıflandırılmasına ilişkin rehberin tanıtma giderleri ayrıntı kodunun ( b ) ve ( d ) fıkrasında yer alan Belediye faaliyetleri ile tanıtma ve uygulama giderlerinin film dahil her türlü Basım-Yayın araçları ile yapılabilmesine izin verilmiş olması da dikkate alındığında yapılan ödemede mevzuata aykırılık bulunmadığını, Belediyeler tarafından yerine getirilen hizmetlerin tarihi gelişimine bakıldığında mevzuatın zaman zaman yerine getirilen hizmetlerin de gerisinde kaldığının görüldüğünü, buna en güzel örnek daha önceki 1580 sayılı kanunda yer almayan Belediyelerin asli görevlerinin yanında, Devlete ait her derecedeki okul binalarını yapabileceği veya bunların bakım ve onarımları ile her türlü araç, gereç ve malzeme ihtiyacını karşılayabileceği, Sağlık alanında her türlü tesisi açabileceği ve işletebileceği, Özürlü, yaşlı ve düşkünlerin kolayca hizmet almasını kolaylaştıran tedbirler alacağının öngörülmesidir. Bunun yanında 5393 sayılı Belediye Kanunu yeni kamu yönetimi anlayışında Mahalli İdarelerin görev ve sorumluluk alanlarına giren konularda mahalli hizmetleri zayıflatıcı ve yerinden yönetim ilkesine aykırı düzenleme yapılmaması esası benimsenerek, Belediyelerin özerkliliği esas alınmıştır. Ayrıca, 24/10/2003 tarih ve 25269 sayılı Bilgi Edinme Hakkı Kanunu’nun amacı; Demokratik ve şeffaf yönetimin gereği olan eşitlik, tarafsızlık ve açıklık ilkelerine uygun olarak halkın ve kişilerin bilgi edinme hakkını kullanmalarına ilişkin esas ve usulleri düzenlemekte olduğu, yine aynı kanunun tanımlar başlıklı 3. maddesinin ( d ) bendinde “Kamu kurum ve kuruluşların sahip oldukları kanun kapsamında yazılı, basılı, plan, film teyp ve video kaseti elektronik ortamda kaydedilen her türlü bilgi haber ve veri taşıyıcıları olarak” ifade etmektedir. Bilgi Edinme Hakkı Kanunun 4. maddesinde belirtildiği gibi herkes bilgi edinme hakkına sahiptir. Ayrıca aynı kanunun Bilgi ve Belgeye Erişim 10.maddesinin ( c ) bendinde görüntü kaydı şeklindeki bilgi veya belgelerde bunları izleyebilmesini sağlar şeklinde olduğunu, sorguya konu olan ilamın …. İlinde yaşayan halkın bilgi edinme hakkı kanunu çerçevesinde değerlendirilmesi gerektiğinin, Sayıştay sorgusuna konu olan ödemenin yapıldığı tarihte yürürlükte bulunan 5393 Sayılı Belediye Kanunu’nun Belediye Giderleri Başlıklı 60. maddesi ( k ) fıkrasında “Temsil Tören Ağırlama ve Tanıtım Giderleri”nin nasıl ve şekilde yapılacağının, Sayıştay 4.Dairesi 31/05/2000 tarih ve 29000 sayılı kararında; Belediye Bütçesinden yapılacak harcamaların “Temsil Ağırlama ve Tören Giderleri Yönergesi”nin Genel Kural başlıklı 3. maddesinde Temsil, Ağırlama ve Tören giderlerinin konu kapsam ve miktarının tayini Belediye Başkanının takdirine tabidir, denilmek suretiyle Belediye bütçesinden yapılacak bu tür harcamalarda Belediye Başkanının takdir yetkisinin esas alındığını, yine konuyla ilgili olarak, Sayıştay 5. Dairesinin 06.02.2001 tarih ve 8745 sayılı kararında; Belediye Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliğinin, Belediye faaliyetlerinin tanıtımının basım-yayım araçları ile yapılabilmesine izin verilmiş olması da dikkate alındığında, yapılan ödemede mevzuata aykırılık bulunmadığına” dair hüküm tesis edildiğini, Yukarıda ayrıntılı bir şekilde Kanunlar ve Sayıştay kararları ışığında yerel halkı yakından ilgilendiren ve Belediye çalışmalarını anlatmak-tanıtmak amacıyla yapılan ve “Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Usulü Yönetmeliği”nin ekonomik kod yapısında öngörülmüş olan tanıtım giderlerinden yayıncı kuruluş … adlı özel TV’ye yapılan … TL tutarındaki ödemenin mevzuata uygun olduğuna ilişkin ileri sürdüğü gerekçelerden dolayı kişi borcunun kaldırılmasını istemiş, Sayıştay Kanunu’nun 72. maddesi gereğince de uygun görüldüğü takdirde itirazları ile ilgili olarak murafaa talebinin de bulunmakta oluğunu ifade etmiştir. Savcılık daire kararının onanması yönünde görüş bildirmiştir. 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nun “Tanımlar” başlıklı 3.maddesinin “h” bendinde “kamu gideri”; “Kanunlarına dayanılarak yaptırılan iş, alınan mal ve hizmet bedelleri, sosyal güvenlik katkı paylan, iç ve dış borç faizleri, borçlanma genel giderleri, borçlanma araçlarının iskontolu satışından doğan farklar, ekonomik, mali ve sosyal transferler, verilen bağış ve yardımlar ile diğer giderler” olarak tanımlanmıştır. Belediyelerin “Görev, Yetki ve Sorumlulukları” 5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 14 ve 15. maddelerinde düzenlenmiştir. Anılan madde hükümlerinde, mahalli müşterek nitelikte olmak şartıyla belediyelerce yerine getirilmesi öngörülen görevler ve sorumluluklar ile belediyelerin yetkileri sayılmıştır. 14. maddenin birinci fıkrasında, “mahalli müşterek nitelikte olmak şartıyla” ibaresi bu husustaki sınırı da belirlemiştir. Anılan Kanun’un 60. maddesinde ise, belediye giderlerinin neler olabileceği yine tek tek sayılmak suretiyle hüküm altına alınmıştır. Bu maddede zikredilen belediye giderleri 14 ve 15. maddelerde sayılan görevlerin yerine getirilmesi ve yetkilerin kullanılması ile ilgili giderlerdir. Taraflar arasında imzalanan sözleşmede işin konusu; “Belediye başkanı … ın her hafta pazartesi günü … Programına canlı yayın olarak katılması, 120 dakika boyunca belediye başkanının icraatlarını anlatması; ..ana haber bültenlerinde belediyenin icraatlarının kamuoyunun dikkatini çekmek ve belediye çalışmaları için kamuoyu oluşturmak amacıyla ayrıntısına kadar konu hakkında bilgilendirme; Belediye Encümen ve Meclis toplantılarının canlı yayınlanması; Belediye başkanı ..’ın canlı yayınlara ve telefon bağlantılarına katılmasının sağlanması; Basın Danışmanı … ‘in her Çarşamba … Programına canlı yayın olarak katılması.” olarak açıklanmıştır. Belediye çalışmalarının tanıtımı amacıyla mahalli bir yayın kuruluşunda çeşitli programlara katılmak ve haber bültenlerinde belediye icraatlarına yer verilmesi sonucunda meydana gelen kamu giderinin, hizmet/görev ile gider arasındaki sebep sonuç ilişkisinden yoksun olduğu görülmüştür. Kamu gideri ile bağdaşmayan, mahallî müşterek nitelikte olmayan ve belediyeye ait bir vazifenin ifası maksadıyla olmadığı görülen bu giderin belediye bütçesinden ödenmesini 5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 60. maddesine göre belediye gideri olarak değerlendirmek mümkün değildir. Ayrıca, sözleşme konusu hizmet incelendiğinde, yapılan yayınların haber niteliği taşıdığı görülmüş olup bu haber karşılığında Belediyeye ait müşahhas bir görevin ifası için bir hizmet satın alınmış gibi ödeme yapmak yersizdir. Belediye Bütçesinden Yapılacak Temsil Ağırlama ve Tören Giderleri Yönergesinin 2. maddesinde; “Bu Yönerge, belediye idaresinin başı ve temsilcisi olan Belediye Başkanının bu sıfatının gereği olarak yapacağı temsil-ağırlama ve tören giderleri konusunda uyacağı kuralları kapsar.” denilmektedir. Anılan hüküm, belediye başkanının, temsil ağırlama ve tören giderlerinin yapılması hususunda, sınırsız bir takdir yetkisine sahip olmadığını belirtmektedir ve bu giderlerin neler olduğuna değinilmiştir. Temsil ağırlama ve tanıtım giderleri” arasında belediye faaliyetlerinin tanıtılması hususu yer almamaktadır ve Belediye Başkanının takdir yetkisi sınırsız olmadığından sadece mevzuatta yer verilen ödemeler yapılabilecektir. Ayrıca; Maliye Bakanlığı Bütçe ve Mali Kontrol Genel Müdürlüğünce yayımlanan; “Analitik Bütçe Sınıflandırılmasına İlişkin Rehberin” tanıtma Giderleri başlıklı 03.6.2.01 Tanıtma, Ağırlama, Tören, Fuar, Organizasyon Giderleri kodunda; “plan, program ve bütçelerin ulusal çap ve seviyede tanıtılması ile ilgili her türlü basın, yayın, baskı, konferans, broşür, radyo, televizyon, film, fotoğraf, vesair araç ve malzeme giderleri” tanımlanmış ve ulusal çapta yapılacak tanıtımlar kastedilmiştir. Burada ise yerel bir yayın organı ile anlaşılmıştır.

SONUÇ : Açıklanan nedenlerle 687 sayılı ilamın 4. maddesi ile toplam … TL’ye ilişkin olarak verilen tazmin hükmünün TASDİKİNE; karar verildi.

Sayıştay Temyiz Kurulu Kararı,K: 34175,T:03.01.2012

ÖZET : Zabıta hizmeti, 5393 sayılı Belediye Kanunu’nun “Belediyenin Görev ve Sorumlulukları” başlıklı 14 üncü maddesi gereği belediyelerin yapacağı veya yaptıracağı hizmetler arasındadır. Bu itibarla hizmet satın alımı yoluyla ihale edilmesinde mevzuata aykırılık bulunmamaktadır.

KARAR : 1101 sayılı İlam’ın 23. maddesi ile, Belediyenin asli ve sürekli görevi olan zabıta hizmetinin, hizmet alım ihalesi kapsamında yüklenici firma eliyle gördürülmesi nedeniyle …-TL’ye tazmin hükmü verilmiştir. Dilekçi dilekçesinde özetle, Kamu hizmeti ifadesi kullanıldığında halkın ortak ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla sunulan düzenli faaliyetlerin anlaşıldığını; ancak bu düzenli faaliyetlerin illaki kamu görevlileri eliyle görülmesinin bir zorunluluk olarak görülmediğini, kamunun gözetim veya denetimi altında bulunmanın da kamu hizmetinin halka sunulması için yeterli kabul edildiğini, Anayasa Mahkemesi’nin 28.06.1995 tarihli E.94/71, K.95/23 sayılı kararında kamu hizmeti kavramına getirdiği yorumun; “Kamu hizmeti kavramının belirsizliği konusunda görüş birliği vardır. Bununla birlikte kamu hizmeti çeşitli biçimlerde tanımlanmaya çalışılmıştır. En geniş tanıma göre kamu hizmeti, devlet ya da diğer kamu tüzel kişileri tarafından ya da bunların gözetim ve denetimleri altında, genel ve ortak gereksinmeleri karşılamak, kamu yararı ya da çıkarını sağlamak için yapılan ve topluma sunulmuş bulunan sürekli ve düzenli etkinliklerdir.” Şeklinde olduğunu, Neticede, Anayasanın 128 inci maddesinde yer alan kamu hizmeti kamu görevlileri eliyle gördürülür ifadesinin, yukarıda belirtilen yaklaşımlar çerçevesinde ele alınması ve kamunun gözetim ve denetimi altında yapılan kamu hizmetlerinin de bu mahiyette olduğunun kabul edilmesinin kararlar ve içtihatlar gereği olduğunu; Ayrıca, Anayasanın 47’nci maddesinde “Devlet, kamu iktisadi teşebbüsleri ve diğer kamu tüzel kişileri tarafından yürütülen yatırım ve hizmetlerden hangilerinin özel hukuk sözleşmeleri ile gerçek veya tüzel kişilere yaptırılabileceği veya devredilebileceği kanunla belirlenir.” hükmünün yer aldığını, maddede kamu tüzel kişileri tarafından yürütülen hizmetlerin gerçek veya tüzel kişiler tarafından da yaptırılabilmesine imkan tanındığını ve bunun kanunlar vesilesiyle gerçekleştirileceğinin ifade edildiğini, Anayasa Mahkemesinin 2004/114 Esas, 2007/85 Karar nolu Kararında, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 36. Maddesinin “III- Sağlık Hizmetleri Ve Yardımcı Sağlık Hizmetleri Sınıfı” başlıklı bendine 4924 sayılı Yasa’nın 11. Maddesi ile eklenen paragrafın, Anayasa’nın 2. ve 128. Maddelerine aykırılığı savıyla iptali ve yürürlüğün durdurulması istemiyle açılmış olan davada Anayasa Mahkemesi Kamu hizmetlerinin özel hukuk sözleşmeleri ile üçüncü kişilere yaptırılabileceğine ve bu kamu hizmetlerinin neler olacağına karar verme yetkisinin Anayasa’nın 47. maddesine eklenen 4. fıkra ile Yasama Organının yetkisinde olduğuna karar verildiğini, 5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 14 üncü maddesinde belediyenin zabıta hizmetlerini üçüncü kişilere yaptırılabileceğinin şu şekilde ele alındığını; “İmar, su ve kanalizasyon, ulaşım gibi kentsel alt yapı, coğrafi ve kent bilgi sistemleri, çevre ve çevre sağlığı, temizlik ve katı atık, ZABITA, itfaiye, acil yardım, kurtarma ve ambulans, şehir içi trafik, defin ve mezarlıklar, ağaçlandırma, park ve yeşil alanlar, konut, kültür ve sanat, turizm ve tanıtım, gençlik ve spor, sosyal hizmet ve yardım, nikah, meslek ve beceri kazandırma, ekonomi ve ticaretin geliştirilmesi hizmetlerini yapar veya yaptırır”.Burada yer alan yaptırır ifadesinin kararda belirtildiği şekliyle kamu hizmetinin özel kişilere devri şeklinde değil, yine belediyenin gözetim veya denetimi altında zabıta hizmetlerinin üçüncü kişiler tarafından yerine getirilmesi şeklinde anlaşılması gerektiğini, Kamu İhale Genel Tebliğinin 85. maddesinde 4734 sayılı Kanun’un 4. maddesinde yer alan hizmet tanımında ismen sayılmayan ve mal alımı veya yapım işi niteliği taşımayan işlerin “benzeri diğer hizmetler” kapsamında ihale yoluyla alınıp alınamayacağının; ilgili mevzuatında, alım konusunun idarenin görev alanında olup olmadığı, söz konusu işin ihale yoluyla yaptırılmasına engel olan bir düzenleme bulunup bulunmadığı hususlarının değerlendirilmesi suretiyle belirlenmesi gerektiğinin belirtildiği; Buna göre, belediyelerin zabıta hizmetleri ihalesine çıkabilmesi için, tebliğ gereği kendi özel mevzuatlarında bunu yasaklayan bir düzenlemenin bulunup bulunmadığı hususlarının değerlendirilmesi gerektiğini; 5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 14’üncü maddesinde ise zabıta hizmetlerinin üçüncü kişilere yaptırılabileceği belirtildiğinden dolayı, zabıta hizmetlerinin ihale edilmesinde herhangi bir sakınca bulunmadığını; ayrıca 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 62 nci maddesine göre, idarelerce kanun, tüzük ve yönetmeliklere göre istihdam edilen personelin yeterli nitelik veya sayıda olmaması halinde, bu Kanunda belirtilen hizmetler için ihaleye çıkılabileceğini; İhale konusu işe ilişkin ihale dokümanlarına bakıldığında ihale konusu işin kamunun gözetim ve denetimi altında gerçekleştirilmiş bir hizmet alımı olduğunun görüleceğini; İhale ilanında “zabıta personel destek hizmeti” ifadesinden, üçüncü kişilere yaptırılacak olan zabıta alım işinin belediyenin kontrolü altında gerçekleştirileceği sonucunun ortaya çıktığını; Ayrıca işin teknik şartnamesinde veya ihale dokümanlarında, yüklenicinin çalıştırdığı personelin üçüncü kişilere doğrudan ceza keseceğine, üçüncü kişilerle doğrudan yazışma yapabileceğine ilişkin herhangi bir düzenleme de bulunmadığını; bu kişilerin belediye zabıta personeline yardımcı olmak üzere çalıştıklarını; Teknik şartnamede de bu durumun net olarak ortaya konulduğunu belirterek tazmin hükmünün kaldırılmasını talep etmiştir. Savcılık, Daire kararının onanması yönünde görüş bildirmiştir. Anayasanın “Genel İlkeler” başlıklı 128. maddesinde; “Devletin, kamu iktisadi teşebbüsleri ve diğer kamu tüzel kişilerinin genel idare esaslarına göre yürütmekle yükümlü oldukları kamu hizmetlerinin gerektirdiği asli ve sürekli kamu hizmetleri memurlar ve diğer kamu görevlileri eliyle görülür” denilmektedir. Anayasanın 47. maddesinde ise; “Devlet, kamu iktisadi teşebbüsleri ve diğer kamu tüzel kişileri tarafından yürütülen yatırım ve hizmetlerden hangilerinin özel hukuk sözleşmeleri ile gerçek veya tüzel kişilere yaptırılabileceği veya devredilebileceği kanunla belirlenir” hükmü bulunmaktadır. Buna göre, Belediye tarafından yürütülen kamu hizmetlerinin özel kişilere yaptırılabilmesi, buna izin veren yasal bir düzenlemeyi gerektirmekte olup; 5393 sayılı Belediye Kanunu’nun “Belediyenin Görev ve Sorumlulukları” başlıklı 14. maddesinde; mahalli müşterek nitelikte olmak şartıyla belediyenin, imar, su ve kanalizasyon, ulaşım gibi kentsel alt yapı, coğrafi ve kent bilgi sistemleri, çevre ve çevre sağlığı, temizlik ve katı atık, zabıta, itfaiye, acil yardım, kurtarma ve ambulans, şehir içi trafik, defin ve mezarlıklar, ağaçlandırma, park ve yeşil alanlar, konut, kültür ve sanat, turizm ve tanıtım, gençlik ve spor, sosyal hizmet ve yardım, nikah, meslek ve beceri kazandırma, ekonomi ve ticaretin geliştirilmesi hizmetlerini yapacağı veya yaptıracağı hüküm altına alınmıştır. Ayrıca, 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 4’ncü maddesi, bakım ve onarım, taşıma, haberleşme, sigorta, araştırma ve geliştirme, muhasebe, piyasa araştırması ve anket, danışmanlık, tanıtım, basım ve yayın, temizlik, yemek hazırlama ve dağıtım, toplantı, organizasyon, sergileme, koruma ve güvenlik, mesleki eğitim, fotoğraf, film, fikri ve güzel sanat, bilgisayar sistemlerine yönelik hizmetler ile yazılım hizmetlerini, taşınır ve taşınmaz mal ve hakların kiralanmasını ve benzeri diğer hizmetleri, “hizmet” kapsamında değerlendirmiş, ayrıca aynı Kanunun 62 nci maddesinin “e” bendinde “İdarelerce kanun, tüzük ve yönetmeliklere göre istihdam edilen personelin yeterli nitelik veya sayıda olmaması halinde, bu Kanunda belirtilen hizmetler için ihaleye çıkılabilir” denilerek personel çalıştırma esaslı ihalelere çıkılabileceği belirtilmiştir. Kamu İhale Genel Tebliği’nin “4734 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinde yer alan hizmet tanımında ismen sayılmayan işler” başlıklı 85’inci maddesinde; ” 4734 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinde “Hizmet: Bakım ve onarım, taşıma, haberleşme, sigorta, araştırma ve geliştirme, muhasebe, piyasa araştırması ve anket, danışmanlık, tanıtım, basım ve yayım, temizlik, yemek hazırlama ve dağıtım, toplantı, organizasyon, sergileme, koruma ve güvenlik, mesleki eğitim, fotoğraf, film, fikri ve güzel sanat, bilgisayar sistemlerine yönelik hizmetler ile yazılım hizmetlerini, taşınır ve taşınmaz mal ve hakların kiralanmasını ve benzeri diğer hizmetleri … ifade eder” hükmüne yer verilmiştir. Anılan maddede ismen sayılmayan ve mal alımı veya yapım işi niteliği taşımayan işlerin “benzeri diğer hizmetler” kapsamında ihale yoluyla alınıp alınamayacağının; ilgili mevzuatında, alım konusunun idarenin görev alanında olup olmadığı, söz konusu işin ihale yoluyla yaptırılmasına engel olan bir düzenleme bulunup bulunmadığı hususlarının değerlendirilmesi suretiyle belirlenmesi gerekmektedir.” Denilmektedir. Bununla birlikte, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 36. maddesinin “III- Sağlık Hizmetleri Ve Yardımcı Sağlık Hizmetleri Sınıfı” başlıklı bendine 4924 sayılı Yasa’nın 11. maddesi ile eklenen “Bu sınıfa dahil personel tarafından yerine getirilmesi gereken hizmetler, lüzumu halinde bedeli döner sermaye gelirlerinden ödenmek kaydıyla, Bakanlıkça tespit edilecek esas ve usullere göre hizmet satın alınması yoluyla gördürülebilir” hükmünün, idarenin dolaylı bir özelleştirme yöntemini benimsediği ve Anayasa’nın 128. maddesinde öngörülmeyen bir istihdam şeklinin düzenlendiği gerekçesiyle Anayasa aykırılık itirazında bulunulması üzerine, konu ile ilgili olarak Anayasa Mahkemesinin 2004/114 Esas, 2007/85 Karar nolu Kararında da; “Anayasa’nın 128. maddesi ile açıkça memur ve kamu görevlisi tanımının yapılmadığını ve onlara gördürülecek işi belirlenme yoluna gidilmediğini; en geniş tanımı ile kamu hizmetinin, devlet ya da diğer kamu tüzelkişileri tarafından ya da bunların gözetim ve denetimleri altında ortak gereksinimleri karşılamak ve kamu yararını sağlamak için topluma sunulmuş bulunan sürekli ve düzenli etkinlikler olduğunu; toplumsal yaşamın zorunlu gereksinimlerinden olan düzenlilik ve süreklilik isteyen sağlık hizmetinin de nitelikleri gereği kamu hizmeti olarak değerlendirildiğini; Anayasa’nın 47. maddesine eklenen dördüncü fıkra ile kamu hizmetlerinden hangilerinin özel hukuk sözleşmeleri ile üçüncü kişilere yaptırılabileceği veya bunlara devredilebileceği konusunda yasama organının yetkili kılınmış olduğunu;Anayasa’nın 47. maddesi ile 128. maddesi birlikte değerlendirildiğinde, sağlık hizmetlerinin bütünüyle devletin genel idare esaslarına göre yürütmekle yükümlü olduğu bir kamu hizmeti şeklinde nitelendirilmesi mümkün olmadığından, sağlık hizmetinin tamamının salt memur ve diğer kamu görevlileri eliyle yürütülmesi gerektiğinden söz edilemeyeceğini ve 47. maddede öngörülen hizmet kapsamında bunun özel hukuk sözleşmeleri ile üçüncü kişilere yaptırılabileceğini belirterek bu kuralın, Anayasa’nın 2. maddesinde belirtilen sosyal devlet ilkesini gerçekleştirmek, 5. maddesinde Devletin temel amaç ve görevleri arasında belirtilen kişilerin ve toplumun refah, huzur ve mutluluğunu sağlamak, insanın maddi ve manevi varlığını geliştirmek, 56. maddesinde öngörülen sağlık hizmetlerini tam ve dengeli biçimde yerine getirebilmek amacıyla düzenlendiği anlaşıldığından Anayasa’nın 2, 47, 56 ve 128. maddelerine aykırı olmadığı yönünde kararı bulunmaktadır.

SONUÇ : Bu itibarla, Kamu hizmetlerinin özel kişilere yaptırılabilmesi buna izin veren yasal bir düzenlemeyi gerektirdiğinden ve … Belediyesi Zabıta Hizmet Satın Alımı İhalesi kapsamında yaptırılan işler de 5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 14. maddesi kapsamında değerlendirilerek yaptırılabilecek nitelikte işlerden olduğundan; dilekçi iddialarının kabul edilerek, 1101 sayılı İlam’ın 23. maddesiyle verilen tazmin hükmünün KALDIRILMASINA; karar verildi.

Sayıştay Genel Kurul Kararı,K: 5270/1,T:01.03.2010

ÖZET :Yükseköğrenim öğrencilerine yurt hizmeti sağlama görevleri Milli Eğitim Bakanlığına ait olup belediyelerce, mahallî müşterek ihtiyaçlar niteliğinde olmayan yüksek öğrenim öğrenci yurtlarının açılması ve işletilmesi mümkün değildir.

KARAR : Meselenin esasına geçilmeden önce, konuya ilişkin müzekkerenin, Genel Kurulda görüşülüp karara bağlanmasının mümkün olup olmadığı hususu üzerinde duruldu. 832 sayılı Sayıştay Kanununun, 14’üncü maddesinin ( c ) fıkrasında “Birinci başkan tarafından görüşülmesi istenen konular hakkında karar verir” hükmü ile 17’nci maddesinin ikinci fıkrasında “Genel Kurul bu kanunla kendisine verilmiş olan görevleri yapar ve Birinci Başkan tarafından incelenmesi istenen diğer konu ve işlemleri görüşerek karara bağlar” hükümleri gereği, müzekkerenin Birinci başkan tarafından bir daireye gönderilerek dairenin görüşü alındıktan sonra Genel Kurula getirildiği görülmüştür. Müzekkerenin, 832 sayılı Sayıştay Kanununun 31’inci maddesinin son fıkrasında yer alan “Bu Kanun gereğince yapılacak inceleme ve denetlemeler sırasında harcamaların ilişkin bulunduğu mevzuat yoruma müsait görüldüğü takdirde keyfiyet Sayıştay görüşü tespit edilmek üzere Birinci Başkanlığa bildirilir ve alınacak sonuca göre işlem yapılır.” hüküm gereği Sayıştay görüşünün tespiti amacıyla yazıldığı anlaşılmıştır. Denetçilerin inceleme ve denetlemeler sırasında harcamaların ilişkin bulunduğu mevzuatı yoruma müsait görmeleri halinde, Sayıştay görüşünün tespiti için, konuyu bir müzekkere ile Başkanlığa bildirecekleri Sayıştay Denetçi ve Raportörlerinin Denetim ve Çalışma Usulleri Hakkında Yönetmeliğin 43’üncü maddesinde düzenlenmiştir. Yerinde yapılan denetim sonucu denetçi tarafından tereddüt duyulması nedeniyle konu hakkında müzekkere yazıldığından, tereddüdün giderilmesi, denetçilere ve idareye yol gösterici olması bakımından karar verilmesi gereklidir. Sayıştay Denetçi ve Raportörlerinin Denetim ve Çalışma Usulleri Hakkında Yönetmeliğin Grup Şeflerinin İmzalamakla Yükümlü Olduğu Konu ve İşlemler başlıklı 65’inci maddesinde, bu yönetmeliğin 43’üncü maddesinin ( C ) bendine göre yazılan müzekkerelerin grup şefi tarafından uygun görülerek veya karşı düşünce yazılarak imza edildikten sonra işleme konulacağı hükmü altına alınmıştır. Anılan yönetmeliğin 68’inci maddesinde denetçilerin, grup şefleri ve raportörler ile yerinde inceleme ekip şeflerine karşı birinci derecede sorumlu oldukları yer almıştır. Müzekkereyi yazan denetçinin, ilgili hesabı yerinde inceleyen, aynı zamanda hesabın ekip şefi ve raportörü olduğu görülmüştür. Dolayısıyla müzekkerenin, ekip şefi olması nedeniyle sadece denetçisi tarafından imzalanmış olması usulen yeterli olup, denetçinin dairede görev yapmasından dolayı ilgili Daire Raportörünce de imzalanmasına gerek bulunmamaktadır. Müzekkere, 832 sayılı Sayıştay Kanununun 31’inci maddesinin son fıkrasında belirtilen şartlar dahilinde yazılmış, yani yapılan inceleme ve denetleme sırasında, harcamaların ilişkin bulunduğu mevzuat yoruma müsait görülmüş, mevzuatın uygulanması hakkında tereddüt oluşmuş ve keyfiyet Sayıştay görüşü tespit edilmek üzere Başkanlığa iletilmiş, mevzuat hakkındaki bu tereddüdün giderilebilmesi için Sayıştay görüşünün tespit edilmesi gerektiğinden, söz konusu uygulama ve bu uygulamayla ilgili denetim ve incelemeler devam ettiğinden, konu hakkındaki tereddüdün giderilmesi önem arz etmektedir. Öte yandan, anılan 31’inci madde uyarınca müzekkere yazılabilmesi için, bu konuda daire kararlarının olup olmadığını araştırmaya gerek bulunmamaktadır. Ayrıca konu hakkında bir dairede karar verilmiş olması, konunun müzakere edilerek görüş tespit edilmesine engel değildir. Bu nedenlerle, 832 sayılı Kanunun 31’inci maddesine uygun olarak yazılan müzekkerede belirtilen konunun esastan görüşülmesi gerektiğine, çoğunlukla karar verilerek müzekkerede belirtilen tereddüt konusunun müzakeresine geçildi. İstanbul Beşiktaş Belediyesi Muhasebe Birimi 2008 mali yılı hesabının yerinde incelenmesi esnasında, 5.4.2007 tarihli ve 2007/20 nolu meclis kararıyla, belediyeye ait Yıldız mahallesi 62 Pafta, 252 Ada 9 Parsel üzerindeki taşınmazın yükseköğrenimdeki kız öğrenciler için yurt binası, Gayrettepe Mahallesi 246 DY 3B Pafta 1436 Ada 30 Parsel üzerinde bulunan taşınmazın da yükseköğrenimdeki erkek öğrenciler için yurt binası ( konukevi ) olarak tahsis edildiği, belediye bütçesinden yapım, bakım-onarım, makine-teçhizat, kırtasiye ve demirbaş alımları ile işletilmesine yönelik harcamaların yapıldığının tespit edildiği görülmüştür. 5393 sayılı Belediye Kanununun “Belediyenin görev ve sorumlulukları” başlıklı 14’üncü maddesinde belediyelerin görev ve sorumlulukları açık bir şekilde düzenlendiğinden yapılan uygulamanın doğruluğu konusunda tereddüte düşülmesi üzerine, 832 sayılı Sayıştay Kanununun 31’inci maddesi ile Sayıştay Denetçi ve Raportörlüklerinin Denetim ve Çalışma Usulleri Hakkında Yönetmeliğin 43’üncü maddesi uyarınca konu hakkında tereddüt müzekkeresi yazıldığı anlaşılmıştır. Anayasanın 127’nci maddesine göre; mahallî idareler il, belediye veya köy halkının mahallî müşterek ihtiyaçlarını karşılamak üzere kuruluş esasları kanunla belirtilen ve karar organları, gene kanunda gösterilen, seçmenler tarafından seçilerek oluşturulan kamu tüzel kişileri olup, mahallî idarelerin kuruluş ve görevleri ile yetkileri, yerinden yönetim ilkesine uygun olarak kanunla düzenlenmesi gerekmektedir. 5393 sayılı Belediye Kanununun “Belediyenin görev ve sorumlulukları” başlıklı 14’üncü maddesinde, “Belediye, mahallî müşterek nitelikte olmak şartıyla; a ) İmar, su ve kanalizasyon, ulaşım gibi kentsel alt yapı; coğrafî ve kent bilgi sistemleri; çevre ve çevre sağlığı, temizlik ve katı atık; zabıta, itfaiye, acil yardım, kurtarma ve ambulans; şehir içi trafik; defin ve mezarlıklar; ağaçlandırma, park ve yeşil alanlar; konut; kültür ve sanat, turizm ve tanıtım, gençlik ve spor; sosyal hizmet ve yardım, nikâh, meslek ve beceri kazandırma; ekonomi ve ticaretin geliştirilmesi hizmetlerini yapar veyayaptırır. Büyükşehir belediyeleri ile nüfusu 50.000’i geçen belediyeler, kadınlar ve çocuklar için koruma evleri açar.

b ) Devlete ait her derecedeki okul binalarının inşaatı ile bakım ve onarımını yapabilir veya yaptırabilir, her türlü araç, gereç ve malzeme ihtiyaçlarını karşılayabilir; sağlıkla ilgili her türlü tesisi açabilir ve işletebilir; kültür ve tabiat varlıkları ile tarihî dokunun ve kent tarihi bakımından önem taşıyan mekânların ve işlevlerinin korunmasını sağlayabilir; bu amaçla bakım ve onarımını yapabilir, korunması mümkün olmayanları aslına uygun olarak yeniden inşa edebilir. Gerektiğinde, öğrencilere, amatör spor kulüplerine malzeme verir ve gerekli desteği sağlar, her türlü amatör spor karşılaşmaları düzenler, yurt içi ve yurt dışı müsabakalarda üstün başarı gösteren veya derece alan sporculara belediye meclisi kararıyla ödül verebilir. Gıda bankacılığı yapabilir. Hizmetlerin yerine getirilmesinde öncelik sırası, belediyenin malî durumu ve hizmetin ivediliği dikkate alınarak belirlenir. Belediye hizmetleri, vatandaşlara en yakın yerlerde ve en uygun yöntemlerle sunulur. Hizmet sunumunda özürlü, yaşlı, düşkün ve dar gelirlilerin durumuna uygun yöntemler uygulanır. Belediyenin görev, sorumluluk ve yetki alanı belediye sınırlarını kapsar. Belediye meclisinin kararı ile mücavir alanlara da belediye hizmetleri götürülebilir” şeklinde belediyelerin görev ve sorumlulukları açık biçimde belirlenmiştir. Belediyeler, kanunda açık şekilde düzenlenmiş olan bu görev ve sorumluluklarını yerine getirirken aynı Kanunun “Belediyenin giderleri” başlıklı 60’ıncı maddesinde sayılan giderleri yapabileceklerdir. Buna göre, belediye bütçesinden yapılan harcamanın, öncelikle mahallî müşterek bir ihtiyacın karşılanmasına yönelik olması, 5393 sayılı Belediye Kanununun 14’üncü maddesinde belirtilen görev ve sorumluluklar arasında bulunması ve aynı Kanunun 60’ıncı maddesinde sayılan giderler arasında yer alması gerekir. Oysa 5393 sayılı Belediye Kanununda, yükseköğrenim öğrencileri için yurt açmak ve işletmek, belediyenin görevleri arasında gösterilmediği gibi, bu yurtlar için yapılacak giderler de belediyelerin yapabileceği giderler arasında yer almamaktadır. Diğer yandan, bir hizmetin mahalli müşterek ihtiyaç olarak nitelenebilmesi için; herhangi bir yerel yönetim biriminin sınırları içinde yaşayan kişi, aile, zümre ya da sınıfın özel çıkarlarını değil, aynı yörede birlikte yaşamaktan doğan eylemli durumların yarattığı, yoğunlaştırdığı ve güncelleştirdiği, özünde yerel ve kamusal hizmet karakterinin ağır bastığı ortak ihtiyaç ve beklentileri ifade etmesi gerekmekte olup, belediyeler belediye sınırları içerisindeki mahalli müşterek ihtiyaçları yasalarla sınırları belirlenmiş alanlarda özerk bir biçimde yerine getirebilmeleri gerekmektedir. Nitekim Anayasa Mahkemesinin 24.1.2007 tarihli, E.2005/95 ve K.2007/5 sayılı kararıyla; 5393 sayılı Belediye Kanununun 14’üncü maddesinin ikinci fıkrası olan “Belediye, kanunlarla başka bir kamu kurum ve kuruluşuna verilmeyen mahallî müşterek nitelikteki diğer görev ve hizmetleri de yapar veya yaptırır.” hükmü iptal edilmiştir. Dolayısıyla, belediyelerin hangi mahalli müşterek ihtiyacın giderilmesine yönelik hizmet yürütebileceği ve bu hizmetin sınırlarının kanunla belirlenmiş olması gerekmektedir. 3797 sayılı Milli Eğitim Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunun “Görev” başlıklı 2’nci maddesinde; yükseköğrenim gençliğinin barınma, beslenme ihtiyaçlarını ve maddi yönden desteklenmelerini sağlama görevi Milli Eğitim Bakanlığına verilmiştir. Bu Kanunun “Bağlı Kuruluşlar” başlıklı 55’inci maddesinde yer alan Yükseköğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu Genel Müdürlüğü, Milli Eğitim Bakanlığının yükseköğrenim gençliğinin barınma, beslenme ihtiyaçları ile maddi yönden desteklenmelerini sağlama görevini yerine getirmektedir. 351 sayılı Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu Kanununun “Kurumun Amacı” başlıklı 2’nci maddesinde; kurumun amacının, yükseköğrenim gören öğrencilere bu kanun gereğince kredi vermek, yurtlar yaptırmak ve yurt işletmesini sağlamak suretiyle Türk gençlerinin yükseköğrenimlerini, sosyal ve kültürel gelişmelerini kolaylaştırmak olduğu ifade edilmiş, “Yurtların Üniversitelere Devri” başlıklı 22’nci maddesinde, Bayındırlık Bakanlığınca inşası ve donatımı tamamlanan yurtlarla, bu kanunla Kuruma intikal edecek bütün yurtlar işletilmek üzere Kurumca üniversitelere tahsis olunacağı ifade edilmiş, “Mevcut Yurt ve Aşevleri” başlıklı Geçici 1’inci maddesinde, 5375 sayılı kanun gereğince Milli Eğitim Bakanlığı tarafından yönetilmekte olan yurt ve aşevlerine ait bütün gayrimenkuller ile tesis ve menkuller bu kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren altı ay içinde Maliye ve Milli Eğitim Bakanlıklarınca görevlendirilecek üçer memurdan kurulan bir komisyon tarafından değerleri tespit olunarak bu kuruma teslim edileceği hüküm altına alınmıştır. 5661 sayılı Yüksek Öğrenim Öğrenci Yurtları ve Aşevleri Hakkındaki Kanuna Ek Kanunun 1’inci maddesinde, gerçek ve tüzelkişiler tarafından yemekli ve yemeksiz öğrenci yurtları ve buna benzer kurumlar açılması ve işletilmesinin Milli Eğitim Bakanlığının iznine bağlı olduğu ve Milli Eğitim Bakanlığının bu gibi yurt ve kurumları tespit edeceği esaslara göre denetleyeceği düzenlenmiştir. 3.12.2004 tarih ve 25659 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Özel Öğrenci Yurtları Yönetmeliğinin “Kapsam” başlıklı 2’nci maddesinde, yönetmeliğin, Türkiye Cumhuriyeti uyruklu gerçek kişiler ile özel hukuk tüzel kişilerine ait yurtların açılması, devri, nakli ve kapatılması, açılma izninin verilmesinde dikkate alınacak esaslar ile bunların yönetilmesi, işletilmesi, denetlenmesi ve öğrenci disiplin işlerine ilişkin hükümleri kapsadığı ve yönetmelik hükümlerinin, kamu kurum ve kuruluşlarına ait yurtlar hakkında uygulanmayacağı ifade edilmiştir. Bu nedenlerle Anayasal ve yasal çerçevede, yükseköğrenim öğrencilerine yurt hizmeti sağlamak görevi Milli Eğitim Bakanlığına verilmiş olup, Bakanlık bu görevini, bağlı kuruluşlarından birisi olan Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu Genel Müdürlüğü aracılığı ile yerine getirmektedir. İstisnai olarak, Türkiye Cumhuriyeti uyruklu gerçek kişiler ile özel hukuk tüzel kişilerine yurt açılması ve işletilmesi imkânı verilmiştir. Ancak, mevcut mevzuat hükümleri çerçevesinde, yükseköğrenim öğrencilerine yurt hizmeti verilmesinin, adil ve dengeli olması yönünde tek merkezden yürütülmesi amaçlanmaktadır. 5661 sayılı Kanun hükümleri çerçevesinde de gerçek ve tüzelkişiler tarafından yemekli ve yemeksiz öğrenci yurtları ve buna benzer kurumlar açılması ve işletilmesi Milli Eğitim Bakanlığının izniyle olabilmekte ve Milli Eğitim Bakanlığınca bu gibi yurt ve kurumların tespit edeceği esaslara göre denetlenmesi gerekmektedir. Bu çerçevede, Milli Eğitim Bakanlığından izin alınmaksızın yüksek öğrenim öğrenci yurtlarının açılması ve işletilmesi mümkün değildir. 5393 sayılı Belediye Kanununun 14’üncü maddesine göre, Belediye, mahallî müşterek nitelikte olmak şartıyla, konut ile gençlik ve spor hizmetlerini yapar veya yaptırır. Ancak yükseköğrenim gençliği için yapılacak yurt binaları bu maddedeki konut kapsamında değildir. Yurt binası ihtiyacı müşterek nitelikli bir ihtiyaç olmakla berber mahalli bir ihtiyaç değildir. Yurt ihtiyacı genel bir ihtiyaçtır. Belediyelerin gençlik ve spor hizmeti kavramı daha ziyade gençliğe bedeni spor hizmetlerinde destek olmak, malzeme ve tesisler kurmak yönüyle gerçekleştirilir. Maddede geçen gençlik ifadesinden yükseköğrenimdeki gençlere yurt binası yapılacağı, işletilebileceği ve harcamalarının karşılanacağı anlamını çıkarmak mümkün değildir. Yine mahallî müşterek nitelikte olmak şartıyla öğrencilere malzeme vermek ve gerekli desteği sağlamak belediyelerin görevleri arasında olup, bu destek yurt binası yapma şeklinde değil kırtasiye gibi ayni yardımlar şeklinde yapılabilecek desteklerdir.

SONUÇ : Bu itibarla; yükseköğrenim öğrencilerine yurt hizmeti sağlama görevleri Milli Eğitim Bakanlığına ait olup belediyelerce, mahallî müşterek ihtiyaçlar niteliğinde olmayan yüksek öğrenim öğrenci yurtlarının açılması ve işletilmesinin mümkün olmadığına, çoğunlukla karar verildi.

Yazıldı Yargı Kararları

İmar Planlarına İlişkin Genelge

Kullanım Amacı Değişen Binalarda Yangın Önlemlerine Dair Genelge

Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliğine Dair Genelge

Mal Bildirimlerine İlişkin Genelge

Görüntü Kirliliğine İlişkin Genelge

BELEDİYELERDE VERGİ İDARELERİNDE TOPLAM KALİTE YÖNETİMİ

KAMU ALACAKLARI

Yönetmelik Değişikliği

Soru

SAYIŞTAY DAİRE VE TEMYİZ KURULU KARARLARI

Son Yazılar

Son yorumlar

Arşivler

Kategoriler